Η Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν δεσμεύονται να μην «καταφύγουν στη στρατιωτική βία» για τη διευθέτηση της σύγκρουσης σχετικά με τον θύλακα του Ναγκόρνο Καραμπάχ, μετά την ολοκλήρωση της τριμερούς συνόδου στο Σότσι της Ρωσίας με τη συμμετοχή των ηγετών των δύο χωρών και του ισχυρού άνδρα του Κρεμλίνου Βλαντίμιρ Πούτιν.

Αμοιβαία αναγνώριση της κυριαρχίας και εδαφικής ακεραιότητας

Μπακού και Γερεβάν «συμφώνησαν να μην καταφύγουν στη στρατιωτική βία» καθώς και «να διευθετήσουν όλες τις διαφορές αποκλειστικά στη βάση της αμοιβαίας αναγνώρισης της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας», σύμφωνα με κοινή δήλωση που υιοθετήθηκε στο τέλος της τριμερούς συνόδου κορυφής.

Νωρίτερα σήμερα, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν είχε δηλώσει ότι ελπίζει σε μια «εξομάλυνση» των σχέσεων μεταξύ της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν, αφότου δέχθηκε τους ηγέτες της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν για την τριμερή σύνοδο κορυφής.

«Πιστεύουμε από κοινού ότι ήταν μια πολύ χρήσιμη συνάντηση που δημιούργησε ένα πολύ καλό κλίμα για πιθανές μελλοντικές συμφωνίες» επιβεβαίωσε ο Ρώσος πρόεδρος στους δημοσιογράφους, στο τέλος της συνόδου.

Θα μείνουμε σε επαφή

«Από την πλευρά της, η Ρωσία θα κάνει τα πάντα για να βρει μια οριστική και συνολική διευθέτηση της σύγκρουσης στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ», διαβεβαίωσε, προσθέτοντας: «Είναι προς το συμφέρον όλων η εξομάλυνση των σχέσεων». «Θα μείνουμε σε επαφή και θα συνεχίσουμε τον διάλογο και την αναζήτηση των λύσεων που είναι απαραίτητες για να τεθεί τέλος σε αυτήν τη σύγκρουση», υποσχέθηκε ο Πούτιν.

Η σύνοδος κορυφής πραγματοποιήθηκε στο Σότσι της νοτιοδυτικής Ρωσίας έναν μήνα μετά τις συγκρούσεις στα σύνορα Αρμενίας-Αζερμπαϊτζάν που προκάλεσαν τον θάνατο 286 ανθρώπων, τον βαρύτερο απολογισμό μετά τον πόλεμο του 2020 για τον έλεγχο του Ναγκόρνο Καραμπάχ, ενός διαφιλονικούμενου θύλακα από τη δεκαετία του 1990.

Ρωσική διαμεσολάβηση

Σύμφωνα με το Κρεμλίνο, η συνάντηση επικεντρώθηκε σε μια συζήτηση για τις συμφωνίες που επιτεύχθηκαν με ρωσική διαμεσολάβηση πέρυσι και σε «επιπλέον μέτρα για την ενίσχυση της σταθερότητας και της ασφάλειας» στην περιοχή.

Οκτώ μήνες μετά τη ρωσική επίθεση στην Ουκρανία, η οποία προκάλεσε την αμηχανία των παραδοσιακών εταίρων της Μόσχας, ο Πούτιν θέλει μέσω αυτής της συνόδου η Ρωσία να ξαναβρεί τον παραδοσιακό ρόλο του ρυθμιστή σε αυτήν την ασταθή περιοχή όπου οι Δυτικοί διεξάγουν τις δικές τους διαμεσολαβητικές προσπάθειες.

Ο Ρώσος πρόεδρος είχε αρχικά μια κατ’ ιδίαν συνάντηση επί δύο ώρες με τον Αρμένιο πρωθυπουργό Νικόλ Πασινιάν. «Το σημαντικότερο είναι να διασφαλιστεί η ειρήνη και να δημιουργηθούν οι συνθήκες για την ανάπτυξη», δήλωσε ο Πούτιν στον Πασινιάν.

