Η έκρυθμη κατάσταση της Ανατολικής Ασίας με τις επακόλουθες κυρώσεις της Κίνας κατά της Ταϊβάν «ήρθαν» να υπενθυμίσουν και να υπογραμμμίσουν ακόμη μία εξάρτηση της Γηραιάς Ηπείρου.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι εξαρτημένη σε πολύ μεγάλο βαθμό από το νησί, και ιδίως λόγω των μικροσκοπικών τσιπ υπολογιστών που κατασκευάζει.

Όμως ο κίνδυνος για την Ταϊπέι – και τις δυτικές εταιρείες που εξαρτώνται από την κατασκευή τσιπ στην Ταϊβάν – είναι ότι τα μελλοντικά μέτρα του Πεκίνου θα είναι πολύ πιο σκληρά, όπως ένας πλήρης αποκλεισμός ή ακόμη και μια κινεζική εισβολή.

Τα μηχανήματα και οι συσκευές με προέλευση εξαρτημάτων από την Ταϊβάν αποτέλεσαν σχεδόν το 60% των εισαγωγών της ΕΕ πέρυσι. Η μεγαλύτερη ανησυχία για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις θα ήταν η ξαφνική διακοπή των προμηθειών ηλεκτρονικών τσιπ, που παράγονται από τη μεγαλύτερη εταιρεία ημιαγωγών στον κόσμο: Taiwan Semiconductor Manufacturing Co (TSMC).

Η εταιρεία καταλαμβάνει περισσότερο από το ήμισυ της αγοράς εξωτερικών ημιαγωγών και φημολογείται ότι έχει πελάτες όπως η Apple και η Qualcomm.

Σε απόδειξη της σημασίας που αποδίδουν οι ΗΠΑ στην «TSMC», η Πελόσι συναντήθηκε με τον πρόεδρο της εταιρείας Mark Liu κατά τη διάρκεια της επίσκεψής της.

Το πρόβλημα για την Ευρώπη είναι ότι έχει οικοδομήσει την εξάρτησή της από τα τσιπ της Ταϊβάν για πολλά χρόνια, αλλά μια κινεζική επίθεση θα μπορούσε να καταστρέψει αμέσως μια ζωτικής σημασίας γραμμή εφοδιασμού, με ελάχιστη ή καθόλου προειδοποίηση.

Γιατί η Ευρώπη χρειάζεται την Ταϊβάν

Πρώτον, η Ευρώπη δεν διαθέτει την τεχνογνωσία που έχει προσελκύσει η Ταϊβάν. Η «TSMC» ιδρύθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1980 από τον Morris Chang, πρώην μηχανικό της Texas Instruments με έδρα τις ΗΠΑ. Ο Chang είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα του πώς οι δυτικές εταιρείες τεχνολογίας έχασαν την τεχνογνωσία που συνεπάγεται μια εξειδικευμένη διαδικασία.

Η ευέλικτη κουλτούρα απασχόλησης στην Ταϊβάν σημαίνει επίσης ότι οι κατασκευαστές τσιπ μπορούν να προσλαμβάνουν και να απολύουν εργαζομένους πιο εύκολα, ώστε να προσαρμόζονται στις αυξομειώσεις των επιπέδων της ζήτησης, σύμφωνα με τον Ludo Deferm, εκτελεστικό αντιπρόεδρο του ερευνητικού κέντρου ημιαγωγών Imec με έδρα το Λέβεν του Βελγίου.

Το δεύτερο πρόβλημα αφορά την μοναδική φύση των τσιπ της TSMC. Η εταιρεία δεν είναι μόνο το «κλειδί» για τα ηλεκτρονικά τσιπ που είναι σήμερα πανταχού παρόντα στα smartphones ή τους φορητούς υπολογιστές, αλλά κατασκευάζει ήδη πιο πρωτοποριακά τσιπ, που έχουν μέγεθος μόλις πέντε νανόμετρα ή και λιγότερο, τα οποία θα είναι άκρως σημαντικά για την αυτόνομη οδήγηση.

