Ενδοοικογενειακή βία : Εκθεση-σοκ της ΕΛ.ΑΣ – Ποιοι συγγενείς χτυπούν, ποιοι τα θύματα

Στη διάρκεια της «καραντίνας», το 2020, σημειώθηκαν 192 περισσότερα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας απ’ ό,τι την προηγούμενη χρονιά. Τα περισσότερα από αυτά κατεγράφησαν το περυσινό καλοκαίρι, μετά την άρση των αρχικών περιοριστικών μέτρων, οπότε η αύξηση των βίαιων ενεργειών μέσα στις οικογένειες ήταν της τάξης του 24% σε σχέση με τους αντίστοιχους μήνες του 2019, όταν δεν είχε ενσκήψει ακόμη η επιδημία. Το 82,5% των δραστών ήταν άνδρες και το 73% των θυμάτων ήταν γυναίκες.

Στο 48% των επιθέσεων προκαλούνται σωματικές βλάβες, στο 44% εκτοξεύονται απειλές ενώ σε συνολικά 76 περιπτώσεις κατεγράφησαν αδικήματα, όπως προσβολή γενετήσιας αξιοπρέπειας και κατάχρησης σε ασέλγεια μέσα στις οικογένειες. To 39% των αδικημάτων έχουν καταγραφεί στην Αττική και το 10% στη Θεσσαλονίκη. Το 32% των ανδρών δραστών είναι ηλικίας 35 έως 45 ετών και το 33% ηλικίας 45 έως 60 ετών. Κι είναι ακόμη ενδεικτικό ότι το 2% των πρωταγωνιστών ενδοοικογενειακών βιαιοτήτων – κυρίως την περίοδο του lockdown – είναι ηλικίας άνω των 75 ετών. Το 38% των βίαιων επεισοδίων μέσα σε οικογένειες είναι μεταξύ συζύγων, το 9% αφορά ξυλοδαρμούς γονιών, το 7% αδέλφια και το 11% τέως συζύγους.

Αύξηση 4% σε σχέση με το 2019

Αυτά είναι ορισμένα από τα κύρια συμπεράσματα της ετήσιας έκθεσης, 171 σελίδων, για την αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας το 2020 που συνέταξε η ΕΛ.ΑΣ. και αποκαλύπτει «Το Βήμα». Πρόκειται ουσιαστικά για την πλήρη αναλυτική αποτύπωση όλων των συμβάντων με επιθέσεις, σωματικές βλάβες, απειλές μέσα στις ελληνικές οικογένειες και ιδιαίτερα την κρίσιμη περίοδο του εγκλεισμού.

Σύμφωνα με στοιχεία, είχαν καταγραφεί 3.512 περιστατικά το 2014, το 2015 3.572, το 2016 3.838, το 2017 3.930 και το 2018 έφθασαν τα 4.722. Το 2019 τα σχετικά συμβάντα ανήλθαν σε 5.221 και το 2020 έφθασαν τα 5.413 που καταδεικνύει αύξηση 4% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά.

Για ενδοοικογενειακές επιθέσεις είχαν συλληφθεί το 2020 5.620 δράστες (έναντι 5.465 την προηγούμενη χρονιά) από τους οποίους 4.633 (ποσοστό 82%) είναι άνδρες. Επιπλέον, το 2020 κατεγράφησαν 5.809 θύματα (έναντι 5.527 το 2019) από τα οποία το 73% είναι γυναίκες.

Οι περισσότερες συλλήψεις δραστών έγιναν την περίοδο Ιουλίου – Οκτωβρίου 2020.

Μετά την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη τα περισσότερα – αναλογικά – αδικήματα ενδοοικογενειακής βίας έχουν καταγραφεί το 2020 στη Δυτική Ελλάδα και στην Κρήτη ενώ τα λιγότερα σχετικά συμβάντα σημειώνονται στη Δυτική Μακεδονία, στην Ηπειρο και στις νησιωτικές περιοχές της χώρας (με ποσοστά από 1,7% – 3,5%).