Εξομάλυνση

Ο Αρμένιος πρωθυπουργός υπογράμμισε από την πλευρά του ότι οι προτεραιότητές του είναι η αποχώρηση των Αζέρων από περιοχές του Ναγκόρνο Καραμπάχ στις οποίες έχουν αναπτυχθεί οι στρατιώτες των ρωσικών ειρηνευτικών δυνάμεων και η απελευθέρωση των αιχμαλώτων πολέμου.

Ο Ρώσος πρόεδρος δέχθηκε στη συνέχεια τον Αζέρο ομόλογό του Ιλχάμ Αλίεφ, με τον τελευταίο να τον ευχαριστεί γιατί έδωσε «ώθηση στη διαδικασία της εξομάλυνσης».

«Η σύγκρουση του Καραμπάχ είναι ήδη μέρος της ιστορίας. Το θέμα αυτό διευθετήθηκε πριν από δύο χρόνια. Άρα, δεν υπάρχει ουσιαστικά τίποτα να συζητηθεί σε αυτό το πλαίσιο και η εξομάλυνση των αζερο-αρμενικών σχέσεων» απαιτεί «σοβαρά μέτρα», δήλωσε ο Αλίεφ.

Ο πόλεμος το φθινόπωρο του 2020 μεταξύ της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν άφησε πίσω του περισσότερους από 6.500 νεκρούς και στα δύο στρατόπεδα. Έλαβε τέλος με τη στρατιωτική ήττα της Αρμενίας και μια ειρηνευτική συμφωνία υπό την αιγίδα της Μόσχας.

Σποραδικές συγκρούσεις ωστόσο συνέχισαν να ξεσπούν, παρά την παρουσία Ρώσων στρατιωτών, είτε στο Ναγκόρνο Καραμπάχ είτε στα αναγνωρισμένα σύνορα μεταξύ των δύο χωρών, όπως τον Σεπτέμβριο.

Οι συνομιλίες αυτές υπό την αιγίδα της Ρωσίας διεξάγονται σε μια στιγμή όπου οι δυτικές πρωτεύουσες συμμετείχαν πιο ενεργά στη διαμεσολάβηση που αφορά τη σύγκρουση μεταξύ της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν.

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ και ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν οργάνωσαν διαπραγματεύσεις μεταξύ των Πασινιάν και Αλίεφ στις Βρυξέλλες τον Αύγουστο.

Διαφωνία ΕΕ – Ρωσίας

Η Ρωσία, που δεν βλέπει με καλό μάτι τις πρωτοβουλίες αυτές στην περιοχή, την οποία θεωρεί σαν αυλή της, και η ΕΕ αντάλλαξαν έντονες επικρίσεις για τις αντίστοιχες διαμεσολαβητικές τους προσπάθειες.

Ο Μακρόν είχε κατηγορήσει συγκεκριμένα τη Ρωσία ότι θέλει να «αποσταθεροποιήσει» την ειρηνευτική διαδικασία, με τον Πούτιν να καταγγέλλει τις «απαράδεκτες» δηλώσεις.

«Η Ρωσία επιδίωκε πάντα ειλικρινά να επιλύει τις συγκρούσεις, συμπεριλαμβανομένης αυτής του Καραμπάχ», δήλωσε ο Πούτιν στα μέσα Οκτωβρίου.

Η Τουρκία, σύμμαχος του Αζερμπαϊτζάν, έκανε επίσης διαμεσολαβητικές προσπάθειες. Ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν συναντήθηκε πρόσφατα με τους Αλίεφ και Πασινιάν στην Πράγα.

Σύμφωνα με το Κρεμλίνο, οι συνομιλίες του Σότσι αφορούν επίσης τα «θέματα της ανοικοδόμησης και της οικονομίας, καθώς και των μεταφορών».

Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