Το ρεύμα του κόλπου (Gulf Stream) είναι πιθανό να καταρρεύσει το 2025, σύμφωνα με νέα μελέτη που φέρνει στο φως της δημοσιότητας ο Guardian.

Αυτό το φαινόμενο της παύσης της κυκλοφορίας των ζωτικής σημασίας ωκεάνιων ρευμάτων, που ονομάζεται Atlantic Meridional Overturning Circulation (Amoc) από τους επιστήμονες, αναμένεται να έχει καταστροφικές κλιματικές επιπτώσεις.

Το Amoc ήταν ήδη γνωστό πως βρισκόταν στο χειρότερο σημείο των τελευταίων 1.600 ετών λόγω της παγκόσμιας υπερθέρμανσης, ενώ το 2021 οι ερευνητές εντόπισαν περεταίρω ανησυχητικές ενδείξεις. Η νέα μελέτη εκτιμά πως μεταξύ 2025 και 2095, με μέση εκτίμηση το 2050, το φαινόμενο του ρεύματος του κόλπου θα πάψει να υφίσταται εάν δεν μειωθούν οι παγκόσμιες εκπομπές άνθρακα.

Οι συνέπειες

Τα στοιχεία από προηγούμενες παύσεις του φαινομένου καταδεικνύουν αλλαγές της θερμοκρασίας κατά 10 βαθμούς Κελσίου σε μερικές δεκαετίες, αν και αυτές συνέβησαν κατά τη διάρκεια της εποχής των παγετώνων. Από την άλλη πλευρά, επιστήμονες σχολιάζοντας τη μελέτη αναφέρουν πως τα δεδομένα δεν είναι αρκετά για αξιόπιστη εκτίμηση του χρόνου όπου θα επέλθει η κάμψη του φαινομένου. Σε αυτό που όλοι συμφωνούν όμως είναι πως η παύση του Amoc είναι μια εξαιρετικά ανησυχητική προοπτική και πως είναι απαραίτητο να μειωθούν άμεσα οι εκπομπές άνθρακα.

Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η κατάρρευση του συστήματος Amoc θα είχε καταστροφικές συνέπειες για όλο τον κόσμο, μειώνοντας σημαντικά τις βροχές από τις οποίες δισεκατομμύρια άνθρωποι εξαρτώνται για φαγητό στην Ινδία, τη Νότια Αμερική και τη δυτική Αφρική. Επιπλέον, μια πιθανή κατάρρευση αναμένεται να αυξήσει τις καταιγίδες και να ρίξει τη θερμοκρασία στην Ευρώπη, καθώς επίσης και να οδηγήσει σε άνοδο της στάθμης της θάλασσας στην ανατολική ακτή της Βόρειας Αμερικής. Θα έθετε επίσης σε περαιτέρω κίνδυνο το τροπικό δάσος του Αμαζονίου και τα στρώματα πάγου της Ανταρκτικής.

Τι συνέβη στο παρελθόν

«Πιστεύω ότι πρέπει να ανησυχούμε πολύ», δήλωσε στον Guardian ο καθηγητής Peter Ditlevsen, από Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης στη Δανία, ο οποίος ηγήθηκε της νέας μελέτης. «Αυτή θα ήταν μια πολύ, πολύ μεγάλη αλλαγή στο παγκόσμιο περιβάλλον. Το Amoc δεν έχει σταματήσει εδώ και 12.000 χρόνια».
Το Amoc κατέρρευσε στο παρελθόν και ξεκίνησε τον κύκλο των εποχών των παγετώνων που συνέβη από 115.000 έως 12.000 χρόνια πριν. Είναι ένα από τα σημεία ανατροπής του κλίματος για τα οποία ανησυχούν περισσότερο οι επιστήμονες, την ώρα που οι παγκόσμιες θερμοκρασίες συνεχίζουν να αυξάνονται.

Η νέα μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature Communications, χρησιμοποίησε δεδομένα θερμοκρασίας της επιφάνειας της θάλασσας ξεκινώντας από το 1870, εξετάζοντας την αλλαγή στην ισχύ των ρευμάτων Amoc με την πάροδο του χρόνου. Η πιθανή κατάρρευση του Amoc συνεχίζει να συζητείται έντονα από τους επιστήμονες, οι οποίοι έχουν δηλώσει στο παρελθόν ότι πρέπει να αποφευχθεί «πάση θυσία».