Ορατές είναι οι συνέπειες της κρίσης του κορονοϊού στις ελληνικές εξαγωγές. Το πλήγμα που υπέστη η παγκόσμια οικονομική δραστηριότητα από την επέλαση του ιού δεν θα μπορούσε να αφήσει ανεπηρέαστες τις επιδόσεις των εξαγωγικών επιχειρήσεων της χώρας, οι οποίες και τον Μάρτιο παρέμειναν σε αρνητικό έδαφος (-11,2%). Σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του τελικού αποτελέσματος έπαιξαν και τα πετρελαιοειδή, τα οποία υποχώρησαν μετά το ξέσπασμα της πανδημίας. Γι’ αυτό και πάντοτε ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Εξαγωγέων (ΠΣΕ) κάνει διαχωρισμό ανάμεσα στις εξαγωγές των πετρελαιοειδών και των αγαθών. Στα θετικά στοιχεία είναι η συρρίκνωση του ελλείμματος στο εμπορικό ισοζύγιο που υποχώρησε κατά 7,9%, ως αποτέλεσμα της σημαντικής μείωσης των εισαγωγών.

Όσον αφορά στο τρίμηνο Ιανουαρίου- Μαρτίου 2020 οι εξαγωγές συνολικά μειώνονται κατά 0,3% και διαμορφώνονται στα 7,98 δισ. ευρώ. Αντίθετα, χωρίς τα πετρελαιοειδή οι εξαγωγές αυξάνονται κατά 4,9%, στα 5,94 δισ. ευρώ.

Σχολιάζοντας τα παραπάνω η Πρόεδρος του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων, Χριστίνα Σακελλαρίδη δήλωσε τα εξής:

«Παρακολουθούμε με ιδιαίτερο προβληματισμό και ανησυχία τις επιπτώσεις της υγειονομικής κρίσης στην παγκόσμια οικονομία και ειδικά στις ευρωπαϊκές αγορές, όπου κατευθύνεται η πλειονότητα των ελληνικών προϊόντων. Είναι ενδεικτικό ότι η Γερμανία, μια από τις μεγαλύτερες αγορές των ελληνικών εξαγωγών κατέγραψε μείωση 11,8% στις εξαγωγές της τον μήνα Μάρτιο, περίπου όσο και οι ελληνικές εξαγωγές κατά τον ίδιο μήνα. Οι Έλληνες Εξαγωγείς δίνουν μάχη να ανταπεξέλθουν στις πρωτοφανείς συνθήκες που διαμορφώνει η πανδημία και να συνεχίσουν να τροφοδοτούν τις διεθνείς αγορές.
Είναι κρίσιμο αυτές τις στιγμές να διατηρηθούν ανοιχτά τα κανάλια τροφοδοσίας και να εξυπηρετηθούν οι παραγγελίες προς το εξωτερικό, ειδικά στην κατηγορία των τροφίμων και νωπών οπωροκηπευτικών.
Οφείλουμε να στείλουμε το μήνυμα ότι οι ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις συνεχίζουν να εκτελούν κανονικά τις εργασίες τους. Θα αποτελέσει μια σημαντική παρακαταθήκη για την επόμενη μέρα. Είναι αναγκαίο στα μέτρα στήριξης που ανακοίνωσε η κυβέρνηση να υπάρξουν πρόσθετες παρεμβάσεις στο μέτωπο της φορολογίας και της ρευστότητας, οι οποίες θα δώσουν βαθιά ανάσα στην αγορά. Έχουμε εμπιστοσύνη ότι το Κράτος θα είναι εξίσου αποτελεσματικό όπως και με την υγειονομική κρίση και πως θα αξιοποιήσει το κλίμα εμπιστοσύνης που δημιουργήθηκε παγκοσμίως για την Ελλάδα εξαιτίας της έγκαιρης αντιμετώπισης του Covid-19».

