Εντυπωσιακή άνοδος για το ακροδεξιό κόμμα «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD) στις εκλογές σε Σαξονία και Βρανδεμβούργο. Ο γερμανικός τύπος προσπαθεί να εξηγήσει το φαινόμενο και να υποδείξει λύσεις.

Η εφημερίδα Stuttgarter Nachrichten επισημαίνει: «Στη Σαξονία και στο Βρανδεμβούργο η AfD δεν αναδείχθηκε ισχυρότερη πολιτική δύναμη, ωστόσο και στα δύο κρατίδια έχει κατακτήσει με διαφορά τη δεύτερη θέση. Λόγος για εφησυχασμό δεν υφίσταται – ούτε στη Σαξονία, όπου ο πρωθυπουργός Μίχαελ Κρέτσμερ κέρδισε εκ νέου την εμπιστοσύνη των ψηφοφόρων, χωρίς να αναχαιτίσει τον διπλασιασμό της εκλογικής δύναμης της AfD. Κατάφερε όμως να καταστήσει σαφές σε ισχυρό κόμμάτι της CDU, που ερωτοτροπούσε με την AfD, ότι οι ψηφοφόροι ανταμείβουν μία σαφή διαφοροποίηση περισσότερο από τα καλοπιάσματα». Η αριστερή εφημερίδα Tageszeitung αναγνωρίζει ότι ο κεντροδεξιός πρωθυπουργός της Σαξονίας Μίχαελ Κρέτσμερ «έχασε, αλλά κέρδισε», όπως αναφέρει στον τίτλο της. Και αυτό γιατί, όπως επισημαίνει ο αρθρογράφος, «από τότε που ανέλαβε καθήκοντα τον Δεκέμβριο του 2017, ο Κρέτσμερ και η κυβέρνησή του επιζητούν τον διάλογο με τους πολίτες και στις πιο απομακρυσμένες γωνιές της χώρας. Αλλά η σχετική επιτυχία (στις εκλογές) μπορεί να οφείλεται και στη σαφή αποστασιοποίηση απέναντι στην AfD και γενικότερα στην Ακροδεξιά. Σε αυτό το ζήτημα ο Κρέτσμερ κατάφερε να εκφράσει πιο ξεκάθαρες θέσεις από τον προκάτοχό του, χωρίς να εκφοβίσει συντηρητικούς ψηφοφόρους».

Η εφημερίδα Tagesspiegel του Βερολίνου υπενθυμίζει μία ιδιαίτερη παράμετρο: «Εάν ψήφιζαν μόνο άνδρες, η AfD θα ήταν πρώτο κόμμα», επισημαίνει. Και αυτό γιατί, όπως προκύπτει από την ανάλυση του εκλογικού αποτελέσματος, «ενώ στις γυναίκες η CDU θα ήταν πρώτο κόμμα με 37%, στους άνδρες η AfD θα είχε αναδειχθεί πρώτη με διαφορά δώδεκα ποσοστιαίων μονάδων. Αλλά και στις ηλικιακές ομάδες υπάρχουν διαφορές. Ενώ στους ψηφοφόρους άνω των 60 ετών η CDU κερδίζει το 43% των προτιμήσεων, η AfD θα αναδεικνυόταν πρώτο κόμμα στους εκλογείς κάτω των 30 ετών». Η Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ) αναφέρεται συνολικά στα ανατολικά κρατίδια της Γερμανίας και επισημαίνει τα εξής: «Εάν η ανατολική Γερμανία ήταν προϊόν, οι ειδικοί του μάρκετινγκ θα έλεγαν ότι χρειάζεται καλύτερο ‘storytelling’. Η αποστολή της πολιτικής δεν είναι να επιβεβαιώνει τους πολίτες που αισθάνονται ότι υφίστανται άδικη μεταχείριση. Αυτό που χρειάζεται είναι περισσότερες ‘θετικές ιστορίες’, οι οποίες θα παρακινούν τόσο τους ημεδαπούς όσο και τους αλλοδαπούς να ζήσουν, να εργαστούν, να επενδύσουν στην Ανατολή. Υπάρχουν καλές προϋποθέσεις για κάτι τέτοιο, είναι και αυτό ένα κομμάτι του εκλογικού αποτελέσματος: παρά την έντονη παρουσία της AfD, τρεις στους τέσσερις ψηφοφόρους σε Σαξονία και Βρανδεμβούργο αποφάσισαν να καταψηφίσουν αυτό το κόμμα».

