εγκέφαλος

Ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι το πιο σύνθετο σύστημα επεξεργασίας πληροφοριών που γνωρίζουμε.

Μια πρωτεΐνη του εγκεφάλου η οποία ενισχύει τις επουλωτικές ιδιότητες του ύπνου ενάντια στη γρίπη εντοπίστηκε από επιστήμονες. Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Πολιτείας της Ουάσινγκτον ελπίζουν ότι η ανακάλυψή τους θα οδηγήσει κάποια ημέρα σε μια αποτελεσματική θεραπεία ενάντια στη γρίπη η οποία αποτελεί «πονοκέφαλο» για τους ειδικούς.

Γονίδια αρχαίων ιών που ενσωματώθηκαν στα κύτταρα των προγόνων μας πριν από εκατομμύρια χρόνια περιέργως δείχνουν να ρυθμίζουν τη δημιουργία νευρικών κυκλωμάτων στον εγκέφαλο, αναφέρουν ερευνητές στη Σουηδία.

Οι περιοχές του εγκεφάλου που ελέγχουν το αίσθημα της αφής στα δάχτυλα είναι πιο ανεπτυγμένες στους συστηματικούς χρήστες «έξυπνων» κινητών τηλεφώνων, αναφέρουν ερευνητές στην Ελβετία.

Οι καμπύλες είναι στη μόδα και, όπως φαίνεται, πρόκειται να παραμείνουν καθώς, σύμφωνα με ευρήματα καναδών νευροεπιστημόνων, κάνουν τον ανθρώπινο εγκέφαλο να «χαμογελάει».

Η χρήση της φωτιάς ήταν μια εξέλιξη κεφαλαιώδους σημασίας στην ιστορία του ανθρώπου. Το πότε συνέβη αυτό, όμως, αποτελεί αντικείμενο καυτής διαμάχης. Μελέτη σε σπηλιά του Ισραήλ δείχνει τώρα ότι ο Προμηθέας πρέπει να μας χάρισε τη φωτιά πριν από περίπου 350.000 χρόνια, την εποχή του προγόνου μας Homo erectus.

Παρθένοι αρσενικοί αρουραίοι που είχαν την πρώτη τους εμπειρία με ελαφρώς ντυμένα θηλυκά απέκτησαν βίτσιο με τα μικροσκοπικά τους εσώρουχα, αναφέρουν ψυχολόγοι στον Καναδά. Η ασυνήθιστη μελέτη δείχνει πώς ο εγκέφαλος μαθαίνει να συνδέει ερεθίσματα της όρασης και της αφής με το σεξ.

Διεθνής επιστημονική ομάδα εντόπισε για πρώτη φορά ένα γονίδιο που σχετίζεται με το γλοίωμα, ένα είδος καρκίνου του εγκεφάλου που αναπτύσσεται από τα νευρογλοιακά κύτταρα και εμφανίζεται σε δύο ή περισσότερα μέλη της ίδιας οικογένειας.

Καταγράφοντας τον εγκέφαλο νυχτερίδων καθώς πετούσαν και προσγειώνονταν ερευνητές από το Ινστιτούτο Επιστημών Weizmann στο Ρεχοβότ του Ισραήλ ανακάλυψαν τη «νευρική πυξίδα» των… πετούμενων θηλαστικών η οποία τους επιτρέπει να γνωρίζουν ανά πάσα στιγμή πού ακριβώς βρίσκονται και σε ποια κατεύθυνση μέσα στον χώρο κινούνται. Τα εξειδικευμένα κύτταρα του εγκεφάλου χαρίζουν στις νυχτερίδες έναν τρισδιάστατο χάρτη των κινήσεών τους. Μάλιστα οι ερευνητές θεωρούν ότι ένα αντίστοιχο εσωτερικό 3D σύστημα πλοήγησης πιθανότατα μπορεί να υπάρχει στον εγκέφαλο όλων των ζώων, συμπεριλαμβανομενου του ανθρώπου.

Ποντίκια στα οποία εγχύθηκαν ανθρώπινα εγκεφαλικά κύτταρα απέκτησαν εγκέφαλο «μισο-ανθρώπινο» με αποτέλεσμα να γίνουν εξυπνότερα σε σύγκριση με τα υπόλοιπα. Ερευνητές του Ιατρικού Κέντρου του Πανεπιστημίου του Ρότσεστερ στη Νέα Υόρκη ανέφεραν με δημοσίευσή τους στην επιθεώρηση «Journal of Neuroscience» ότι η χορήγηση σε μικρά ποντικάκια ενός τύπου ανώριμων ανθρώπινων κυττάρων του εγκεφάλου τα οποία είναι γνωστά ως γλοιακά κύτταρα προκάλεσε διαφορετική ανάπτυξη του εγκεφάλου σε σύγκριση με τη φυσιολογική… ποντικίσια ανάπτυξη. Ετσι τα ποντίκια της μελέτης έγιναν πιο… εξανθρωπισμένα.

Όπως φαίνεται η Google δεν είναι η μοναδική εταιρεία η οποία εργάζεται πυρετωδώς για την ανάπτυξη συναρμολογούμενων συσκευών που θα επιτρέπουν στους κατόχους τους να επιλέγουν τα τεχνικά χαρακτηριστικά τους. Μετά το φημισμένο Project Ara, του αμερικανικού κολοσσού, τώρα η φινλανδική εταιρεία Circular Devices αποκαλύπτει το Puzzlephone.

