Το τουρκολιβυκό μνημόνιο φέρνει στο προσκήνιο ξανά η προσωρινή κυβέρνηση της Λιβύης. Σε ανακοίνωσή του το ΥΠΕΞ της χώρας επιτίθεται στην Ελλάδα για «παραβίαση κυριαρχικών της δικαιωμάτων με τα οικόπεδα νοτίως της Κρήτης».
Η ανακοίνωση αυτή έρχεται λίγες ημέρες μετά την ανακοίνωση των ελληνικών αρχών για την έναρξη διεθνούς πρόσκλησης υποβολής προσφορών για τη χορήγηση αδειών για την εξερεύνηση και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων σε θαλάσσιες περιοχές νότια της νήσου Κρήτης.
Το ΥΠΕΞ της Λιβύης τονίζει ότι «ανέκαθεν επιδίωκε και συνεχίζει να επιδιώκει να μετατρέψει τη λεκάνη της Μεσογείου σε χώρο συνεργασίας, ειρήνης και κοινής ανάπτυξης μεταξύ όλων των παράκτιων κρατών και ότι οι μονομερείς λύσεις οδηγούν μόνο σε περαιτέρω ένταση και πολυπλοκότητα. Με βάση αυτές τις επιφυλάξεις και αντιρρήσεις, ελπίζουμε ότι οι ελληνικές αρχές θα εξετάσουν υπεύθυνα το βάθος των ιστορικών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών.
Ζητούμε την επιδίωξη εποικοδομητικού διαλόγου και διαπραγμάτευσης ως τη μόνη επιλογή για την επίτευξη δίκαιων και ισότιμων λύσεων, βασισμένων στο ισχύον διεθνές δίκαιο και τη διατήρηση των συμφερόντων όλων».
Υπενθυμίζουμε ότι για τα οικόπεδα αυτά έχει ήδη εκδηλώσει ενδιαφέρον ο αμερικανικός κολοσσός Chevron.
Η συνάντηση στην Τρίπολη και η επίσκεψη Γεραπετρίτη
Η συγκεκριμένη κίνηση της Λιβύης ήρθε μόλις μία μέρα μετά τη συνάντηση που είχε ο υπουργός ενέργειας της προσωρινής κυβέρνησης με τον Τούρκο πρέσβη στη Λιβύη. Όπως έγινε γνωστό κατά τη διάρκειά της υπήρξαν συζητήσεις για τη πιθανή συνεργασία των δύο χωρών στο πλαίσιο του τουρκολιβυκού μνημονίου.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι ο Γιώργος Γεραπετρίτης αναμένονταν να πραγματοποιήσει επίσκεψη στη Λιβύη το προσεχές διάστημα και πιθανότατα στις αρχές Ιουλίου.
Η ανακοίνωση του ΥΠΕΞ της Λιβύης
«Το Υπουργείο Εξωτερικών και Διεθνούς Συνεργασίας της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας της Λιβύης παρακολουθεί με ανησυχία το υπ’ αριθμ. 3335 δημοσίευμα της Επίσημης Εφημερίδας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που εκδόθηκε στις 12 Ιουνίου 2025, σχετικά με την ανακοίνωση των ελληνικών αρχών για διεθνή πρόσκληση υποβολής προσφορών, με σκοπό την έκδοση αδειών εξερεύνησης και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων σε θαλάσσιες περιοχές νότια της Κρήτης – εκ των οποίων ορισμένες εμπίπτουν σε θαλάσσιες ζώνες που τελούν υπό διαφωνία με το λιβυκό κράτος.
Το Υπουργείο τονίζει ότι τα εν λόγω βήματα συνιστούν σαφή παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Λιβύης. Ως εκ τούτου, δηλώνει ρητά τις επιφυλάξεις του και την απόλυτη αντίθεσή του, επισημαίνοντας ότι οποιαδήποτε ερευνητική ή εκμεταλλευτική δραστηριότητα στις εν λόγω περιοχές, χωρίς προηγούμενη νομική συμφωνία που να σέβεται τους κανόνες του διεθνούς δικαίου, είναι απαράδεκτη.
Το Υπουργείο Εξωτερικών της Λιβύης επιβεβαιώνει, στο πλαίσιο αυτό, ότι η Λιβύη επιδιώκει διαρκώς τη διατήρηση της Ανατολικής Μεσογείου ως πεδίου συνεργασίας, ειρήνης και κοινής ανάπτυξης για όλα τα γειτονικά κράτη, και ότι οι μονομερείς ενέργειες δεν οδηγούν παρά σε περισσότερη ένταση και περιπλοκή.
Με βάση τις παραπάνω επιφυλάξεις και ενστάσεις, ελπίζουμε ότι οι ελληνικές αρχές θα αντιμετωπίσουν το ζήτημα με υπευθυνότητα, λαμβάνοντας υπόψη τις ιστορικές σχέσεις μεταξύ των δύο λαών. Καλούμε δε σε ενίσχυση του διαλόγου και της διαπραγμάτευσης, με στόχο την εξεύρεση δίκαιων και ισόρροπων λύσεων, οι οποίες να βασίζονται στους κανόνες του διεθνούς δικαίου και να διασφαλίζουν τα συμφέροντα όλων των πλευρών».