Η ανεξαρτητοποίηση του Ευάγγελου Αποστολάκη αργά το απόγευμα της Πέμπτης, σε συνέχεια εκείνης του Γιάννη Σαρακιώτη νωρίς το πρωί, δεν αιφνιδίασε τον ΣΥΡΙΖΑ. Δεν ήταν ένας κεραυνός εν αιθρία. Το γεγονός ότι, όπως έλεγαν καλά πληροφορημένες πηγές, ο ναύαρχος δεν ανταποκρινόταν επί μέρες στις κλήσεις προκειμένου ν’ αποφύγει την κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον Σωκράτη Φάμελλο αποτελούσε έναν ολοφάνερο οιωνό αποχώρησης.

Μια αποχώρηση που ναι μεν πήρε μορφή με την ανάρτησή του, αλλά είχε ήδη επιβεβαιωθεί νωρίτερα όταν οι δυο άνδρες βρέθηκαν από σύμπτωση στην εκδήλωση του Συνδέσμου Φυλακισθέντων και Εξορισθέντων Αντιστασιακών. Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ απευθύνθηκε στον πρώην υπουργό Άμυνας ζητώντας διευκρινίσεις για το «κρυφτό», αυτός όμως δεν μπήκε καν στον κόπο ν’ απαντήσει.

Όχι πως το τέλος της σχέσης ΣΥΡΙΖΑ – Αποστολάκη θα ήταν αλλοτινό. Περίμεναν απλώς στην Κουμουνδούρου από έναν βουλευτή Επικρατείας (κι όχι εκλεγμένο με σταυρό) να έχει την ευθιξία της παραίτησης, ιδίως μετά από την επικοινωνία που ο ίδιος επεδίωξε με τον πρώην πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα. Αντ’ αυτού επέλεξε να διατηρήσει την έδρα του «ανεπηρέαστος από μικροκομματικές σκοπιμότητες» όπως δικαιολογήθηκε. Κι ας του χρεώθηκε από τον ΣΥΡΙΖΑ μια «ντροπιαστική αποστασία» που θα τον στείλει «στον κάλαθο της πολιτικής ιστορίας».

Η πρώτη συνεδρίαση της ΠΓ με Φάμελλο πρόεδρο

Οι συνέπειες της νέας συρρίκνωσης της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ ήταν κυρίως αριθμητικές, από 29 σε 27 βουλευτές, κι εκ των προτέρων υπολογισμένες. Στην ουσία δεν επηρεάζουν τόσο βαθιά τον προγραμματισμό για μια «πυκνή πολιτική δράση εντός κι εκτός Βουλής».

Ήδη στις αρχές της ερχόμενης εβδομάδας προγραμματίστηκε να συνεδριάσει η Πολιτική Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ υπό τον νέο πρόεδρο. Πρόκειται για την παρθενική σύγκληση του εκτελεστικού οργάνου αμέσως μετά τη διεξαγωγή των εκλογών της 24ης Νοεμβρίου και την αλλαγή σελίδας. Αποτελεί δε το πρώτο βασικό στάδιο στην απόπειρα της -εν εν εξελίξει- ανασυγκρότησης με ανοικτές κεραίες, συνεννόηση και σύσταση ενιαίου λόγου.

Στη διάρκεια της συνεδρίασης, κι έχοντας ήδη πίσω του μια εβδομάδα διαρκών επαφών με στελέχη και θεσμικά πρόσωπα, ο Σωκράτης Φάμελλος θα προβεί στις αρχικές εισηγήσεις του πάνω σε θεμελιώδη ζητήματα λειτουργίας του ΣΥΡΙΖΑ. Πώς δηλαδή θα ενεργοποιηθεί, θα εφαρμοστεί και θα υλοποιηθεί, έτσι ώστε να αποφέρει οφέλη, το προγραμματικό πλαίσιο για ενότητα και επανεκκίνηση.

Ήδη η ανέλιξή του στην ηγεσία έχει δημιουργήσει έναν πρώτο -ισχνό πλην θετικό- αντίκτυπο. Αποτυπώθηκε αυτή η τάση συγκράτησης των αρνητικών εντυπώσεων στις πρώτες δημοσκοπήσεις. Κυρίως σε αυτή της Metron Analysis για το MEGA, που ανέδειξε τον Σωκρ. Φάμελλο ως τον πιο δημοφιλή αρχηγό (47%), και λιγότερο σε εκείνη της Pulse για τον ΣΚΑΪ.

