Κάθε χρόνο τέτοια εποχή το Spotify, η μεγαλύτερη πλατφόρμα μουσικής στον κόσμο, στέλνει στους συνδρομητές της μια λίστα ειδική: περιλαμβάνει σε αυτή τα τραγούδια που άκουσαν περισσότερο στη χρονιά που φεύγει. Εφέτος, ακριβώς επειδή συμπληρώνονται δέκα χρόνια από την ίδρυσή του, το Spotify έστειλε και μία λίστα με τα τραγούδια που οι συνδρομητές άκουσαν περισσότερο από το 2010 και έπειτα. Κάπου διάβασα – και συμφωνώ – ότι στο τέλος αυτής της δεκαετίας δεν θα έπρεπε να γιορτάσουμε τραγουδιστές και συνθέτες που έκαναν εμπορική επιτυχία, αλλά να γιορτάσουμε το ίδιο το streaming, δηλαδή την αλλαγή της μουσικής βιομηχανίας. Δέκα χρόνια πριν, αυτό που συμβαίνει τώρα δεν υπήρχε. Το Spotify είχε ήδη ιδρυθεί από το 2006 (από τον τότε 23χρονο νεαρό επιχειρηματία Ντάνιελ Εκ στη Στοκχόλμη), αλλά κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί την εξάπλωσή του. Το streaming για τη μουσική βιομηχανία ήταν ο διάβολος που της έπαιρνε την ψυχή, της στερούσε χρήματα και την οδηγούσε στο τέλος της – θυμόσαστε το Νapster; Κάποιοι αριθμοί κάνουν κατανοητό τον τρόμο: το 2001 τα συνολικά έσοδα της μουσικής βιομηχανίας άγγιζαν τα 25 δισεκατομμύρια δολάρια, δέκα χρόνια αργότερα ήταν 15. Η κατάρρευσή της απειλούσε ακόμη και τους καλλιτέχνες: η εποχή του digital ήταν η εποχή της πειρατείας. Το 2011, μετά τη μετακίνηση της έδρας του στο Λονδίνο, το Spotify κατάφερε να συγκεντρώσει περίπου 100 εκατ. ευρώ από διάφορους επενδυτές και μετά από έναν χρόνο έκανε το ντεμπούτο του στις Ηνωμένες Πολιτείες. Και άλλαξε τα πάντα.
Πώς συνέβη αυτό; Δύο τεχνολογικές καινοτομίες άνοιξαν τον δρόμο για την αλλαγή του τοπίου: η πρώτη ήταν η έλευση των smartphones και των εφαρμογών τους (η έναρξη της σειράς των iPhone το 2007 αποδείχθηκε κομβικής σημασίας). Η δεύτερη είναι η εξάπλωση του ευρυζωνικού δικτύου: το 4G μπαίνει στη ζωή μας από το 2009 και πλέον μας επιτρέπει να ακούμε ένα τραγούδι χωρίς διακοπές και επανεκκινήσεις. Η τρίτη καινοτομία μάς θυμίζει ότι μπαίνουμε στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης: πίσω από τη λειτουργία του Spotify υπάρχει ένα εκλεπτυσμένο μοντέλο αλγορίθμων και μηχανικής εκμάθησης – η εφαρμογή μαντεύει τι θέλουμε να ακούσουμε και τι μας αρέσει. Δεν ψάχνουμε πια αλλά απλά επιλέγουμε ανάμεσα από προτάσεις προσαρμοσμένες στα γούστα μας. Αποτέλεσμα; Η μουσική βιομηχανία επέστρεψε στην ανάπτυξη από το 2015 και τώρα ο τζίρος της είναι περίπου 20 δισεκατομμύρια δολάρια. Τα μισά από τα οποία προέρχονται από το streaming (όχι μόνο από το Spotify, αλλά φυσικά μέσω Apple, Amazon, Tidal, YouTube). Η πολιτική κατά της πειρατείας έφερε αποτελέσματα, αλλά κυρίως είναι η χρήση των εφαρμογών που απλοποιήθηκαν. Η ανάκαμψη της μουσικής βιομηχανίας χάρη στο digital είναι ίσως η πιο ευτυχής περίπτωση επιτυχημένου ψηφιακού μετασχηματισμού. Ενα μάθημα για όλους όσοι δαιμονοποιούν την τεχνολογία και τις δυνατότητές της. Και μια απόδειξη ότι χρειάζεται απλά λίγος χρόνος για τον ψηφιακό μετασχηματισμό και τον ερχομό του νέου κόσμου. Μόνο που είναι τόσο εντυπωσιακή η ταχύτητα με την οποία τρέχουμε προς αυτόν που κάποιοι τρομάζουν. Και κάνουν ό,τι μπορούν για να γλυτώσουν από την έλευσή του.
Περιεχόμενο για συνδρομητές
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου από tovima.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.