Προεκλογικός αγώνας μέχρις …εξαντλήσεως

Τί λένε όμως οι ίδιοι οι Ανατολικογερμανοί; Για τις εκλογές στη Σαξονία η εφημερίδα Leipziger Volkszeitung της Λειψίας σημειώνει: «Η CDU κατάφερε να γυρίσει το παιχνίδι με έναν Μίχαελ Κρέτσμερ που αγωνίστηκε μέχρις εξαντλήσεως και κράτησε σε σχετικά ευδιάκριτη απόσταση την AfD. (…) Αυτή είναι η καλή είδηση το βράδυ της Κυριακής: στη Σαξονία μπορεί να επιτευχθεί ο σχηματισμός κυβέρνησης υπό την ηγεσία της CDU και με συμμετοχή άλλων κομμάτων του δημοκρατικού τόξου».

Σχολιάζοντας τις εξελίξεις στο Βρανδεμβούργο η Märkische Allgemeine του Πότσνταμ παρατηρεί: «Χρειάζονται πλέον ένας κυβερνητικός συνασπισμός που θα αποτελείται από τουλάχιστον τρία κόμματα. Αυτό αναγκάζει τους ενδιαφερόμενους να επιδείξουν περισσότερο ρεαλισμό και μεγαλύτερη διάθεση συμβιβασμού. Θα είναι πιο δύσκολη η εξισορρόπηση των συμφερόντων. Αλλά, προς Θεού, αυτό δεν είναι το τέλος της Δημοκρατίας». Για την εφημερίδα Volksstimme του Μαγδεμβούργου άλλο είναι το συμπέρασμα των εκλογών: «Η Ανατολή πρέπει να γίνει σεβαστή ως ισότιμο κομμάτι αυτής της χώρας, χωρίς επιφυλάξεις. Και πρέπει να αναπτύξει μία δική της αυτοπεποίθηση, όχι να τρέχει πίσω από μία δυτική φαντασίωση ευημερίας».

Γερμανία «ενωμένη, αλλά …διαιρεμένη»

Και μία έξωθεν μαρτυρία από την ελβετική εφημερίδα Neue Zürcher Zeitung: «Στη δυτική Γερμανία κερδίζουν περισσότερα χρήματα από την Ανατολή. Όλες οι σημαντικές δημοσιογραφικές συντάξεις εδρεύουν στη Δύση. Σπάνια καταλαμβάνουν ηγετικές θέσεις οι πρώην Ανατολικογερμανοί. Η Γερμανία είναι ενωμένη, αλλά και διαιρεμένη», επισημαίνει ο Ελβετός αρθρογράφος, για να προσθέσει όμως τα εξής: «Είναι αμαθής η Δύση και παραγνωρισμένη η Ανατολή; Η συζήτηση θα ήταν πιο ουσιαστική, εάν επικρατούσε μία ήρεμη ανάλυση και όχι ηθικολογία, εάν και οι δύο πλευρές δεν επέμεναν να επισημαίνουν υπαρκτά ή υποτιθέμενα λάθη. Και στην Ανατολή επικρατεί μία τάση να αντιμετωπίζεται η Δύση ως συλλογικό μόρφωμα. Η Ανατολή δεν είναι χειρότερη, δεν είναι όμως και καλύτερη – αν και αυτό πιστεύει μερικές φορές…»

Γιάννης Παπαδημητρίου