Χρειάστηκε να περάσουν 30 χρόνια για να αποφασίσει το υπουργείο Πολιτισμού το αυτονόητο. 30 χρόνια σκέψεων, συσκέψεων και βαθέος υποτίθεται προβληματισμού έως ότου επιτέλους εφέτος το υπουργείο και οι σοφοί εγκέφαλοί του επέτρεψαν το εύλογο και αυτονόητο: την επίσκεψη των υποθαλάσσιων αρχαιοτήτων, κάτι που μέχρι τώρα ήταν απαγορευμένο.
Το θέμα ανέδειξε η στήλη αυτή του «Βήματος» το 1994, όταν φιλοξένησε σχετική καταγγελία του γεωφυσικού του Ινστιτούτου Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών και βραβευμένου από την Ακαδημία Αθηνών αυτοδύτη κ. Θεόδωρου Στάμου. Ο επιστολογράφος έθετε τότε το εύλογο ερώτημα-καταγγελία: «Μα γιατί οι αρχαιολόγοι (του υπουργείου Πολιτισμού) να επιτρέπουν σε έλληνες και ξένους τουρίστες να επισκέπτονται την Ακρόπολη και να βλέπουν τα αρχαία, ενώ απαγορεύουν στους τουρίστες και όποιον άλλον επιθυμεί να επισκέπτονται και να βλέπουν ένα αρχαίο ναυάγιο;».
Ο κ. Στάμου, ο οποίος είναι ερασιτέχνης αυτοδύτης και κατέχεται από το πάθος του υποβρύχιου ψαρέματος, ανακάλυψε πριν πολλά χρόνια εντελώς τυχαία ένα αρχαίο ναυάγιο, το οποίο και υπέδειξε στην Εταιρεία Ενάλιων Αρχαιοτήτων. Μολονότι του επισημάνθηκε ότι η επίσκεψη αυτή ήταν παράνομη, εκείνος συνέχισε να ερευνά και να ανακαλύπτει αρχαία ναυάγια, των οποίων την ύπαρξη και το στίγμα γνωστοποιούσε στο υπουργείο Πολιτισμού. Ας σημειωθεί πως στο 90% των ελληνικών ακτών απαγορευόταν οι καταδύσεις, επειδή υπάρχουν ενάλιες αρχαιότητες. Ενθουσιασμένος από τα ευρήματά του διηρωτάτο γιατί επί 30 χρόνια απαγορευόταν η επί τόπου επίσκεψή τους από τους ενδιαφερόμενους αυτοδύτες. Και υπογράμμιζε ότι οι άνθρωποι της θάλασσας έχουν υποδείξει στο κράτος πάνω από το 90% των γνωστών αρχαίων ναυαγίων, που μόνο στο Αιγαίο υπερβαίνουν τα 1.000.
Συμπεραίνοντας ότι είναι ο μικρός αριθμός των αυτοδυτών, που θα ενδιαφέρονταν να επισκέπτονται τις ενάλιες αρχαιότητες, ο οποίος εξηγεί την αδιαφορία του υπουργείου Πολιτισμού για την άρση της απαγόρευσης, ο κ. Στάμου εύλογα διερωτάται: «Αρχαιότητες έχουμε και στην ξηρά, όμως ποτέ δεν απαγορεύονταν οι εκδρομές, το κυνήγι, η ορειβασία, κ.λπ. επειδή έχουμε αρχαιότητες, που κινδυνεύουν από τους επισκέπτες τους. Γιατί άραγε επιτρέπουμε στους τουρίστες να επισκέπτονται τις αρχαιότητές μας στην ξηρά (Ακρόπολη, Δελφοί κ.λπ.) και τους απαγορεύουμε να δουν αυτές που είναι στη θάλασσα;».
Τις εύλογες αυτές απορίες και ενστάσεις, που πριν από 30 χρόνια διατύπωσε η στήλη αυτή και ο ερασιτέχνης αυτοδύτης κ. Στάμου, αφομοίωσε επιτέλους και το βραδυκίνητο υπουργείο Πολιτισμού και οι αντιδραστικοί αρχαιολόγοι του και, όπως διαβάζω στην «Καθημερινή» (2/6/2022), τρία ναυάγια υποθαλάσσιου τουρισμού αναμένεται να ανοίξουν πιλοτικά για το κοινό μέσα στον μήνα Ιούνιο στην περιοχή του Παγασητικού. Επίσης «η Ακρόπολη των ναυαγίων», το φημισμένο ναυάγιο της Περιστέρας στην Αλόννησο, αναμένεται να υποδεχθεί τους πρώτους επισκέπτες. Κάλλιο αργά παρά ποτέ. Ομως είναι ιδιαίτερα απογοητευτική η νωθρότητα και ανεπάρκεια των αρμοδίων υπηρεσιών του υπουργείου Πολιτισμού για ένα τόσο μείζον θέμα. Η θετική αντιμετώπισή του θα μπορούσε να συμβάλει στην περαιτέρω ανάπτυξη του τουρισμού μας, και μάλιστα για όλες τις εποχές του έτους. Σχετική συνεργασία των υπουργείων Πολιτισμού και Τουρισμού μπορεί να ανοίξει μια νέα μόνιμη πηγή αύξησης του εθνικού εισοδήματος. Η πρωτοβουλία ας προέλθει απ’ την υπουργό Πολιτισμού κυρία Μενδώνη, επί υπουργίας της οποίας βρήκε επιτέλους λύση το υποτιθέμενο πρόβλημα.
