διοξείδιο του άνθρακα

Αν η ανθρωπότητα θέλει να συγκρατήσει την κλιματική αλλαγή σε υποφερτά επίπεδα, οι τεχνολογίες μόνιμης αποθήκευσης του διοξειδίου του άνθρακα θα πρέπει σχεδόν σίγουρα να είναι μέρος της λύσης. Τώρα, ερευνητές στις ΗΠΑ αναφέρουν ότι το CO2 που διοχετεύεται σε βασαλτικά πετρώματα στο υπέδαφος μεταμορφώνεται σχετικά γρήγορα σε πέτρα.

Και μια σπάνια καλή είδηση για το περιβάλλον: χάρη στη μείωση της χρήσης κάρβουνου σε Κίνα και ΗΠΑ, οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από την καύση ορυκτών καυσίμων σε όλο τον κόσμο αναμένεται να μείνουν σχεδόν στάσιμες το 2016 για τρίτη συνεχόμενη χρονιά.

Αν δεν υπήρχαν τα φυτά του πλανήτη, με την ακόρεστη όρεξή που έχουν να απορροφήσουν άνθρακα, η κλιματική αλλαγή θα ήταν πολύ χειρότερη. Μια διεθνής επιστημονική έρευνα δείχνει ότι ο ρυθμός με τον οποίο το διοξείδιο του άνθρακα συσσωρεύεται στην ατμόσφαιρα, σταθεροποιήθηκε τα τελευταία χρόνια, καθώς η απανταχού βλάστηση «καταπίνει» περισσότερο διοξείδιο από τον αέρα, σε σχέση με τον προηγούμενο αιώνα.

Για κάθε τόνο διοξειδίου του άνθρακα που απελευθερώνει άνθρωπος στην ατμόσφαιρα, η έκταση των πάγων στην Αρκτική συρρικνώνεται κατά 3 τετραγωνικά μέτρα, εκτιμά μελέτη στο κορυφαίο περιοδικό Science. Και αν οι σημερινές τάσεις συνεχιστούν, η Αρκτική κινδυνεύει να μένει χωρίς πάγο τα καλοκαίρια από το 2045 και μετά, αλλάζοντας ριζικά το τοπίο του Βορρά.

Τα επίπεδα του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα αναμένεται να παραμείνουν καθ' όλο το 2016 πάνω από το όριο των 400 μερών ανά εκατομμύριο (ppm). Το εν λόγω όριο είχε για πρώτη φορά ξεπεραστεί κάποια στιγμή μέσα στο 2015 στον μετεωρολογικό σταθμό της Χαβάης, αλλά φέτος θα είναι η πρώτη χρονιά που προβλέπεται ότι θα συμβεί αυτό σε ετήσια πλέον βάση, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό (ΠΜΟ).

Για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής με το μικρότερο δυνατό κόστος, η βρετανική κυβέρνηση πρέπει να κατασκευάσει ένα δίκτυο αγωγών που θα μεταφέρει τα καυσαέρια των εργοστασίων ενέργειας στο βυθό της Βόρειας Θάλασσας, προτείνει επιτροπή ειδικών.

Βρετανοί επιστήμονες προειδοποιούν ότι, με τη βοήθεια και ενός ισχυρού φαινομένου Ελ Νίνιο στον Ειρηνικό ωκεανό, οι ετήσιες συγκεντρώσεις του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα θα σπάσουν πλέον φέτος όχι απλώς περιστασιακά αλλά οριστικά το συμβολικό και ψυχολογικό όριο των 400 μερών ανά εκατομμύριο (ppm). Για αρκετές δεκαετίες στο μέλλον, τουλάχιστον για μια γενιά, δεν αναμένεται να υποχωρήσουν ξανά κάτω από αυτό το όριο.

Επιστήμονες και μηχανικοί που εργάζονται σε ένα μεγάλο σταθμό παραγωγής ενέργειας στην Ισλανδία, βρήκαν για πρώτη φορά ένα έξυπνο τρόπο να αφαιρούν το διοξείδιο του άνθρακα από την ατμόσφαιρα, μετατρέποντας το σε...πέτρα. Με αυτό τον πρωτότυπο τρόπο, συμβάλλουν στη μείωση των ανθρωπογενών «αερίων του θερμοκηπίου» και στη συγκράτηση της κλιματικής αλλαγής.

Μπορεί η αύξηση του διοξειδίου του άνθρακα να ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό για την ανθρωπογενή κλιματική αλλαγή, αλλά έχει και μια θετική όψη: έχει σημαντικά πρασινίσει τη Γη, αυξάνοντας την φωτοσύνθεση και την ανάπτυξη των δέντρων και των άλλων φυτών μετά τη βιομηχανική επανάσταση, σύμφωνα με μια νέα διεθνή επιστημονική έρευνα.

Ο σημερινός ρυθμός αύξησης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα είναι ο υψηλότερος των τελευταίων τουλάχιστον 66 εκατομμυρίων ετών, δηλαδή από τo τέλος της εποχής των δεινοσαύρων, σύμφωνα με μια νέα διεθνή επιστημονική έρευνα. Οι ανθρωπογενείς εκπομπές στην εποχή μας αυξάνονται σχεδόν με δεκαπλάσιο ρυθμό σε σχέση με τότε.

