Ελλείμματα, παραλείψεις και προχειρότητες της προηγούμενης περιόδου διακυβέρνησης, ειδικά στο πεδίο της πρόληψης και πυροπροστασίας, αναδεικνύονται με αφορμή την εφετινή κρίση των πυρκαγιών και ειδικότερα λόγω της καταστροφής στην 111 Πτέρυγα Μάχης στη Νέα Αγχίαλο.

Το πρωτοφανές γεγονός να φτάσουν οι φλόγες στην αποθήκη πυρομαχικών της κρισιμότερης ίσως αμυντικής υποδομής της χώρας έφερε την κυβέρνηση αντιμέτωπη με μια νέα διάσταση του προβλήματος.

Και οι εκ των υστέρων διαπιστώσεις από τη μία πλευρά έδωσαν κάποιες απαντήσεις, από την άλλη διαμόρφωσαν ένα νέο πλαίσιο προκλήσεων και απαιτήσεων.

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο υπουργός Εθνικής Αμυνας Νίκος Δένδιας ενημερώθηκαν για τις εκρήξεις στη Νέα Αγχίαλο από τον αρχηγό ΓΕΕΘΑ στρατηγό Κωνσταντίνο Φλώρο ενώ βρίσκονταν στο Κιλκίς για την κηδεία του ανθυποσμηναγού Περικλή Στεφανίδη, ο οποίος έχασε τη ζωή του κατά την πτώση του Canadair στην Κάρυστο την προηγούμενη Τετάρτη, μαζί με τον σμηναγό Χρήστο Μουλά.

Η ανησυχία και νευρικότητα που επικράτησε στην ηγεσία της κυβέρνησης τις επόμενες ώρες ήταν έντονη και το κλίμα άρχισε να γίνεται εξαιρετικά βαρύ.

Υψιστη προτεραιότητα σε… εκκρεμότητα

Η συνέχεια δόθηκε με τη δήλωση του υπουργού Εθνικής Αμυνας νωρίς το πρωί της Παρασκευής, η οποία ήταν ουσιαστικά μια παραδοχή για τα όσα θα έπρεπε να έχουν γίνει και δεν έγιναν, ώστε να αποφευχθεί η καταστροφή.

Πέραν της προφανούς διενέργειας κατεπείγουσας ένορκης διοικητικής εξέτασης, ο Νίκος Δένδιας ανέφερε: «Ζήτησα τον έλεγχο των συστημάτων πυρασφάλειας όλων των σχηματισμών, όλων των στρατοπέδων, όπως και των πάσης φύσεως στρατιωτικών εγκαταστάσεων της πατρίδας μας. Ζήτησα τον επανέλεγχο των σχεδίων πυρασφάλειας, όλων των στρατοπέδων, όλων των μονάδων και των τριών κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων. Θέλω να σας διαβεβαιώσω: Η ασφάλεια του προσωπικού, των εγκαταστάσεων, του υλικού των Ενόπλων Δυνάμεων, αποτελεί απόλυτη διαχρονική προτεραιότητα των κυβερνήσεων της Ελληνικής Δημοκρατίας. Αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα για την παρούσα κυβέρνηση. Αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα για όλους».

Κατά τα όσα σημειώνουν κυβερνητικές πηγές, τα ελλείμματα στην πυρασφάλεια των στρατοπέδων και στρατιωτικών εγκαταστάσεων είναι ένα υπαρκτό πρόβλημα. Ειδικά δε στην περίπτωση της Νέας Αγχιάλου, οι ίδιες πηγές αναφέρουν πως είναι προφανές ότι δεν είχαν γίνει οι απαραίτητες εργασίες καθαρισμού και πυρασφάλειας στην περίμετρο των εγκαταστάσεων. Υπό αυτήν την έννοια, αναδεικνύεται η διάσταση των παραλείψεων της προηγούμενης τετραετίας.

Νέα αποστολή για τον Χαρδαλιά

Σύμφωνα με πληροφορίες, η πυρασφάλεια των στρατιωτικών εγκαταστάσεων της χώρας θα επανασχεδιαστεί από μηδενικής βάσεως και το συγκεκριμένο έργο θα αναλάβει να φέρει σε πέρας ο υφυπουργός, Νίκος Χαρδαλιάς.

Οσο όμως οι πυρκαγιές και οι αναζωπυρώσεις μαίνονται, η πίεση για τον συνολικό ανασχεδιασμό της πολιτικής για την πυροπροστασία και την πυρασφάλεια γίνεται εντονότερη. Υπό αυτό το πρίσμα, το έργο των συναρμόδιων υπουργών Ενέργειας και Περιβάλλοντος, Θεόδωρου Σκυλακάκη, Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Βασίλη Κικίλια, και του υφυπουργού Εθνικής Αμυνας, Νίκου Χαρδαλιά, μετατρέπεται σε κατεπείγουσα προτεραιότητα.

