«Το Σπίτι του ΜΑΝΑ είναι για εμάς μια φωλιά. Μια φωλιά που μας περιλαμβάνει και μας περιθάλπει». Με λόγο πλήρη και συνάμα πυκνό η Ιμέλντα Μακρή ντύνει με λέξεις το βιωμένο συναίσθημά της. Το ΜΑΝΑ είναι στα αλήθεια μια φωλιά κρυμμένη στον αριθμό 10 της πολύβουης οδού Ρηγίλλης.
Πίσω από μία γκριζωπή σιδερένια πόρτα ξεπροβάλλει ένα σπίτι με κίτρινους τοίχους και πόρτες ορθάνοιχτες για όλες τις γυναίκες που νοσούν από καρκίνο του μαστού ή από οποιασδήποτε μορφής γυναικολογικό καρκίνο.
Στα σπλάχνα του μια γυναίκα που βίωσε και νίκησε τον καρκίνο. «Καθ’ όλη τη διάρκεια αυτής της δύσκολης μάχης, είχα την αμέριστη συμπαράσταση της οικογένειάς μου και των αγαπημένων μου προσώπων.
Η υποστήριξή τους μου έδωσε δύναμη και αυτοπεποίθηση. Ήξερα ότι δεν ήμουν μόνη. Αυτό ακριβώς το αίσθημα θέλησα να μεταδώσω και σε άλλες γυναίκες. Μια γυναίκα που νοσεί από καρκίνο έχει πολυδιάστατες ανάγκες που εκτείνονται πολύ πέρα από την καθαρά ιατρική περίθαλψη.
H Randa Ghandour, ιδρύτρια και πρόεδρος του μη κερδοσκοπικού οργανισμού «Το Σπίτι του ΜΑΝΑ» © Studio Gakis
Αυτές ακριβώς τις ανάγκες καλύπτει το Σπίτι του ΜΑΝΑ», αναφέρει στο ΒΗΜΑ η Randa Ghandour, ιδρύτρια και πρόεδρος του μη κερδοσκοπικού οργανισμού που από το 2018 προσφέρει προσφέρει στις γυναίκες «θαλπωρή και ασφάλεια, ενώ παράλληλα τις ενθαρρύνει να διατηρήσουν τη θετική τους σκέψη, να βρουν τη δύναμη να διαχειριστούν τις δυσκολίες και να επαναπροσδιορίσουν τη σχέση τους με τον εαυτό τους και τη ζωή».
Το Σπίτι του ΜΑΝΑ: 455 γυναίκες – 17,5 χιλιάδες ώρες δωρεάν υπηρεσίες – 32 εθελοντές
«Θυμάμαι είχαμε κάνει μια συνέντευξη τύπου το 2017 και όταν με ρώτησαν πόσες κυρίες έρχονται στο Σπίτι του ΜΑΝΑ είχα πει τρεις. Αυτή τη στιγμή έχουμε φτάσει τις 455 γυναίκες στις οποίες έχουμε προσφέρει μέχρι στιγμής 17,5 χιλιάδες ώρες δωρεάν υπηρεσιών.
Το ΜΑΝΑ δεν το κάναμε εμείς όμως, το έκαναν οι εθελοντές και είμαι ιδιαίτερα περήφανη για αυτό. 32 εθελοντές προσφέρουν τις υπηρεσίες τους εντός του σπιτιού κι έχουμε και εθελοντές εκτός που κι αυτοί προσφέρουν δωρεάν τις υπηρεσίες τους», εξηγεί στο ΒΗΜΑ η Ιζόλδη Χατζηγιάννη, διευθύντρια του ΜΑΝΑ.
Όπως μια μάνα ανοίγει την αγκαλιά της για να χαθούν ανάμεσα στα δύο της χέρια τα άσχημα και τα δύσκολα, έτσι και το ΜΑΝΑ ανοίγει καθημερινά τις πόρτες του σε όλες εκείνες που αναζητούν ένα καταφύγιο για την ψυχή.
