Εκδόθηκαν εκατομμύρια χρεωστικές αλλά δεν χρησιμοποιούνται

Παρά τη μεγάλη αύξηση του αριθμού των καρτών στο δεύτερο εξάμηνο του 2015, μετά το δημοψήφισμα του περασμένου καλοκαιριού και τη συνεπακόλουθη επιβολή των capital controls, η μέση αξία συναλλαγών ανά κάτοχο παρέμεινε σχεδόν στάσιμη. Οπως προκύπτει από έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος, στο δεύτερο μισό της περυσινής χρονιάς ο μέσος αριθμός συναλλαγών ανά κάρτα παρουσιάζει σημαντική μεταβολή της τάξεως του 33% σε εξαμηνιαία βάση (16 συναλλαγές ανά κάρτα).

Ωστόσο την ίδια περίοδο η αντίστοιχη αύξηση της μέσης αξίας πληρωμών ανά κάρτα περιορίστηκε σε 0,6% και ανήλθε σε 1.976 ευρώ, με τη μέση αξία ανά χρεωστική κάρτα να αυξάνεται σε 2.234 ευρώ (+1,29%).

Η εξέλιξη αυτή είναι αποτέλεσμα μεταξύ άλλων του σοκ που υπέστη η ελληνική κοινωνία από το κλείσιμο των τραπεζών, η οποία προκάλεσε τη ραγδαία επιδείνωση της εμπιστοσύνης και την πτώση της ιδιωτικής κατανάλωσης.

Επιπλέον, η παραπάνω εικόνα οφείλεται στο γεγονός ότι φτωχά νοικοκυριά που έκαναν ως τότε πολλές συναλλαγές μικρής αξίας, με τη χρήση μετρητών, αναγκάστηκαν λόγω περιορισμών να βάλουν στη ζωή τους τις χρεωστικές. Με τον τρόπο αυτόν συγκρατήθηκε η αύξηση του μέσου όρου των αγορών ανά κάρτα.

Ειδικότερα στο δεύτερο εξάμηνο του 2015 η μέση αξία ανά συναλλαγή για το σύνολο των καρτών μειώθηκε στα 120 ευρώ (-29,6%) από 171 ευρώ το πρώτο εξάμηνο. Για δε τις χρεωστικές κάρτες παρουσίασε μεγαλύτερη μείωση, στα 128 ευρώ (-33,2%) από 191 ευρώ το προηγούμενο εξάμηνο.

Σημειώνεται πάντως ότι στο πλαίσιο των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων που νομοθετήθηκαν στα μέσα του 2015 οι ηλεκτρονικές πληρωμές μπήκαν στην καθημερινότητα των Ελλήνων εξ ανάγκης.

Τα επίσημα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος καταδεικνύουν του λόγου το αληθές. Ο συνολικός αριθμός των καρτών πληρωμών αυξήθηκε το δεύτερο εξάμηνο του 2015 κατά 1,4 εκατ. κάρτες (+11,26%) σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2015 και ανήλθε σε 14,2 εκατ. κάρτες.

Η σημαντικότερη αύξηση καταγράφεται στις χρεωστικές κάρτες, όπου, λόγω κυρίως της ανάγκης για αντικατάσταση των τραπεζικών βιβλιαρίων, εκδόθηκαν επιπλέον 1,3 εκατ. κάρτες (+12,9%) συγκριτικά με το πρώτο εξάμηνο του 2015.

Στο τέλος του 2015 οι χρεωστικές κάρτες αναλογούσαν σε 81% και οι πιστωτικές κάρτες σε 19% του συνόλου των ενεργών καρτών σε κυκλοφορία. Κατ’ αντιστοιχία προς τη μεταβολή του αριθμού των καρτών, το δεύτερο εξάμηνο του 2015 ο συνολικός αριθμός συναλλαγών που διενεργήθηκαν με κάρτες αυξήθηκε κατά 59%, ενώ η συνολική αξία αυξήθηκε κατά 12%.

Τα ανωτέρω ποσοστά μεταβολής οφείλονται ως επί το πλείστον στην αύξηση του αριθμού συναλλαγών με χρεωστικές κάρτες κατά 71% και της αναλογούσας αξίας κατά 14%. Σε ετήσια βάση, το 2015 διενεργήθηκαν 381,2 εκατ. συναλλαγές καρτών καταγράφοντας αύξηση κατά 33% σε σχέση με το 2014. Στο ποσό αυτό περιλαμβάνονται και οι πράξεις στα ATM.

Η αναλογούσα αξία ανήλθε σε 53,2 δισ. ευρώ παρουσιάζοντας μεταβολή κατά 12% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Οι χρεωστικές κάρτες κατέχουν πρωτεύοντα ρόλο ως υποκατάστατο των μετρητών, με τον μέσο αριθμό συναλλαγών ανά χρεωστική κάρτα να ανέρχεται σε 17 συναλλαγές από 12 το προηγούμενο εξάμηνο, αυξημένος κατά 41,7%.