«Μικρές ΔΕΗ» – Στα χνάρια της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού οι ΔΕΚΟ

Δομικές αλλαγές στις δημόσιες επιχειρήσεις (ΔΕΚΟ) που εποπτεύει το Υπερταμείο φέρνει νομοσχέδιο του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών. Το προτεινόμενο νομοθετικό κείμενο αναμένεται να φέρει στη Βουλή μέχρι το τέλος του Ιουνίου ο υπουργός Υπερταμείο επιδιώκοντας την καθιέρωση του μοντέλου διοίκησης και λειτουργίας της ΔΕΗ. Ο ίδιος άλλωστε συχνά-πυκνά στις δημόσιες τοποθετήσεις του κάνει λόγο για «μικρές ΔΕΗ» αναφερόμενος στις αλλαγές που προτίθεται να νομοθετήσει για τις ΔΕΚΟ. Οπως αναφέρουν πληροφορίες, η αφορμή για τη μεταρρυθμιστική πρωτοβουλία Χατζηδάκη ήταν αφενός η αδυναμία της ΕΤΑΔ να καταγράψει, να διαχειριστεί και να αποτιμήσει την τεράστια περιουσία των 36.000 ακινήτων του Ελληνικού Δημοσίου καθώς και η αδυναμία των ΕΛΤΑ να εισέλθουν στη σύγχρονη εποχή των ταχυδρομικών υπηρεσιών. ΔΕΚΟ, οι οποίες επί χρόνια βουλιάζουν σε οικονομικές ζημιές αλλά και είναι τελματωμένες, μακριά από αναπτυξιακούς στόχους.

Η μεταρρύθμιση

Σύμφωνα με όσα έχει κάνει γνωστά ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών αλλά και όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, οι αποφάσεις του έχουν ληφθεί και φέρεται να προωθεί τη «συνταγή ΔΕΗ» για τις ΔΕΚΟ του Υπερταμείου. Δηλαδή, στοχεύει στην ευελιξία προσλήψεων ιδίως σε εξειδικευμένο προσωπικό και στελεχιακό δυναμικό αλλά και στην απελευθέρωση του πλαισίου των προμηθειών με διαφανή, πάντα, τρόπο.

«Οι μεταρρυθμίσεις αυτές εφαρμόστηκαν», λένε πηγές του περιβάλλοντος Χατζηδάκη, «στη ΔΕΗ σε μία μεγαλύτερη νομική οντότητα με δομικές παθογένειες επί δεκαετίες στις δραστηριότητες. Και το αποτέλεσμα πλέον είναι θετικό και πέρα από κάθε αμφισβήτηση» συμπληρώνουν οι ίδιοι κύκλοι.

«Οι δημόσιες εταιρείες που εποπτεύονται από το Υπερταμείο χρειάζονται στελέχη από την αγορά αλλά για να αναλάβουν τις διοικητικές ευθύνες απαιτείται η παροχή μισθολογικών απολαβών με βάση τον ανταγωνισμό» συνεχίζουν συνεργάτες του υπουργού, οι οποίοι εξηγούν την αναγκαιότητα των αλλαγών μέσα από το υπό επεξεργασία νομοσχέδιο.

Πέραν αυτού, στις προθέσεις της πολιτικής ηγεσίας είναι και η διαμόρφωση ευέλικτου πλαισίου προσλήψεων σε διάφορες αναγκαίες ειδικότητες. Για τον λόγο αυτόν άλλωστε προωθείται και η δυνατότητα επιλογής προσωπικού με κριτήρια ΑΣΕΠ, αλλά όχι με τη σφιχτή διαδικασία μέσω ΑΣΕΠ.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Αξίζει να τονιστεί ότι το πράσινο φως στις προαναφερόμενες αλλαγές δίνει και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Στην τελευταία για το 2023 μεταμνημονιακή έκθεση της Κομισιόν για την ελληνική οικονομία οι τεχνοκράτες των Βρυξελλών αναφερόμενοι στο Υπερταμείο επισημαίνουν πως μεταξύ άλλων θα πρέπει να αυξηθεί η ευελιξία στις ελεγχόμενες από το κράτος εταιρείες προκειμένου να ικανοποιηθούν οι ανάγκες στις προσλήψεις προσωπικού υψηλής ειδίκευσης. Μάλιστα η έκθεση σημειώνει πως με τον τρόπο αυτόν θα επιδιωχθεί η επίτευξη υψηλότερων αποδόσεων στο χαρτοφυλάκιο των εταιρειών.

Ο κ. Χατζηδάκης σε ομιλίες του επίσης μιλά για «αποτελεσματικότερη αξιοποίηση της Δημόσιας Περιουσίας με νέο νομοθετικό πλαίσιο για το Υπερταμείο που θα περιλαμβάνει κανόνες ευελιξίας για τις θυγατρικές του, κανόνες επιβράβευσης για τους εργαζομένους, επιτάχυνση των διαδικασιών και κανόνες για μεγαλύτερες ταχύτητες καθώς και για προσέλκυση ικανών στελεχών από τον ιδιωτικό τομέα».

