Η διαφθορά στο ποδόσφαιρο και ο κωδικός «αυτοδιοίκητο»

Το ποτήρι με νερό που πέταξε, σύμφωνα με καταγγελίες, ο πρόεδρος της ΠΑΕ Ολυμπιακός Βαγγέλης Μαρινάκης στον ομόλογό του τού Παναθηναϊκού Γιάννη Αλαφούζο στη διάρκεια της επεισοδιακής συνεδρίασης της Σούπερ Λίγκας, την περασμένη Τρίτη, ήταν η… σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι για τον νέο υφυπουργό Αθλητισμού Σταύρο Κοντονή. Το ποτήρι ήταν ήδη γεμάτο από τα επεισόδια που είχε προλάβει να ζήσει στις λίγες μόνο ημέρες της μέχρι τώρα υπουργικής θητείας του ο ζακυνθινός πολιτικός, με αποκορύφωμα τη ζούγκλα της Λεωφόρου.

Η πρόθεσή του να παρέμβει δυναμικά με σκληρές αποφάσεις, ξεκινώντας από την επ’ αόριστον αναβολή των πρωταθλημάτων, προσέκρουσε γρήγορα σε ένα τείχος: στη θεσμική αδυναμία της πολιτείας να παρέμβει και να επιβάλει ποινές ή να θεραπεύσει παθογένειες του ποδοσφαίρου που όμως αφορούν ευρύτερα τη δημόσια σφαίρα.

Το τείχος αυτό είχε χτιστεί επί δεκαετίες με συγκολλητικό υλικό το περίφημο «αυτοδιοίκητο» του ποδοσφαίρου. Με τον μπαμπούλα του αποκλεισμού των ελληνικών ομάδων από τις διεθνείς διοργανώσεις με τη συνδρομή των διεθνών οργανώσεων (FIFA και UEFA) οι κατά καιρούς ηγεσίες του ποδοσφαίρου με προεξάρχουσα την ΕΠΟ είχαν καταφέρει να ακυρώσουν όσες προσπάθειες είχαν γίνει κατά καιρούς από υφυπουργούς αθλητισμού για να περιορίσουν την απόλυτη εξουσία των ποδοσφαιροπαραγόντων και την ανεξέλεγκτη δράση κυκλωμάτων διαφθοράς στον χώρο. Ο εκβιασμός έπιανε πάντα τόπο αφού η ελληνική πολιτεία υποχωρούσε.

Η… μπότα της FIFA

Η πρώτη φορά ήταν το 1993 όταν ο τότε υφυπουργός Αθλητισμού Γιώργος Λιάνης είχε νομοθετήσει ότι τα δικαιοδοτικά όργανα του ποδοσφαίρου (αθλητικοί δικαστές) θα στελεχώνονταν από τακτικούς δικαστές. Η ΕΠΟ προσέφυγε στη μαμά FIFA και με την απειλή του διεθνούς αποκλεισμού ο Λιάνης έκανε πίσω μετά και την προτροπή του Ανδρέα Παπανδρέου: «Δεν πιστεύω να μη θέλεις να παίξει η εθνική ομάδα στο Μουντιάλ».

Το 2001 ήταν η σειρά του Γιώργου Φλωρίδη να νιώσει την… μπότα της FIFA με τη σύγκρουση να καταλήγει στην υπογραφή μνημονίου μεταξύ των δύο πλευρών. Τρία χρόνια αργότερα η προσπάθεια του Γιώργου Ορφανού να αυξήσει τους εκλέκτορες για την εκλογή του ΔΣ της ΕΠΟ από 54 σε 350 φέρνει εκ νέου τους εκπροσώπους της FIFA στην Ελλάδα με αποτέλεσμα η νομοθετική παρέμβαση να παραμείνει στα συρτάρια του υφυπουργείου Αθλητισμού.