Οι ηλικίες των δραστών

Οσον αφορά τις ηλικίες των ανδρών δραστών, από τους 4.450 συλληφθέντες εντός του 2020 οι 1.409 (ποσοστό 32%) ήταν ηλικίας 35 έως 45 ετών και οι 1.481 (ποσοστό 33%) ηλικίας από 45 έως 60 ετών. Αμέσως επόμενη ηλικιακή ομάδα ανδρών που ασκούν βία στο σπίτι είναι οι ηλικίας 60-75 ετών με 399 συλληφθέντες (9% του συνόλου) και ακολουθούν οι 25-30 ετών με 317 δράστες.

Εντυπωσιακό είναι ότι το 2020 συνελήφθησαν για επιθέσεις σε μέλη της οικογένειας πέντε ανήλικοι (ηλικίας 7 έως 13 ετών), 52 από 13 έως 18 ετών αλλά και 100 ηλικίας από 75 ετών και άνω. Από τις γυναίκες που έχουν ασκήσει βία (συνολικά συνελήφθησαν 952) οι περισσότερες (σε ποσοστό 37%) είναι ηλικίας 45 έως 60 ετών.

Στην έκθεση επιχειρείται να προσδιορισθούν οι ευάλωτες ηλικίες όπου δέχονται τις επιθέσεις των συγγενών τους. Από τις 4.191 γυναίκες θύματα οι 1.337 (ποσοστό 32%) είναι ηλικίας 35 έως 45 ετών, οι 972 (ποσοστό 23%) είναι μεταξύ 45 -60 ετών. Ακολουθούν 518 θύματα με ηλικία 30 έως 35 ετών και 299 από 60 έως 75 ετών.

Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει και η κατανομή των υποθέσεων ενδοοικογενειακής βίας όσον αφορά τη συγγένεια θυμάτων – δραστών.

Από τα 5.851 αδικήματα που καταγράφονται τα 2.212 (ποσοστό 38%) αφορά συζύγους, το 12% τέκνα (βιαιότητα από γονείς), το 11% τέως συζύγους, το 5% τέως συντρόφους, το 7% αδελφούς, το 1% ανιψιούς, το 9% γονείς (που χτυπούν τα παιδιά τους), το 9% μόνιμους συντρόφους και το 4% άλλους συγγενείς.

Εντός του 2020 κατεγράφησαν 82 υποθέσεις με σωματικές βλάβες σε βάρος αδύναμων ατόμων, 47 υποθέσεις βιασμών με 50 συλληφθέντες δράστες (οι περισσότεροι ηλικίας 35 έως 45 ετών).

Επιπλέον συνελήφθησαν 32 άτομα για δολοφονίες ή απόπειρες εγκληματικών ενεργειών.

Σημειώνεται ωστόσο ότι σε έγγραφο του αρχηγείου της ΕΛ.ΑΣ. που συντάχθηκε στις 2 Ιουλίου 2020 υπήρχαν επισημάνσεις για παραλείψεις και αδιαφορία του αστυνομικού προσωπικού κατά τον χειρισμό των υποθέσεων ενδοοικογενειακής βίας.

ΑΝΟΙΧΤΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΘΥΜΑΤΑ

Τα θύματα της ενδοοικογενειακής βίας μπορούν να απευθύνονται στο τηλεφωνικό κέντρο της Αμεσης Δράσης, στα αστυνομικά τμήματα της περιοχής τους αλλά και στις 73 νέες ειδικές αντίστοιχες υπηρεσίες στην Αθήνα, στη Θεσσαλονίκη, καθώς και στις έδρες των Γενικών Περιφερειακών Αστυνομικών Διευθύνσεων και των Διευθύνσεων Αστυνομίας της χώρας. Στο Αρχηγείο της ΕΛ.ΑΣ. δημιουργήθηκε επιτελικό Τμήμα Αντιμετώπισης Ενδοοικογενειακής Βίας.