Φθινόπωρο με εκλογές και… Κασιδιάρη

Στο καθαρά πολιτικό πεδίο, η κρίση των εφετινών πυρκαγιών καταδεικνύει ότι η κυβέρνηση βρίσκεται αντιμέτωπη με μια πίεση, η οποία έχει ιδιαίτερα και κρίσιμα χαρακτηριστικά. Δεν προέρχεται από την αντιπολίτευση αλλά από τις ίδιες τις συνθήκες και τα γεγονότα. Υπό αυτή τη συνθήκη, η νέα αναμέτρηση των αυτοδιοικητικών εκλογών του φθινοπώρου προσλαμβάνει μια απροσδόκητη βαρύτητα και μια νέα διάσταση, κυρίως ως προς τις πιθανότητες εκδήλωσης λαϊκής δυσαρέσκειας και ειδικότερα μέσω της ενδεχόμενης ενίσχυσης της Ακροδεξιάς.

Το νέο επεισόδιο που αναμένεται να εξελιχθεί τις προσεχείς εβδομάδες θα αφορά την υποψηφιότητα του Ηλία Κασιδιάρη στον δήμο της Αθήνας.

Την προηγούμενη εβδομάδα ο κυβερνητικός εκπρόσωπος και γραμματέας της ΝΔ Παύλος Μαρινάκης ανακοίνωσε ότι στην περίπτωση των αυτοδιοικητικών εκλογών θα εφαρμοστεί ο νόμος 3852/2010 και συγκεκριμένα το άρθρο 236 α΄, σύμφωνα με το οποίο τίθεται αυτοδικαίως σε αργία όποιος έχει εκλεγεί δήμαρχος, αντιδήμαρχος ή δημοτικός σύμβουλος, είτε στον Β’ βαθμό της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και έχει καταδικαστεί πρωτοδίκως για οποιοδήποτε κακούργημα.

Το άρθρο και η ερμηνεία του

Κατά την ακριβή διατύπωση του συγκεκριμένου άρθρου και την τροποποίησή του με το άρθρο 63 του Ν. 4795/2021, «εάν εκδοθεί τελεσίδικη καταδικαστική απόφαση ποινικού δικαστηρίου, για τα πλημμελήματα της περ. γ’ της παρ. 1 του άρθρου 236 ή καταδικαστική απόφαση σε πρώτο βαθμό για κακουργήματα, ο Επόπτης ΟΤΑ οφείλει να θέσει τον καταδικασθέντα σε κατάσταση αργίας. Η αυτοδίκαιη θέση σε αργία επιβάλλεται με την ίδια διαδικασία και σε περίπτωση αμετάκλητης παραπομπής για κακούργημα, εφόσον έχουν επιβληθεί περιοριστικοί όροι ή προσωρινή κράτηση». Σύμφωνα όμως με νομικούς κύκλους, η επίκληση της συγκεκριμένης διάταξης ενδέχεται να αποδειχθεί προβληματική, επειδή αναφέρεται σε καταδικαστικές αποφάσεις έπειτα από την εκλογή, ενώ στην περίπτωση Κασιδιάρη, η καταδίκη, αφενός, έχει προηγηθεί και είναι γνωστή και, αφετέρου, πάντως δεν συνιστά κώλυμα για την υποψηφιότητα ή την εκλογή του, παρά μόνο λόγο για την εκ των υστέρων καθαίρεσή του.

Διακοπές… διαρκείας για τον Ν. Μηταράκη

Ο πρώτος μίνι ανασχηματισμός της κυβέρνησης, έναν μόλις μήνα μετά τη συγκρότησή της, προκλήθηκε την Παρασκευή, λόγω της αποπομπής του υπουργού Προστασίας του Πολίτη Νότη Μηταράκη. Η απομάκρυνση κατά την επίσημη εκδοχή οφείλεται σε «προσωπικούς λόγους», η πραγματική αιτία όμως ήταν ότι ο υπουργός εντοπίστηκε να κάνει διακοπές και ενώ ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης μιλούσε για τις «συνθήκες πολέμου» που αντιμετωπίζει η χώρα, λόγω των πυρκαγιών, οι οποίες με τον έναν ή τον άλλον τρόπο εμπίπτουν και στις αρμοδιότητες του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη. Ο πρώην υπουργός τελούσε ούτως ή άλλως υπό προθεσμία, μεταξύ άλλων, λόγω και των πρόσφατων ατυχών δηλώσεών του για την κατάργηση της πανεπιστημιακής και την ίδρυση της έφιππης αστυνομίας. Στη θέση του τοποθετήθηκε ο πρώην αναπληρωτής υπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού Γιάννης Οικονόμου, τον οποίο θα αντικαταστήσει ο Γιάννης Βρούτσης.