Οι ειδικές εφετινές συνθήκες για τους μαθητές με τον εφιάλτη της πανδημίας αλλά και η διαχείριση του άγχους είναι οι βασικοί άξονες της συζήτησης με τον Γιάννη Μ. Στρατούλια, ψυχίατρο, πρ. υπεύθυνο του Συμβουλευτικού Σταθμού Νέων (Σ.Σ.Ν.) της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ν. Αχαΐας, ο οποίος υπογραμμίζει και τον κίνδυνο αιχμαλωσίας των παιδιών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Πόσο δύσκολη πιστεύετε ότι είναι η διαχείριση της μαθητικής ζωής για τους μαθητές Λυκείου, δεδομένου του στόχου των περισσοτέρων που είναι η συμμετοχή τους στις πανελλαδικές εξετάσεις;

«Στο Λύκειο ξεκινά μια αγχώδης διαδικασία η οποία εξελισσόμενη σταδιακά κορυφώνεται στη  Γ’ τάξη του. Δεδομένου ότι η/ο έφηβος έρχεται για πρώτη φορά αντιμέτωπος με αυτή τη σκληρή δοκιμασία, απαιτείται στοχοπροσήλωση και μεθοδική μελέτη. Και στην προηγούμενη ζωή του είχε αγχογόνες δοκιμασίες, όπως π.χ. στην αναπτυξιακή φάση της εξατομίκευσής του, αλλά αυτές δεν διατηρούνται στη μνήμη και λειτουργούν μόνο ασυνείδητα στη μετέπειτα ζωή».

Η πανδημία δυσχεραίνει περισσότερο την κατάσταση πίεσης και άγχους με δεδομένη την εξ αποστάσεως εκπαίδευση, αναγκαία συνθήκη των ημερών. Ποια η θέση σας;

«Οπως και να λειτουργεί σήμερα το σχολείο, με τα θετικά και τα αρνητικά του, αποτελεί ένα κέντρο οργάνωσης και συγκρότησης της καθημερινότητας του μαθητή. Στην πανδημία η έλλειψη της φυσικής τάξης του σχολείου στερεί από τους μαθητές αυτό το κέντρο. Οι μελετηροί και με μεθοδικότητα μαθητές πλήττονται λιγότερο. Οι υπόλοιποι και σε επίπεδο μελέτης μένουν πίσω και κατά συνέπεια η πρόσκτηση γνώσεων τροχοπεδείται».

Υπάρχουν αρκετοί μαθητές που έχοντας συνηθίσει ή και «βολευτεί» με τις τωρινές συνθήκες εκπαίδευσης – όσο και αν ακούγεται παράδοξο – προτιμούν τη μη επιστροφή στα σχολικά θρανία. Πώς το σχολιάζετε;

«Δεν ακούγεται παράδοξο, ειδικά για τη Γ΄ Λυκείου, η οποία ως τάξη και προ πανδημίας είχε κυρίως διαδικαστικό χαρακτήρα. Οι μαθητές της Γ΄ Λυκείου πάντα φρόντιζαν να διατηρούν τις απουσίες της χρονιάς για το δεύτερο τετράμηνο, προκειμένου να τις «χρησιμοποιήσουν» για τους τελευταίους μήνες μελέτης και φροντιστηριακής παρακολούθησης προ των πανελλαδικών εξετάσεων. Οσον αφορά στους μαθητές των άλλων τάξεων, απέχοντας αρκετά από τη συγκεκριμένη διαδικασία εξετάσεων, έχουν πιθανόν υιοθετήσει πρακτικές διευκόλυνσης εαυτού και αποφυγής του σχολικού πλαισίου».

Πιο δύσκολη η θέση των μαθητών της Γ΄ Λυκείου. Τι θα τους συμβουλεύατε για το άγχος και τη διαχείρισή του;

«Στην κλίμακα άγχους ένα τμήμα της είναι αυτό που ορίζεται ως δημιουργικό. Για όσους κινούνται σ’ αυτό το φάσμα του δημιουργικού άγχους δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα. Πρόβλημα ανακύπτει όταν ο/η μαθητής/τρια είτε αδιαφορούν παντελώς για την εξεταστική διαδικασία είτε στη σοβαρότερη περίπτωση ο μαθητής κατακλύζεται από μια στρεσογόνα κατάσταση που μπλοκάρει τις όποιες γνωστικές λειτουργίες διαθέτει. Σε αυτές τις περιπτώσεις μια σωστή συμβουλευτική παρέμβαση τόσο στον μαθητή όσο και στους γονείς του από ειδικούς είναι απαραίτητη, δεδομένου ότι το υπερβολικό άγχος δεν αποτελεί μια ιδιοσυγκρασιακή μόνο ιδιαιτερότητα του μαθητή αλλά εκφράζει τη δυναμική της οικογενειακής κατάστασης στην οποία αναπτύχθηκε και ζει. Η ζωή δεν αρχίζει ούτε τελειώνει με τα αποτελέσματα των Πανελλαδικών».

Και για τους υπόλοιπους; Ειδικά για τις μαθήτριες και τους μαθητές της Α’ Λυκείου, που πιθανότατα θα διαγωνιστούν τον Ιούνιο με Τράπεζα Θεμάτων, τι θα είχατε να προτείνετε;

«Οπως έχει δείξει η εμπειρία από το παρελθόν, όταν χρησιμοποιήθηκε πάλι η Τράπεζα Θεμάτων, διαμορφώνεται μια νέα δύσκολη εκπαιδευτική συνθήκη για τους μαθητές. Αρα εξ ανάγκης ο/η μαθητής/τρια, αν στοχεύει σε επιτυχή αποτελέσματα, πρέπει να αναπροσαρμόσει τη μαθητική του πρακτική και να αφιερώνει ουσιαστικό χρόνο στη μελέτη. Προσωπικά δεν πιστεύω πως τα όποια προβλήματα της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης λύνονται με την εισαγωγή και εφαρμογή της Τράπεζας Θεμάτων».

Πιστεύετε ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης βοήθησαν περισσότερο τα παιδιά στις συνθήκες της πανδημίας;

«Αλίμονο για τον μαθητή και τη μαθήτρια που θα αιχμαλωτιστεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης από την προεφηβική και εφηβική  ηλικία. Ειδικά τώρα, στις δεδομένες συνθήκες της πανδημίας με τον παροξυσμό της τηλε-εκπαίδευσης, των τηλε-εξετάσεων που αναπόφευκτα επιβλήθηκαν, το πρόβλημα είναι μεγάλο. Γι’ αυτό οι έφηβες/έφηβοι μην μπορώντας εκ των πραγμάτων να αποφύγουν την τηλε-εκπαίδευση πρέπει να παραμερίσουν ασχολίες που τους εμπλέκουν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να μην υποστούν την ολοκληρωτική πνευματοκτόνο επίπτωσή τους».