Οι πληροφορίες θέλουν επίσης την κυβέρνηση να μην αρκείται μόνο στη θέσπιση ταχύτερων διαδικασιών για τις προσλήψεις του αναγκαίου προσωπικού. Επιδιώκει και αλλαγές στο μισθολογικό ώστε να είναι πιο αποτελεσματική η στρατηγική της προσέλκυσης μάνατζερ και άλλα διοικητικών στελεχών από τον ανταγωνισμό. Πάντως, πηγές προσώρας αποκλείουν το ενδεχόμενο να υιοθετηθεί ένα «μοντέλο ΔΕΗ» ως προς το μισθολογικό των εργαζομένων. Κάτι που ενδεχομένως να συμβεί σε δεύτερη φάση.

Οι θυγατρικές του Υπερταμείου

Οι θυγατρικές του Υπερταμείου κατηγοριοποιούνται σε άμεσες και λοιπές. Στην πρώτη κατηγορία ανήκουν το ΤΑΙΠΕΔ, η ΕΤΑΔ, το ΤΧΣ και οι «Συμμετοχές 5G». Στις λοιπές θυγατρικές είναι οι ΔΕΗ (έχει θεσπιστεί ειδικό πλαίσιο για προσλήψεις και αμοιβές προσωπικού), ο ΟΑΣΑ, ο ΟΚΑΑ, τα ΕΛΤΑ, η ΔΕΘ HELEXPO, η ΚΑΘ, η ΓΑΙΑΟΣΕ, η ΑΕΔΙΚ – Διώρυγα Κορίνθου και οι «Ελληνικές Αλυκές». Οι αλλαγές θα αφορούν τις εταιρείες της κατηγορίας των λοιπών θυγατρικών αλλά και της ΕΤΑΔ.

Οι επιδόσεις

Σύμφωνα με τα τελευταία επίσημα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα το Υπερταμείο, σε διάρκεια 6ετίας (από το 2018) το Υπερταμείο έχει συνεισφέρει 285 εκατ. ευρώ στην οικονομία: Τα 80 εκατ. ευρώ για την ενίσχυση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ), τα 65 εκατ. ευρώ για την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας μέσω της επενδυτικής πολιτικής του και περίπου 140 εκατ. ευρώ για την αποπληρωμή του δημόσιου χρέους.

Σύμφωνα με το Στρατηγικό Σχέδιο 2022-2024 το Υπερταμείο θα επενδύσει 51 εκατ. στην ελληνική αγορά. Οι πρώτες επενδύσεις ύψους 10 εκατ. έχουν ήδη υλοποιηθεί σε ελληνικά εταιρικά ομόλογα.

Τον Σεπτέμβριο του 2023 ανακοινώθηκε η εξαγορά του 24,81% των μετοχών (1.087.063 κοινές ονομαστικές μετοχές) της εταιρείας Ελληνικές Αλυκές ΑΕ, που κατείχε η Βιομηχανική και Εμπορική Εταιρεία ΚΑΛΑΣ ΑΕ, με τίμημα 3 εκατ. ευρώ. Μετά την εξαγορά των μετοχών της Ελληνικές Αλυκές ΑΕ, το Υπερταμείο πλέον κατέχει το 80% των μετοχών και καθίσταται στρατηγικός επενδυτής σε μια εταιρεία η οποία είναι θυγατρική του από το 2018, ενώ το υπόλοιπο 20% παραμένει σε δήμους.

Το 2023 η διοίκηση του Υπερταμείου αναμένει να υπερδιπλασιάσει τις επιδόσεις του 2022, κάνοντας νέο έτος ρεκόρ, με τα έσοδα από μερίσματα να ξεπερνούν τα 161 εκατ. ευρώ με συμβολή από τις εταιρείες ΔΑΑ, ΓΑΙΑΟΣΕ, ΟΚΑΑ, ΚΑΘ και Ελληνικές Αλυκές.

Το 2022 σημειώθηκε ρεκόρ εσόδων μερισμάτων (75 εκατ. ευρώ), και αυτή αποτέλεσε τη καλύτερη χρονιά μερισμάτων στην ιστορία του Υπερταμείου μέχρι εκείνη τη στιγμή. Σημειωτέον ότι τα έσοδα του Ομίλου το 2022 έφτασαν τα προ COVID-19 επίπεδα. Αυτό επετεύχθη παρότι όλες οι εταιρείες του Ομίλου έχουν απορροφήσει και απορροφούν τη σημαντική αύξηση του κόστους της ενέργειας αντί να το μετακυλίσουν στους πελάτες.