Ειδικότερα, σύμφωνα με ανάλυση του Πανελλήνιου Συνδέσμου Εξαγωγέων και του Κέντρου Εξαγωγικών Ερευνών και Μελετών (ΚΕΕΜ), επί των προσωρινών στοιχείων της ΕΛ-ΣΤΑΤ, οι εξαγωγές, συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών, το Μάρτιο του 2020 σημειώνουν κάμψη κατά 314,6 εκατ. ευρώ ή κατά -11,2% και διαμορφώθηκαν στα 2,49 δισ. ευρώ από 2,81 δισ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του 2019. Πτωτικά κινήθηκαν και οι εξαγωγές χωρίς πετρελαιοειδή, καθώς υποχώρησαν κατά -4,4% ή κατά 87,2 εκατ. ευρώ και έφθασαν στα 1,91 δισ. ευρώ από 1,99 δισ. ευρώ.

Πτώση και για τις εισαγωγές

Με σημαντική μείωση καταγράφονται και οι εισαγωγές το Μάρτιο του 2020 καθώς υποχώρησαν κατά 467,8 εκατ. ευρώ ή κατά -9,8% και ανήλθαν σε 4,28 δισ. ευρώ έναντι 4,75 δισ. ευρώ κατά τον ίδιο μήνα του έτους 2019. Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, οι εισαγωγές αγαθών ανήλθαν στα 3,15 δισ. ευρώ από 3,42 δισ. ευρώ, δηλαδή μειώθηκαν κατά 274,3 εκατ. ευρώ ή κατά -8%.
Ως αποτέλεσμα των παραπάνω κινήσεων, το εμπορικό έλλειμμα μειώθηκε το Μάρτιο του 2020 κατά 153,2 εκατ. ευρώ, ή κατά -7,9%, στα -1,79 δισ. ευρώ από -1,94 δισ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του 2019. Χωρίς τα πετρελαιοειδή, το εμπορικό έλλειμμα μειώθηκε στα -1,24 δισ. ευρώ από – 1,43 δισ. ευρώ, δηλαδή κατά 187,1 εκατ. ευρώ, ή κατά -13,1%.

Η εικόνα στο πρώτο τρίμηνο

Η σημαντική μείωση των εξαγωγών κατά το Μάρτιο, σε συνδυασμό με την πτωτική πορεία και του Φεβρουαρίου, οδήγησε σε οριακά αρνητικό πρόσημο τις εξαγωγές της χώρας για το πρώτο τρίμηνο του 2020. Συγκεκριμένα, οι εξαγωγές συνολικά στο τρίμηνο Ιανουαρίου-Μαρτίου μειώνονται κατά 25 εκατ. ευρώ ή κατά -0,3% και ανήλθαν σε 7,98 δισ. ευρώ από 8,01 δισ. ευρώ. Αντίθετα, χωρίς τα πετρελαιοειδή οι εξαγωγές αυξάνονται στα 5,94 δισ. ευρώ από 5,66 δισ. ευρώ, δηλαδή κατά 277,6 εκατ. ευρώ ή κατά 4,9%.

Οι εισαγωγές στο τρίμηνο Ιανουαρίου–Μαρτίου 2020 μειώθηκαν κατά περίπου 271,5 εκατ. ευρώ ή κατά -2%, με τη συνολική τους αξία να διαμορφώνεται στα 13,36 δισ. ευρώ έναντι 13,63 δισ. ευρώ κατά το ίδιο διάστημα του έτους 2019. Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, οι εισαγωγές μειώθηκαν οριακά στα 9,95 δισ. ευρώ από 9,99 δισ. ευρώ, δηλαδή κατά 41,7 εκατ. ευρώ ή κατά -0,4%.
Ως αποτέλεσμα των παραπάνω, το εμπορικό έλλειμμα στο πρώτο τρίμηνο του 2020 μειώθηκε κατά 246,5 εκατ. ευρώ ή κατά -4,4%, στα -5,38 δισ. ευρώ από -5,62 δισ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2019. Χωρίς τα πετρελαιοειδή, το εμπορικό έλλειμμα μειώθηκε στα -4,01 δισ. ευρώ από -4,33 δισ. ευρώ, δηλαδή κατά 319,3 εκατ. ευρώ ή κατά -7,4%.