Η Ιζόλδη Χατζηγιάννη, διευθύντρια του ΜΑΝΑ © Σίσσυ Μόρφη
Το Σπίτι του ΜΑΝΑ προσφέρει δωρεάν εξατομικευμένες υπηρεσίες φροντίδας και υποστήριξης όπως: ψυχολογική-ψυχοκοινωνική συμβουλευτική και υποστήριξη, φυσιοθεραπευτική συμβουλευτική, διατροφικές συμβουλές, yoga, pilates, διαλογισμό, ζωγραφική, δραματοθεραπεία, χειροτεχνίες, ολιστικά προγράμματα, μακιγιάζ, αισθητική.
«Στόχος μας ήταν να δημιουργήσουμε έναν χώρο όπου η γυναίκα που δοκιμάζεται θα βρίσκει την οικειότητα και τη ζεστασιά που της λείπει.
Είναι το σημείο όπου οι γυναίκες μπορούν να αφήσουν έξω τον φόβο, την κούραση και την κοινωνική απομόνωση που συχνά φέρνει η ασθένεια. Είναι ένας χώρος προστασίας όπου η αξιοπρέπεια δεν χάνεται ποτέ. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, οι γυναίκες ξαναβρίσκουν το κουράγιο να χαμογελάσουν, κάτι που είναι εξίσου σημαντικό με την ιατρική φροντίδα.
© Σίσσυ Μόρφη
Το Σπίτι του ΜΑΝΑ συμβολίζει την ανεκτίμητη αξία της δύναμης που πηγάζει από την κοινή εμπειρία και την αλληλεγγύη. Είναι το μέρος όπου η θεωρία της αγάπης και της υποστήριξης μετατρέπεται σε έμπρακτη πράξη.
Μέσα σε αυτό το Σπίτι, οι γυναίκες λαμβάνουν εξατομικευμένη φροντίδα και ψυχολογική υποστήριξη, αλλά κυρίως, εμπνέονται η μία από την άλλη. Ανακτούν τη δύναμή τους, όχι μόνο τη σωματική, αλλά και την ψυχική. Αυτή η αλληλεγγύη είναι ο καταλύτης που τους δίνει το κουράγιο να συνεχίσουν τη μάχη τους, βλέποντας ότι υπάρχει ελπίδα και ότι η νίκη εφικτή», επισημαίνει η κα Ghandour.
«Κάθε εβδομάδα ερχόμενη στο ΜΑΝΑ έχω ραντεβού με τον εαυτό μου κι αυτό δεν αλλάζει», Νίκη Αστρά
«Ήταν κάτι που πίστευα ότι δεν θα συμβεί ποτέ σε εμένα», είναι η πρώτη κουβέντα που μου λέει η Νίκη Αστρά η οποία έρχεται στο ΜΑΝΑ τον τελευταίο χρόνο. Ήταν τυπική με τις προληπτικές εξετάσεις της. Είχε δυο χρόνια να κάνει μαστογραφία λόγω του κορονοϊού.
Μια μέρα του 2023 έριχνε χιονόνερο και είχε πολύ κρύο. Είχε γυρίσει σπίτι και ξαπλώνοντας, έφερε τα χέρια της γύρω από το στήθος για να ζεσταθεί.
«Έπιασα κάτι και πήγα για μαστογραφία. Μόλις την έκανα, μου λένε να κάνω και υπέρηχο. Στον υπέρηχο μου λέει ο νεαρός που τον έκανε “με το που θα πάρεις την απάντηση να έχεις βρει γιατρό”. Παίρνω τα αποτελέσματα και γράφουν κακοήθεια. Το σοκ ήταν όταν πήγα στον γιατρό. Κάνοντας μου την παρακέντηση βγήκε αίμα.
Η Νίκη Αστρά © Σίσσυ Μόρφη
“Τι σημαίνει αυτό γιατρέ”, ρώτησα. “Ότι έχει πιάσει αγγείο, που σημαίνει ότι μπορεί να έχει πάει παντού και ίσως δεν χρειαστεί να κάνουμε εγχείρηση”. Μένω κόκκαλο».