Ακόμη χειρότερη ήταν η εμπειρία του Ορφανού το 2006 όταν έφερε προς ψήφιση στη Βουλή αθλητικό νομοσχέδιο με τίτλο «ίδρυση, οργάνωση και λειτουργία αθλητικών επαγγελματικών ενώσεων και άλλες διατάξεις». Η ΕΠΟ καταγγέλλει κρατική παρέμβαση στο ποδόσφαιρο και η FIFA ένα 24ωρο πριν από την ψήφιση του νομοσχεδίου αποβάλλει την Ελλάδα από τις τάξεις. Μετά από αυτό ο Ορφανός προσθέτει στο νομοσχέδιο διάταξη με την οποία εξαιρείται η ΕΠΟ από τις ρυθμίσεις του! Το 2012 ο τότε υπουργός Πολιτισμού Παύλος Γερουλάνος ανέκρουσε πρύμνα όσον αφορά τις αρμοδιότητες της Επιτροπής Επαγγελματικού Αθλητισμού μετά τη συνήθη προσφυγή της ΕΠΟ στη FIFA.

Με τον τρόπο αυτόν οι κυρίαρχοι ποδοσφαιροπαράγοντες είχαν δημιουργήσει το δικό τους κράτος εν κράτει αποκρούοντας οποιαδήποτε προσπάθεια δημόσιου ελέγχου.

Εντός των (ποδοσφαιρικών) τειχών αναπτύχθηκαν παραβατικές συμπεριφορές, διαφθορά, «παράγκες», εγκληματικές οργανώσεις (σύμφωνα και με δύο δικαστικά πορίσματα) στις οποίες εμπλέκονται κορυφαία πρόσωπα του ποδοσφαιρικού χώρου, βία, ατιμωρησία των υπευθύνων, λυσσαλέα σύγκρουση επιχειρηματικών συμφερόντων. Δύο τουλάχιστον υποθέσεις έχουν συγκλονίσει τη φίλαθλη κοινή γνώμη (και όχι μόνο) η οποία αναμένει τη δικαστική ολοκλήρωσή τους.

Προς το παρόν πάντως οι αναφερόμενοι τόσο στην υπόθεση των στημένων του 2011 όσο και στην πρόσφατη του 2014 (πόρισμα Κορέα) εξακολουθούν να απολαμβάνουν τα αξιώματα και την εξουσία τους στον χώρο του ποδοσφαίρου, εκμεταλλευόμενοι βεβαίως και τους ρυθμούς χελώνας με τους οποίους απονέμεται η δικαιοσύνη στην Ελλάδα.

Σύμφωνα πάντως με πληροφορίες, η υπόθεση του 2011 αναμένεται να οδηγηθεί στις δικαστικές αίθουσες εντός των επόμενων μηνών. Αλλωστε ο υφυπουργός Αθλητισμού ζήτησε από τον υπουργό Δικαιοσύνης Νίκο Παρασκευόπουλο την επιτάχυνση των διαδικασιών για να κλείσουν οι ανοικτές δικαστικές πληγές του ποδοσφαίρου.

Διεθνείς ευθύνες

Εξίσου σημαντική όμως μπορεί να αποδειχθεί η πρωτοβουλία του Κοντονή να θέσει τη FIFA ενώπιον των ευθυνών της για την κατάσταση του ελληνικού ποδοσφαίρου και τις ζημιογόνες συνέπειες που έχει για το σύνολο της κοινωνίας. Φρόντισε μάλιστα προτού συναντηθεί με τους εκπροσώπους της να απενεργοποιήσει τη συνήθη απειλή του αποκλεισμού των ελληνικών ομάδων δηλώνοντας ότι αυτό που προέχει είναι να λυθούν τα θέματα της διαφθοράς και της βίας.

Μάλιστα, στη συνάντησή του που έχει προγραμματισθεί για τις 9 Μαρτίου στην έδρα της διεθνούς ομοσπονδίας στη Νιόν ο υφυπουργός Αθλητισμού δεν θα πάει με άδεια χέρια… Στο οπλοστάσιό του θα έχει και οπτικοακουστικό υλικό που θα αποδεικνύει την κατρακύλα του ελληνικού ποδοσφαίρου, για την οποία δεν είναι άμοιροι ευθυνών και οι διεθνείς ποδοσφαιροπαράγοντες…