Εφτασε και επισήμως η άνοιξη στη χώρα μας, σήμερα, 20 Μαρτίου 2024, στις 05:06 το πρωί. Το γεγονός της εισόδου της άνοιξης – επισήμως – σηματοδοτεί η εαρινή ισημερία. Πρόκειται για αστρονομικό φαινόμενο, κατά το οποίο η ημέρα και η νύχτα έχουν περίπου την ίδια διάρκεια. Φυσικά πριν την έλευσή της άνοιξης δεν μπορεί να πει κανείς ότι ζήσαμε το χειμώνα και αυτό εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής οι συνέπειες της οποίας γίνονται όλο και πιο ορατές στην καθημερινότητά μας.

Οι ισημερίες -η εαρινή και η φθινοπωρινή- καθορίζουν την έναρξη της άνοιξης και του φθινοπώρου, ενώ τα ηλιοστάσια -το θερινό και το χειμερινό– προσδιορίζουν την έναρξη του καλοκαιριού και του χειμώνα αντίστοιχα.

Το αστρονομικό φαινόμενο

Η εαρινή ισημερία συμπίπτει πάντα με την 20η ή 21η Μαρτίου για το βόρειο ημισφαίριο όπου βρίσκεται και η Ελλάδα και στις 22 ή 23 Σεπτεμβρίου για το νότιο ημισφαίριο.

Εαρινή ισημερία ονομάζεται στο βόρειο ημισφαίριο, όπου ανήκει και η χώρα μας και σηματοδοτεί ως εκ της ονομασίας της την πρώτη ημέρα της άνοιξης, μιας από τις τέσσερις εποχές του έτους. Στη συνέχεια, η ημέρα μεγαλώνει και η νύχτα μικραίνει, ώσπου η ημέρα να φθάσει στο ζενίθ της κατά το θερινό ηλιοστάσιο της 21ης Ιουνίου.

Αντίθετα, στο νότιο ημισφαίριο η ισημερία του Μαρτίου σηματοδοτεί την έναρξη του φθινοπώρου, γι’ αυτό καλείται φθινοπωρινή. Στη συνέχεια, η νύχτα μεγαλώνει και η ημέρα μικραίνει, ώσπου η νύχτα να φθάσει στο ζενίθ της στο για τους νότιους χειμερινό ηλιοστάσιο της 21ης Ιουνίου.

Οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής

Από την άλλη, ενώ από αστρονομική άποψη η άνοιξη αρχίζει με την εαρινή ισημερία, στην πραγματικότητα – όπως έχουν διαπιστώσει οι επιστήμονες που μελετούν το περιβάλλον- εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής η φύση εισέρχεται όλο και πιο πρόωρα στον ανοιξιάτικο κύκλο της.

Στην Ελλάδα μάλιστα, η μέρα της ισημερίας δεν συμπίπτει με την ημέρα όπου υπάρχει ακριβώς ίση ημέρα και ίση νύχτα. Το φαινόμενο αυτό παρατηρείται μόνο στις περιοχές που βρίσκονται ακριβώς πάνω στον Ισημερινό της Γης. Σε όσες βρίσκονται είτε πάνω, όπως η Ελλάδα, είτε κάτω από τον Ισημερινό, η ίση μέρα και η ίση νύχτα συμβαίνει μερικές ημέρες πριν ή μετά από την ισημερία.

Η εαρινή ισημερία, θεωρίες και παραδόσεις

Η εαρινή ισημερία αποτελεί την αφετηρία του ισχύοντος Περσικού ή Ιρανικού ημερολογίου και συμπίπτει με την Πρωτοχρονιά για τους Ιρανούς, αλλά και για πολλούς λαούς της Μέσης Ανατολής και Κεντρικής Ασίας.

Η επομένη της εαρινής ισημερίας είναι η πρώτη ημέρα του Ινδικού Εθνικού Ημερολογίου και Πρωτοχρονιά για τους Ινδούς.

Η εαρινή ισημερία είναι η αφετηρία για τον υπολογισμό της εορτής του Πάσχα, τόσο για τους Ιουδαίους, όσο και για τους Χριστιανούς.

Η εαρινή ισημερία είναι μία από τις σπουδαιότερες γιορτές στο καλεντάρι των νεοπαγανιστών, καθώς συμβολίζει την αναγέννηση της φύσης.