Ακολούθησαν μαγνητικές, ένα χειρουργείο στις 23 του Μάη, μια ημέρα μετά τα γενέθλιά της και ακτινοβολίες μιας και ο καρκίνος δεν είχε προχωρήσει στους λεμφαδένες. «Μετά το σοκ εκείνο, όλα τα άλλα ήταν περίπατος». Η Νίκη βρήκε στο ΜΑΝΑ βοήθεια, κατανόηση και αγάπη. «Μετά τις ακτινοβολίες λαχάνιαζα.
Ερχόμενη στο ΜΑΝΑ συνάντησα μια καταπληκτική φυσικοθεραπεύτρια η οποία μου είπε πώς να ανασαίνω για να μην κουράζομαι. Μου είπε για το λεμφοίδημα στο χέρι, πώς να κάνω μασάζ για να υποχωρεί το πρήξιμο.
Μου είπε πολλά πράγματα τα οποία διευκολύνουν την καθημερινότητα ενός ανθρώπου που έχει περάσει από όλο αυτό και που θα έπρεπε να είναι ενήμερος από το νοσοκομείο και κανείς δεν του τα λέει», αναφέρει στο ΒΗΜΑ η Νίκη Αστρά, λίγο πριν μπει στο «αντι-στρες» μάθημα της Ειρήνης Λοϊσίου.
«Μας λέει διάφορους τρόπους για να ηρεμούμε, για να μην έχουμε στρες. Μας δείχνουν αγάπη. Κάθε εβδομάδα ερχόμενη στο ΜΑΝΑ έχω ραντεβού με τον εαυτό μου κι αυτό δεν αλλάζει».
«Προσπαθούμε να μάθουμε να διαβάζουμε το σώμα μας και να συνδεόμαστε με την ψυχή μας», Ειρήνη Λοϊσίου
Η Ειρήνη Λοϊσίου είναι εθελόντρια στο ΜΑΝΑ, με εμπειρία 16 ετών στον χώρο της ευεξίας. Τη ρωτώ για το μάθημα που ακολουθεί, στις 12 ακριβώς.
«Κάνουμε τεχνικές διαχείρισης στρες και σωματικής επίγνωσης, αναπνοές και περιλαμβάνει και κάποια κομμάτια wellness coaching σαν μικρές μικρές ασκήσεις συνειδητότητας που βοηθούν τις κυρίες να αντιλαμβάνονται με ποιο τρόπο μπορούν να φροντίζουν καλύτερα τους εαυτούς τους.
Προσπαθούμε να δημιουργήσουμε ένα κλίμα που να αισθάνονται ασφάλεια και ηρεμία για να μπορούν σιγά σιγά να ξεκουράζονται, να χαίρονται, να ηρεμούν και κυρίως να μπορούν να τις ακούνε για να αντιλαμβάνονται τις ανάγκες τους.
Η Ειρήνη Λοϊσίου © Σίσσυ Μόρφη
Ο απώτερος στόχος μας είναι σταδιακά να μπορούν να εφαρμόζουν αυτές τις τεχνικές και έξω από τις συναντήσεις μας για να έχουν μια λίγο πιο ομαλή καθημερινότητα», αναφέρει στο ΒΗΜΑ, επισημαίνοντας την αξία μιας ολιστικής προσέγγισης.
«Προσπαθούμε να μάθουμε να διαβάζουμε το σώμα μας και να συνδεόμαστε με την ψυχή μας». Στέκομαι λίγο παραπάνω στο κεφάλαιο του εθελοντισμού. Είναι άραγε πρόκληση στις μέρες μας;
«Για εμένα ο εθελοντισμός ξεκινάει πάντα από την πρόθεση. Μια ευγενή πρόθεση να προσφέρει κάποιος. Ωστόσο, ναι, στις μέρες μας δεν είναι και το πιο εύκολο.