Πριν από εκατοντάδες εκ. έτη η Γη μετατράπηκε σε… παγάκι. Ο πλανήτης κυριολεκτικά πάγωσε και κάποια στιγμή μετά από μερικές δεκάδες εκ. έτη ξεπάγωσε και η ζωή άρχισε να εξαπλώνεται και να εξελίσσεται. Μια νέα θεωρία προσπαθεί να εξηγήσει το πώς έλιωσαν οι πάγοι και η Γη έγινε ένας φιλικός στη ζωή τόπος.

Αν και έχει κανείς την εντύπωση ότι βλέπει σειρές κωνοφόρων δέντρων να ξεφυτρώνουν από τους λόφους, στην πραγματικότητα, πρόκειται για μια οπτική αυταπάτη. Είναι ένα πολύ ενδιαφέρον φαινόμενο που συμβαίνει στην επιφάνεια του Αρη και καταγράφεται συχνά τα τελευταία χρόνια από τον στόλο των δορυφόρων που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τον Κόκκινο Πλανήτη. H NASA έδωσε στη δημοσιότητα μια τέτοια εικόνα την οποία κατέγραψε ο δορυφόρος MRO.

Πράγματα που κάνουμε καθημερινά, δύσκολα μπορούμε να φανταστούμε ότι είναι δυνατό να επιβαρύνουν το περιβάλλον. Και όμως, με τον τρόπο τους, βάζουν το «χεράκι» τους για να επιδεινώσουν την κλιματική αλλαγή. Ακόμη κι ένα απλό μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail) αφήνει το δικό του «αποτύπωμα» άνθρακα, αυξάνοντας έτσι τα «αέρια του θερμοκηπίου».

Τα κουνούπια που αναζητούν μια ζεστή λιχουδιά ενεργοποιούν τις αισθήσεις τους σε στάδια, διαπιστώνουν αμερικανοί εντομολόγοι: τα παράσιτα πρώτα μυρίζουν το διοξείδιο του άνθρακα στην ανάσα του θύματος, μετά κοιτάζουν, και τελικά κλειδώνουν στο θερμικό αποτύπωμα του στόχου.

Για πρώτη φορά εδώ και περίπου δύο εκατομμύρια χρόνια, η μέση συγκέντρωση του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα έφτασε τον Μάρτιο τα 400 μέρη ανά εκατομμύριο (ppm), ανακοίνωσε η αμερικανική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA).

Ο ολοκαίνουργιος δορυφόρος της NASA OCO-2, σχεδιασμένος να χαρτογραφεί το διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, μετέδωσε τον πρώτο παγκόσμιο χάρτη της φωτοσύνθεσης, μιας διαδικασίας που μετριάζει την παγκόσμια θέρμανση.

Είναι γνωστό ότι η ζωή έχει πολύ μεγάλο πείσμα και μπορεί να προσαρμοστεί και να ζήσει σε ακραίες και εξαιρετικά αφιλόξενες συνθήκες. Μια νέα μελέτη επιβεβαιώνει το.. πείσμα της ζωής που μπορεί να επιβιώσει ακόμη και σε ένα περιβάλλον που κυριαρχείται από μια ακραία μορφή διοξειδίου του άνθρακα.

Ένα εξελιγμένο υπολογιστικό μοντέλο της NASA έδωσε στους επιστήμονες μία νέα συγκλονιστική οπτική για τη διαδρομή που ακολουθεί το διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα της Γης στο χρονικό διάστημα ενός έτους. Στο βίντεο ολόκληρο το «ταξίδι».

Οι επιστήμονες και τα έως τώρα μοντέλα τους για το κλίμα είχαν υποτιμήσει την ποσότητα διοξειδίου του άνθρακα, που απορροφούν τα φυτά από την ατμόσφαιρα. Μία νέα αμερικανική επιστημονική μελέτη εκτιμά ότι τα δέντρα και τα υπόλοιπα φυτά απορροφούν 16% περισσότερο διοξείδιο από ό,τι υπολογιζόταν. Το γεγονός αυτό μπορεί να εξηγήσει γιατί μέχρι σήμερα τα κλιματολογικά μοντέλα συστηματικά υπερεκτιμούσαν τον ρυθμό αύξησης του διοξειδίου στην ατμόσφαιρα του πλανήτη μας. Επιπλέον, δείχνει ότι τα φυτά αποτελούν έναν ακόμη σημαντικότερο σύμμαχο κατά της κλιματικής αλλαγής σε σχέση με τις έως τώρα εκτιμήσεις. Περίπου το μισό διοξείδιο που παράγεται, καταλήγει στους ωκεανούς ή απορροφάται από τα φυτά.

Τα επίπεδα του διοξειδίου του άνθρακα όχι μόνο δεν μειώνονται αλλά αντίθετα αυξάνονται με τον ταχύτερο ρυθμό που έχει καταγραφεί από το 1984, όταν άρχισαν οι επίσημες μετρήσεις. Τα δυσοίωνα στοιχεία δημοσιοποιήθηκαν την Τρίτη από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Μετεωρολογίας, ο οποίος επισημαίνει την επιτακτική ανάγκη για μια διεθνή, δεσμευτική συμφωνία.