Η πορεία των εξαγωγών ανά γεωγραφική περιοχή

Όσον αφορά στην πορεία των εξαγωγών ανά γεωγραφικές περιοχές το Μάρτιο του 2020, παρατηρείται άνοδος των αποστολών προς την ΕΕ και μεγάλη μείωση προς τις Τρίτες Χώρες. Συγκεκριμένα, η συνολική αξία των εξαγωγών, συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών, είναι αυξημένη προς τις Χώρες της ΕΕ κατά 4,9% ενώ η πτώση προς τις Τρίτες Χώρες, είναι της τάξης του -26,9%. Όταν εξαιρεθούν τα πετρελαιοειδή, οι εξαγωγές καταγράφουν οριακή μείωση προς τις Χώρες της ΕΕ κατά -0,6% και υποχώρηση προς τις Τρίτες Χώρες κατά -10,6%.
Αναφορικά με το ποσοστό των εξαγωγών που κατευθύνονται στις αγορές των κρατών-μελών της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών, διαμορφώθηκε στο 58,4% από 49,5% το Μάρτιο του 2019 ενώ το μερίδιο των εξαγωγών προς τις Τρίτες Χώρες ανήλθε σε 41,6% από 50,5% το Μάρτιο του 2019. Χωρίς τα πετρελαιοειδή, το μερίδιο των εξαγωγών προς τις χώρες της ΕΕ διαμορφώνεται στο 64,5% και των τρίτων χωρών στο 35,5%

Εξετάζοντας την κατανομή των εξαγωγών για το τρίμηνο Ιανουαρίου-Μαρτίου του 2020, διαπιστώνεται ότι η συνολική αξία των εξαγωγών, συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών, είναι σημαντικά αυξημένη προς τις Χώρες της ΕΕ (9,8%) και αντίθετα πολύ μειωμένη προς τις Τρίτες Χώρες (-10,9%). Χωρίς τα πετρελαιοειδή, οι εξαγωγές καταγράφουν άνοδο προς τις Χώρες της ΕΕ κατά 7,4% και οριακή αύξηση προς τις Τρίτες Χώρες κατά 0,6%.

Η πορεία ανά κλάδο

Σχετικά με τις μεγάλες κατηγορίες προϊόντων, το Μάρτιο του 2020 φαίνεται μαι ισορροπία σε κλάδους όπου ενισχύονται οι εξαγωγές και κλάδους που υποχωρούν.
Σημαντική αύξηση παρουσίασαν οι κατηγορίες των Τροφίμων & Ζώων Ζώντων (15,5%) και των Χημικών (9,9%), ενώ μεγάλη άνοδος καταγράφεται για τις εξαγωγές των Λαδιών (63,9%). Τέλος, η κατηγορία Ποτά & Καπνός εμφανίζει μικρή αύξηση των εξαγωγών (3,2%).

Από την άλλη, μεγάλες ποσοστιαίες μειώσεις των εξαγωγών για το Μάρτιο του 2020, καταγράφονται για τους κλάδους των Πρώτων Υλών (-33,2%), των Διαφόρων Βιομηχανικών (-28,3%), των Πετρελαιοειδών (-28,1%), των Μηχανημάτων (-21,4%). Πτωτικά, αλλά με μικρότερα ποσοστά, κινήθηκαν οι εξαγωγές των Βιομηχανικών Προϊόντων (-4,6%) αλλά και οι -χαμηλές σε αξία- εξαγωγές των Εμπιστευτικών Προϊόντων (-10,9%).

Εξετάζοντας το τρίμηνο Ιανουαρίου–Μαρτίου του 2020, σημαντική άνοδο καταγράφουν οι κλάδοι των Λαδιών (+61,1%), των Τροφίμων & Ζώων ζώντων (+18,1%) και των Χημικών (+17,9%). Μικρότερες αυξήσεις εξαγωγών εμφανίζουν οι κατηγορίες των Βιομηχανικών Προϊόντων (+1%), των Ποτών & Καπνού (+3,1%) αλλά και αυτές των Εμπιστευτικών Προϊόντων (+7,1%).
Στον αντίποδα, σημαντική πτώση σε σχέση με τις εξαγωγές του αντίστοιχου τριμήνου του 2019, σημείωσαν οι κλάδοι των Πρώτων Υλών (-17,3%), των Πετρελαιοειδών/Καυσίμων (-14,6%) και των Διαφόρων Βιομηχανικών προϊόντων (-6,7%), ενώ μικρότερη μείωση καταγράφουν οι εξαγωγές των Μηχανημάτων (-1,9%).