Όλοι μας μπορούμε να βρούμε τρόπους να προσφέρουμε. Δεν χρειάζεται ο τρόπος να είναι ίδιος για όλους. Ένας πολύ μαγικός τρόπος να νιώσουν οι άνθρωποι πλούσιοι είναι να αντιληφθούμε τι έχουμε που δεν αγοράζεται και τι μπορούμε να δώσουμε, που δεν πληρώνεται», τονίζει η Ειρήνη.
Οι κυρίες αρχίζουν να ανεβαίνουν την ξύλινη σκάλα για να βρεθούν στην αίθουσα της συνάντησης. Λίγο πριν αποδεσμεύσω την Ειρήνη, ρωτώ αν υπάρχει μια ιστορία, μια κουβέντα, μια πράξη γυναίκας που γνώρισε στο ΜΑΝΑ και που κρατά βαθιά μέσα της. «Με έχει συγκινήσει πολύ μια γυναίκα που ερχόταν στο ΜΑΝΑ.
Κάποια στιγμή μου είχε στείλει ένα μήνυμα στα κοινωνικά δίκτυα για να μου εκμυστηρευτεί ότι βιώνοντας μία από τις πιο δύσκολες περιόδους της ζωής της χάρη στα ερεθίσματα που πήρε από τις συνεδρίες μας, μπόρεσε να βρει μια ανάσα και έναν τρόπο να την κάνει πολύ πιο ομαλή και να την αντέξει. Αυτό για ‘μένα είναι η μεγαλύτερη πληρωμή».
«Με έμαθαν ότι ο άνθρωπος είναι ικανός να αντέξει τα πάντα», Ιζόλδη Χατζηγιάννη
«Ο καρκίνος είναι ένα συγκλονιστικό γεγονός για τη ζωή μιας γυναίκας. Φέρνει τα πάνω κάτω. Και πουθενά φως. Αυτό το φως θέλαμε να ρίξουμε εμείς. Θέλουμε να έρχονται εδώ οι γυναίκες, να περνάνε όμορφα, να κάνουν όμορφα πράγματα.
Θέλουμε να σταθούν γερά στα πόδια τους και να προχωρήσουν την ζωή τους όπως εκείνες θέλουν. Δεν ανακατευόμαστε καθόλου με τη θεραπεία τους, αυτά είναι ξεκάθαρα θέματα των γιατρών τους», τονίζει η κα Χατζηγιάννη. Στο ΜΑΝΑ δημιουργούνται δεσμοί. Οι ιστορίες που έχει να διηγηθεί η κα Χατζηγιάννη πολλές.
© Σίσσυ Μόρφη
«Έχουμε μια κυρία που πια είναι καλά, έχει ξεπεράσει τον καρκίνο και πηγαίνει όμως κάθε τόσο στο νοσοκομείο για διάφορες εξετάσεις. Πριν πάει για τις εξετάσεις της, περνάει από το Σπίτι του ΜΑΝΑ να μας χαιρετήσει. Όταν πάρει τα καλά νέα -γιατί καλά είναι πια- ξανάρχεται να μας το πει. Ξέρει ότι εδώ θα βρει την πόρτα ανοιχτή».
Οι γυναίκες που έχουν γνωρίσει το ΜΑΝΑ ξέρουν πολύ καλά ότι εδώ αφουγκράζονται τις ανάγκες τους. «Όταν πρωτοήρθα, ήταν ένα σοκ για εμένα να βλέπω τόσες γυναίκες και μάλιστα νέες γυναίκες, να υποφέρουν από τον καρκίνο.
Με τον τρόπο τους με έκαναν να τις σεβαστώ. Δεν τις λυπάμαι. Συμπάσχω και σέβομαι την αξιοπρέπεια με την οποία αντιμετωπίζουν την νόσο τους, μέσα σε έναν κυκεώνα γραφειοκρατίας του ΕΣΥ. Με έμαθαν ότι ο άνθρωπος είναι ικανός να αντέξει τα πάντα».
«Στο ΜΑΝΑ μάς βοηθούν να τονώσουμε την ψυχολογία μας και να επιστρέψουμε σε μια καλύτερη καθημερινότητα», Εύη Ρέτζιου
«Πέρσι τον Σεπτέμβρη στις προγραμματισμένες εξετάσεις, ήρθε και μια διάγνωση στο στήθος. Το αντιμετώπισα πολύ ψύχραιμα και με πρόγραμμα.