«Στην πραγματικότητα υπάρχουν μόλις δύο εργοστάσια στον κόσμο τώρα που μπορούν να παράγουν τσιπ κάτω των πέντε νανομέτρων. Αυτά είναι η TSMC και η Samsung», δήλωσε στο POLITICO ο Hermann Hauser, venture capitalist και ιδρυτής της Acorn Computers, σε πρόσφατη συνέντευξή του. «Η TSMC είναι απόλυτα κυρίαρχη, είμαστε απόλυτα εξαρτημένοι από αυτήν».

Η ΕΕ γνωρίζει, φυσικά, τις παγίδες. «Πρόκειται για έναν τομέα που είναι τόσο έντασης κεφαλαίου όσο και γνώσης και υπόκειται σε ταχεία τεχνολογική εξέλιξη. Η παραγωγή τσιπ πραγματοποιείται σε μια αλυσίδα εφοδιασμού που είναι παγκόσμια, πολύπλοκη και, σε ορισμένα σημαντικά τμήματα, υπερβολικά συγκεντρωμένη», δήλωσε αξιωματούχος της ΕΕ.

Γιατί η Ταϊβαν χρειάζεται την Ευρώπη

Ο κρίσιμος ρόλος της TSMC δεν έχει περάσει απαρατήρητος στην ηπειρωτική Κίνα. Σε μια ομιλία του τον Ιούνιο, ένας κορυφαίος Κινέζος οικονομολόγος κάλεσε ανοιχτά το Πεκίνο να «αρπάξει» την εταιρεία.

Ορισμένοι δυτικοί παρατηρητές, ωστόσο, είναι επιφυλακτικοί ότι αυτή η απειλή θα υλοποιηθεί – λέγοντας ότι απλώς δεν είναι προς το συμφέρον της Κίνας να το πράξει, επειδή η TSMC βασίζεται σε άλλες εταιρείες για την παροχή εξοπλισμού, όπως η ολλανδική εταιρεία ASML.

Αυτό δήλωσε και ο επικεφαλής της TSMC, Liu, σε μια σπάνια συνέντευξη στο CNN, προειδοποιώντας ότι η εταιρεία του θα ήταν μη λειτουργική εάν η Κίνα εισέβαλε στην Ταϊβάν.

Ο Hermann Hauser, επιχειρηματίας και ιδρυτής της Acorn Computers, δήλωσε στο POLITICO ότι αυτό δίνει δύναμη στην Ε.Ε.. «Έχουμε ένα διαπραγματευτικό χαρτί ως Ευρώπη», είπε. «Κανένας στον κόσμο δεν μπορεί να παράγει τσιπ κάτω των πέντε νανομέτρων χωρίς τα εργαλεία που παράγει η ASML».

Ωστόσο, η σκέψη για το ακραίο σενάριο της πλήρους αποκοπής των ταϊβανέζικων τσιπ – χωρίς αμφιβολία θα οδηγήσει τους Ευρωπαίους νομοθέτες και τις επιχειρήσεις στο να επιταχύνουν τα υπάρχοντα σχέδιά τους για επαναφορά της παραγωγής τσιπ στην Ευρώπη και διπλασιασμό του μεριδίου αγοράς της στην παγκόσμια αλυσίδα αξίας ημιαγωγών.

Τον Φεβρουάριο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε τα σχέδιά της ύψους 43 δισεκατομμυρίων ευρώ για τα τσιπ, προκειμένου να προσελκύσει ορισμένους παραγωγούς να αναλάβουν κατασκευαστικές δεσμεύσεις στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Αυτό δεν είναι εύκολη δουλειά, καθώς πρέπει να διασφαλίσει ότι οι δικοί της κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις δεν θα καμφθούν στην πορεία.