Τέσσερα χρόνια χρειάστηκαν μέχρι να ανακαλύψουν οι γιατροί τι συνέβαινε στο κεφάλι ενός 50χρονου κινέζου με περίεργα νευρολογικά συμπτώματα: ένα παρασιτικό σκουλήκι ταινία σερνόταν μέσα στον εγκέφαλό του. Το περιστατικό είναι σπάνιο, όχι όμως μοναδικό.

Λέμε επί έτη πως «είμαστε ό,τι τρώμε». Τώρα, σημαντική νέα μελέτη μάς παρέχει περαιτέρω λόγους ώστε να προσέχουμε πολύ τι τρώμε προκειμένου να… είμαστε για περισσότερο χρόνο με «σώας τας φρένας» σε αυτόν τον κόσμο. Νευροεπιστήμονες από το Ιατρικό Κέντρο Langone του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης ανακάλυψαν ότι η διατροφή περιορισμένων θερμίδων παρεμβαίνει στην αύξηση και μείωση των επιπέδων δραστηριότητας σχεδόν 900 διαφορετικών γονιδίων που συνδέονται με τη γήρανση και τον σχηματισμό της μνήμης στον εγκέφαλο.

Περισσότερο φως στην επιστήμη της γεύσης -την κυριολεκτική και όχι την μεταφορική των «σεφ»- ρίχνει μια νέα αμερικανική έρευνα, που ανακάλυψε για πρώτη φορά ότι ο εγκέφαλος διαθέτει εξειδικευμένους νευρώνες (εγκεφαλικά κύτταρα) και για τις πέντε βασικές κατηγορίες γεύσεων: το αλμυρό, το πικρό, το γλυκό, το ξινό και το «ουμάμι» (τη νοστιμιά).

Κάθε φορά που ανοίγετε το ψυγείο, ένα είδος «μετρητή θερμίδων» αξιολογεί ασυνείδητα τις επιλογές σας με βάση το πόσο παχυντικές είναι, υποδεικνύουν τα πειράματα ψυχολόγων στον Καναδά. «Διαπιστώσαμε ότι ο εγκέφαλος παρακολουθεί το πραγματικό θερμιδικό περιεχόμενο των τροφίμων» λένε οι ερευνητές.

Όσο μεγαλύτερη περιέργεια έχει κάποιος γύρω από ένα θέμα, τόσο ευκολότερο είναι για τον ίδιο να αφομοιώσει πληροφορίες που σχετίζονται με αυτό. Τα νέα ευρήματα έρχονται από ερευνητές του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Ντέιβις και σύμφωνα με αυτά, η περιέργεια ενισχύει την ικανότητα της μάθησης αλλά και τη μνήμη μας.

Ένας αμερικανο-βρετανός ψυχολόγος και ένα ζευγάρι νορβηγών νευροεπιστημόνων τιμώνται με το Νομπέλ Ιατρικής-Φυσιολογίας 2014 «για την ανακάλυψη των κυττάρων που σχηματίζουν ένα σύστημα εντοπισμού θέσης στον εγκέφαλο» - ένα είδος βιολογικού GPS που μας επιτρέπει να προσανατολιζόμαστε και να βρίσκουμε το δρόμο μας.

Την ανάπτυξη νευρικών κυττάρων του εγκεφάλου φαίνεται πως ενισχύει μια ουσία του κουρκουμά, σύμφωνα με γερμανούς ερευνητές από το Ινστιτούτο Νευροεπιστημών και Ιατρικής, στο Γιούλιχ. Τα ενδιαφέροντα ευρήματα τα οποία προέρχονται από δοκιμές σε ποντίκια και παρουσιάζονται στο επιστημονικό έντυπο «Stem Cell Research and Therapy», θα μπορούσαν κατά τους επιστήμονες να προσφέρουν μια νέα θεραπευτική προσέγγιση στην περίπτωση ασθενών που εμφανίζουν εγκεφαλικές βλάβες εξαιτίας εγκεφαλικού επεισοδίου ή της νόσου Αλτσχάιμερ.

Ο εγκέφαλός μας είναι πιο δραστήριος από ό,τι νομίζαμε κατά την διάρκεια του ύπνου. Είναι τόσο…. ξυπνητός ενώ εμείς κοιμόμαστε ώστε να μπορεί να κατηγοριοποιεί λέξεις και να «απαντά» σε λεκτικά τεστ. Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ και την École Νormale Supérieure στο Παρίσι υπέβαλαν εθελοντές σε ένα τεστ λέξεων ενόσω εκείνοι ήταν ξυπνητοί και ανακάλυψαν ότι οι συμμετέχοντες συνέχιζαν να απαντούν σωστά ακόμη και ενώ κοιμούνταν.

Το δέρμα μας έχει πολύ υψηλότερο IQ από ό,τι νομίζαμε. Ερευνητές ανακάλυψαν ότι οι νευρώνες στο ανθρώπινο δέρμα κάνουν πολύ προηγμένους υπολογισμούς, τους οποίους μέχρι σήμερα πιστευόταν ότι είναι σε θέση να κάνει μόνο ο εγκέφαλος. Οι επιστήμονες αναφέρουν ότι το δέρμα μας μεταδίδει πολύ περισσότερες πληροφορίες στον εγκέφαλο από ό,τι φανταζόμασταν.