Βρήκα έναν γιατρό που εμπιστεύτηκα πάρα πολύ κι ακολούθησα όλα όσα μου είπε. Έκανα το χειρουργείο, πήγε πάρα πολύ καλά. Η βιοψία του χειρουργείου είχε και διηθητικό στοιχείο, οπότε έπρεπε να περάσω σε χημειοθεραπεία. Την έκανα μάλλον θα πω με ανακούφιση γιατί ήθελα να νιώθω ότι κάνω τα πάντα για να υπάρξει ίαση.
Αυτό που πρέπει να θυμόμαστε είναι ότι όλα περνάνε και έχεις κερδίσει τη ζωή σου», εξομολογείται στο ΒΗΜΑ η Εύη Ρέτζιου μιλώντας για τη δική της ιστορία.
Η Εύη Ρέτζιου © Σίσσυ Μόρφη
Ήρθε για πρώτη φορά στο ΜΑΝΑ τον Δεκέμβριο του 2024, εν μέσω χημειοθεραπειών. Έμαθε για την ύπαρξή του από μια γνωστή της που επίσης είχε διαγνωστεί με καρκίνο του μαστού, δύο χρόνια πριν από εκείνη και της το πρότεινε. Ξεκίνησε με ψυχοθεραπεία κι ακολούθησε η γιόγκα και τα μαθήματα για τη διαχείριση του στρες.
«Το πρότεινα και σε δύο φίλες μου που διαγνώστηκαν μετά από μένα. Απορώ γιατί οι γιατροί δεν μιλάνε για το Σπίτι του ΜΑΝΑ και τις υπηρεσίες που προσφέρει.
Ίσως κάποια στιγμή θα ήταν καλό να περάσουν οι ογκολόγοι και οι χειρουργοί μία βόλτα από εδώ να δουν ότι μας βοηθούν να έχουμε μια καλύτερη μετεγχειρητική διάθεση.
Οι εθελοντές του ΜΑΝΑ μάς βοηθούν να τονώσουμε την ψυχολογία μας και να επιστρέψουμε σε μια καλύτερη καθημερινότητα».
«Προσπαθούμε να εμφυσήσουμε την ελπίδα αλλά και να μπορέσουμε να μειώσουμε το στρες των γυναικών», Αλεξάνδρα Πάλλη
«Συνεργάζομαι με το ΜΑΝΑ από την αρχή. Έχει ένα πολύ έντονο στοιχείο μη ιατρικό και αυτό και σε ένα συμβολικό επίπεδο βοηθάει πάρα πολύ στην ιδέα της αποκατάστασης.
Οι γυναίκες που έρχονται εδώ συνήθως έχουν αντιμετωπίσει τόσο τη διάγνωση και το σοκ της διάγνωσης όσο και τις θεραπείες, ενδονοσοκομειακά, οπότε το να βρεθούν σε έναν χώρο που έχει μια ματιά προς το μέλλον, προς την υγεία, προς την επιστροφή στην κανονική ζωή, είναι πάρα πολύ σημαντικό και όταν αυτό συμβολίζεται είναι επίσης ωραίο», αναφέρει στο ΒΗΜΑ η εθελόντρια Αλεξάνδρα Πάλλη, κλινική ψυχολόγος – ψυχοθεραπεύτρια.
Και συνεχίζει: «συνήθως κάνω κάποια ατομικά ραντεβού με τις γυναίκες που απευθύνονται στο ΜΑΝΑ για να δούμε τι ανάγκη έχουν, τι θέματα φέρνουν.