Οι κομβικοί ρόλοι σε Βουλή και Κουμουνδούρου

Η σύνθεση της κοινοβουλευτικής ομάδας θα είναι, αναμφίβολα, ένα εκ των ανοικτών ζητημάτων της ημερήσιας διάταξης. Τα κενά σε θέσεις (διεύθυνση, γραμματεία) και τομείς ευθύνης μετά τις αλλεπάλληλες ανεξαρτητοποιήσεις είναι ουκ ολίγα και πρέπει να καλυφθούν για να ομαλοποιηθεί η κατάσταση πριν από τη μεγάλη μάχη στην Ολομέλεια για τα εργασιακά και τον προϋπολογισμό.

Ο Σωκρ. Φάμελλος θα ενημερώσει τα υπόλοιπα μέλη για την πρόοδο των κατ’ ιδίαν συζητήσεων που είχε με βουλευτές και θα καταθέσει τις προτάσεις του για την κατανομή των νέων ρόλων. Εφόσον οι διαδικασίες προχωρήσουν γοργά, θα προγραμματιστεί ακολούθως η σύγκληση της ΚΟ για να δοθούν οι απαιτούμενες κατευθυντήριες γραμμές.

Εκτιμάται ότι, με τη σύμφωνη γνώμη της ΠΓ, θα αναβαθμιστούν και θα αξιοποιηθούν βουλευτές και πρόσωπα έτσι ώστε να διευκολυνθεί το κομματικό έργο εντός Βουλής πριν από μια κρίσιμη περίοδο που θα καταλήξει στην ψηφοφορία για την Προεδρία της Δημοκρατίας. Από τη στιγμή που ο ΣΥΡΙΖΑ έχασε τον ρόλο της αξιωματικής αντιπολίτευσης, έχασε αναπόφευκτα και τον έναν από τους τρεις κοινοβουλευτικούς εκπρόσωπους του. Άρα θεωρούνται κομβικές οι επιλογές που θα γίνουν τώρα.

Εσωκομματικά θα ενεργοποιηθεί, κατά πάσα πιθανότητα, και το Εκτελεστικό Γραφείο για την ανταλλαγή ιδεών κι ανάπτυξη διαλόγου επί της καθημερινότητας («πρωινός καφές»). Ήταν το όργανο που υποτίθεται πως, με βάση την πολιτική απόφαση του 4ου Συνεδρίου, θα λειτουργούσε «για την ενίσχυση της πολιτικής μας δράσης». Είχε μάλιστα εξουσιοδοτηθεί από το σώμα «να επεξεργαστεί προτάσεις για την ολοκλήρωση του μετασχηματισμού του κόμματος».

Αν και μετά τον Φλεβάρη ο Στέφανος Κασσελάκης είχε αποδεχθεί την ανασυγκρότησή του, διευρύνοντας τη σύνθεσή του, στην πράξη δεν το αξιοποίησε και το περιθωριοποίησε.

Τι θα γίνει με την Αυγή και το Κόκκινο

Το ζήτημα των κομματικών Μέσων θα επανέλθει επίσης στο τραπέζι, καθώς οι εργαζόμενοι βρίσκονται από καιρό σε οριακή κατάσταση. Στην προ ημερών συνάντηση με εκπροσώπους της Αυγής και του Κόκκινου ο νέος πρόεδρος δεσμεύτηκε για προτεραιοποίηση του θέματος και εκπόνηση πλάνου σωτηρίας.

Οι απεργιακές κινητοποιήσεις πάντως συνεχίζονται αδιάκοπα. Οι εργαζόμενοι ζητούν, πέραν της καταβολής των δεδουλευμένων και την αποπληρωμή παλαιών οφειλών, τη δέσμευση για την «ομαλή μισθολογική ροή για το επόμενο διάστημα», την «επανακυκλοφορία του ημερήσιου φύλλου της Αυγής» και κυρίως το «συγκροτημένο βιώσιμο σχέδιο που να περιλαμβάνει ενημέρωση σχετικά με την εξεύρεση πόρων και χρηματοδότησης».

Από την ΠΓ θα γίνει φυσικά ο συνολικός απολογισμός της εκλογικής διαδικασίας, στη διάρκεια της οποίας οργανώθηκε καμπάνια συγκέντρωσης χρημάτων με ξεχωριστό κουμπαρά για όσους ήθελαν να συνεισφέρουν εκτός των τριών ευρώ της συνδρομής.

Το όργανο του ΣΥΡΙΖΑ θα συνεδριάσει με τη μειωμένη σύνθεση που προέκυψε μετά τη διάσπαση του έκτακτου συνεδρίου και τις παραιτήσεις που ακολούθησαν. Έχει σημασία, επίσης, ποια στάση θα τηρήσουν υπό τον νέο πρόεδρο μέλη που μέχρι πρότινος ήταν επιφυλακτικά και τηρούσαν αποστάσεις από την πλειοψηφία.