Η είδηση είναι ασφαλώς γνωστή, καθώς μετεδόθη από το σύνολο σχεδόν των Μέσων, εντύπων ή ηλεκτρονικών. Προ ολίγων ημερών «έφυγε» ο Ευάγγελος Τσάνταλης, πατριάρχης των ελλήνων οινοποιών και ποτοποιών, στη σεβαστή ηλικία των 84 ετών.
Πολλά εγράφησαν ενόσω ζούσε και ακόμη περισσότερα θα γραφούν στο άμεσο μέλλον, για τις αρετές και την περιπετειώδη ζωή του εκλιπόντος, η οποία θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ας μου επιτραπεί η επιβαλλόμενη από τις περιστάσεις υπερβολή επιτομή των περιπετειών της φυλής.
Γεννημένος το 1913, στο Σιδηροχώρι της Ανατολικής Θράκης, βιώνει σε νεαρότατη ηλικία την ανταλλαγή των πληθυσμών, που έπεται, ως αναπόφευκτο επακόλουθο, της μικρασιατικής καταστροφής και βρίσκεται με την οικογένειά του πρόσφυγας στην Καβάλα και αργότερα στις Σέρρες.
Μοναδικά πραγματικά του εφόδια οι μνήμες της τέχνης της απόσταξης και της οινοποιίας που ασκούσε ο πατέρας του, στα ευτυχισμένα χρόνια, καλλιεργώντας αμπέλια και παράγοντας κρασί και ούζο. Αυτά ακριβώς τα εφόδια αποφασίζει να εκμεταλλευθεί, μαζί με τον αδελφό του Θεόδωρο και ξαναρχίζει στις Σέρρες την οινοποίηση και την απόσταξη, χρησιμοποιώντας τις παλιές συνταγές, με τη σωρευμένη πείρα δεκαετιών του πατέρα τους.
Το τέλος του Μεγάλου Πολέμου βρίσκει τον Ευάγγελο Τσάνταλη στη Θεσσαλονίκη, όπου δημιουργεί το πρώτο του ποτοποιείο, στο κέντρο της πόλης.
Η ξεχωριστή γεύση του παραγόμενου ούζου οδηγεί σε κατακόρυφη αύξηση της ζήτησης, η οποία με τη σειρά της οδηγεί σε δύο σχεδόν διαδοχικές μετεγκαταστάσεις της επιχειρήσεως. Τα πρώτα πενιχρά 300 τετραγωνικά φθάνουν τα 5.000 τετραγωνικά μέτρα, πάντα όμως στην περιφέρεια της Θεσσαλονίκης.
Παράλληλα, διαβλέποντας ή ίσως διαισθανόμενος τον ρόλο που έμελλε να παίξει ο μακεδονικός αμπελώνας στα οινικά πράγματα της Ελλάδας, κτίζει το πρώτο του οινοποιείο στη Νάουσα, στις αρχές της δεκαετίας του ’50.
Σταθμό στην επαγγελματική πορεία του απετέλεσε η δημιουργία, το 1970, των υπερσύγχρονων εγκαταστάσεων στον Αγιο Παύλο της Χαλκιδικής, όπου συγκεντρώνεται το σύνολο της αποστακτικής και το μεγαλύτερο μέρος της οινοποιητικής δραστηριότητας της εταιρείας.
Το όνομα του Ευάγγελου Τσάνταλη για τους περισσότερους καταναλωτές είναι συνδεδεμένο με το ούζο και το… Αγιον Ορος. Μια πράγματι ευτυχής συγκυρία τον οδήγησε στη Μονή του Αγίου Παντελεήμονος, όπου κατόρθωσε να πείσει τον ηγούμενο Δαυίδ να αναβιώσει την παράδοση του αθωνίτικου αμπελώνα. Αποτέλεσμα αυτής της συνεργασίας ήταν η γέννηση του Αγιορείτικου Τσάνταλη, ενός κρασιού το οποίο σηματοδότησε τη στροφή σημαντικής μερίδας καταναλωτών προς τους εμφιαλωμένους οίνους αξιοπρεπούς ποιότητος.
Ταυτοχρόνως, η επιλογή του ονόματος «Αγιορείτικο» εισήγαγε, de facto, μια νέα κατηγορία κρασιών, τους τοπικούς οίνους, πολύ προτού υπάρξει εθνική νομοθετική ρύθμιση επί του θέματος. Σύμφωνα δε με τους κακεντρεχέστερους παρατηρητές, η πρακτική του Τσάνταλη επέσπευσε ακριβώς τις σχετικές ρυθμίσεις.
Με εφηβικό ενθουσιασμό διηύθυνε τις τύχες του δημιουργήματός του, το οποίο συνέχισε να μεγαλώνει, διευρύνοντας τόσο το μερίδιο αγοράς όσο και τις παραγωγικές του δυνατότητες. Τελευταίο του απόκτημα το οινοποιείο στη Ραψάνη, το οποίο κάποτε ανήκε στον τοπικό συνεταιρισμό και το οποίο, κατά τη συνήθη συνεταιριστική πρακτική, ήταν υπερχρεωμένο στην Εθνική Τράπεζα. Ετσι, σήμερα η εταιρεία Τσάνταλη είναι ο μόνος παραγωγός οίνων Ονομασίας Προελεύσεως Ραψάνη, διαθέτοντας ένα ελκυστικό μονοπώλιο, αλλά συγχρόνως διασώζοντας την αμπελουργία σε μια περιοχή όπου κινδύνευε να εξαφανισθεί.
Εξαιρετικά διορατικός, κατόρθωσε να προβλέψει τις καταναλωτικές τάσεις και να προσφέρει, την κατάλληλη στιγμή, καλή ποιότητα, φιλικές γεύσεις και λογικές τιμές.
Η επιτυχία που συνόδευε την παρουσίαση κάθε νέου προϊόντος του αποδεικνύει ότι παρά την προχωρημένη του ηλικία συνέχιζε να βρίσκεται στην πρωτοπορία της εποχής μας.
Αν είναι αλήθεια ότι για τους ανθρώπους μιλούν τα δημιουργήματά τους, τότε για να καταλάβει κανείς τον Ευάγγελο Τσάνταλη πρέπει να επισκεφθεί τις εγκαταστάσεις στον Αγιο Παύλο.
Ολα είναι τεράστια… και όλα είναι ανθρώπινα!