Μετά αυτό που κάνω συστηματικά όλα τα χρόνια είναι ομάδες ψυχολογικής υποστήριξης και ψυχοεκπαίδευσης. Αυτό θα πει ότι κάνουμε ομάδες, κάνουμε συνεδρίες μια φορά τη βδομάδα και σε αυτές τις συνεδρίες συζητάμε τόσο θέματα σχετικά με την ασθένεια αλλά και θέματα τα οποία σχετίζονται γενικότερα με τη ζωή τους, γιατί ξέρουμε πάρα πολύ καλά ότι το στρες αλληλεπιδρά πολύ με τις σωματικές νόσους.
© Σίσσυ Μόρφη
Οπότε η προσπάθεια είναι και να εμφυσήσει κανείς την ελπίδα αλλά και να μπορέσει να μειώσει το στρες των γυναικών αυτών και να τις μάθει να το διαχειρίζονται καλύτερα.
Ένα άλλο στοιχείο που έχουν αυτές οι ομάδες είναι η διάσταση της ψυχοεκπαίδευσης: μια θεραπευτική μέθοδος η οποία βοηθάει τους ανθρώπους όχι μόνο να διαχειριστούν τα συναισθήματά τους, αλλά να μάθουν τι είναι αυτό που τους έχει συμβεί και πώς μπορεί τόσο η επιστήμη, όσο η οικογένειά τους, η κοινωνία, οι φίλοι τους να τους βοηθήσουν έτσι ώστε να αξιοποιούν όλους τους πόρους και αυτό να δρα αθροιστικά στο να επανέλθουν πλήρως.
Να μην ξεχνάμε ότι όλες αυτές οι γυναίκες οι οποίες αντιμετωπίζουν τη νόσο χρειάζεται να κάνουν επαναλαμβανόμενες εξετάσεις.
Όσο λοιπόν απομακρυνόμαστε χρονικά από την έναρξη της νόσου, το στρες σε αυτές τις εξετάσεις αρχίζει και μειώνεται και είναι πολύ ενδιαφέρον το πώς μοιράζονται μεταξύ τους αυτή την αγωνία για την επόμενη εξέταση, το πώς το τραύμα αναβιώνει σε εκείνη τη στιγμή, αλλά πώς μέσα από μια ομαδική διαδικασία μπορεί κανείς να το χειριστεί θεραπευτικά πολύ καλά».
«Το Σπίτι του ΜΑΝΑ είναι ένας χώρος όπου κάθε γυναίκα που δίνει τη δική της μάχη μπορεί να βρει ό,τι χρειάζεται για να επιστρέψει δυνατή στη ζωή», Randa Ghandour
Ο επίλογος ανήκει δικαιωματικά στη Randa Ghandour, τη γυναίκα που έκανε φάρο της ζωής της την ανιδιοτελή προσφορά.
«Όταν ήμουν άρρωστη και ακολουθούσα τη θεραπεία για τον καρκίνο, υπήρχαν στιγμές που ένιωθα εντελώς ευάλωτη και εξαντλημένη.
Εκείνες τις στιγμές, το μόνο που αναζητούσα ήταν η απόλυτη ασφάλεια και η αμέριστη φροντίδα. Ήθελα τη μητέρα μου δίπλα μου για να μου μεταδώσει τη δική της ψυχική αντοχή, να μου δώσει την αγάπη της και να μοιραστεί μαζί μου το βάρος αυτών των δύσκολων στιγμών.
© Σίσσυ Μόρφη
Αυτή η απόλυτη, άνευ όρων υποστήριξη ήταν η πραγματική μου ανάγκη. Για εμένα, ΜΑΝΑ είναι μία λέξη-σύμβολο που εμπερικλείει μια έννοια πολύ πιο δυνατή και βαθιά:
Είναι η αγάπη και η αφοσίωση.
Είναι η παρηγοριά και η θαλπωρή.
Είναι η δύναμη που μας ωθεί να επιβιώσουμε και να πετύχουμε.
Το Σπίτι του ΜΑΝΑ δημιουργήθηκε για να γίνει αυτό ακριβώς: ένας χώρος όπου κάθε γυναίκα που δίνει τη δική της μάχη μπορεί να βρει ό,τι χρειάζεται για να ανακάμψει, να επαναπροσδιοριστεί και να επιστρέψει δυνατή στη ζωή».
