Μεγάλες προσφυγικές ροές αντιμετωπίζουν στα σύνορα με το Μεξικό οι ΗΠΑ. Αρκεί να αναφέρουμε πως μόνο τον περασμένο Δεκέμβριο περισσότεροι από 300.000 άνθρωποι έφτασαν στα σύνορα αναζητώντας το αμερικανικό όνειρο. Ο συνολικός αριθμός δε ξεπέρασε τα 2,5 εκατομμύρια.

Για να έχουμε ένα μέτρο σύγκρισης αρκεί να αναφέρουμε ότι στην Ευρώπη έφτασαν περίπου 280.000 πρόσφυγες μέσα στο 2023, λιγότεροι δηλαδή από ότι μέσα Δεκέμβριο στις ΗΠΑ, ενώ στο αποκορύφωμα της προσφυγικής κρίσης το 2015 ο συνολικός αριθμός ίσα που ξεπέρασε το ένα εκατομμύριο.

Ηφαίστειο έτοιμο να εκραγεί

Πριν φτάσουμε στην ανάλυση και την παρουσίαση των αριθμών πρέπει να απαντήσουμε στο βασικό ερώτημα, πού οφείλεται αυτό το φαινόμενο;

Η κατάσταση που επικρατεί στις χώρες που βρίσκονται νοτιότερα των ΗΠΑ είναι τραγική. Φτώχεια, εγκληματικότητα, χώρες στα όρια του εμφύλιου συνθέτουν ένα εκρηκτικό μείγμα έτοιμο να εκραγεί.

Οι αριθμοί που βλέπουν το φως της δημοσιότητας προκαλούν θλίψη. Η έρευνα που δημοσίευσε πριν από λίγο καιρό ο Παναμερικανικός ιατρικός σύλλογος επιβεβαιώνει του λόγου το αληθές.

Περισσότεροι από 43 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν στα όρια της ασιτίας, ενώ την ίδια ώρα περίπου το 1/3 του συνολικού πληθυσμού των συγκεκριμένων χωρών τρέφεται με αμφιλεγόμενης ποιότητας φαγητό.

Ιδιαίτερα οι νησιωτικές χώρες που βρίσκονται στην Καραϊβική αντιμετωπίζουν τεράστιο πρόβλημα με αποκορύφωμα όσα συμβαίνουν στην Αϊτή. Μια χώρα έτοιμη να καταρρεύσει με τους κατοίκους της να αναζητούν έξοδο από αυτήν.

Πρωταθλητής το Μεξικό

Η χώρα η οποία έχει και μάλιστα με μεγάλη διαφορά τα πρωτεία είναι το Μεξικό. Από το οποίο μόνο μέσα στο 2023 προσπάθησαν 759.341 άνθρωποι να φτάσουν στα σύνορα με τις ΗΠΑ.

Στη δεύτερη θέση βρίσκεται η Βενεζουέλα με 432.962 πρόσφυγες, ενώ πάνω από 200.000 άνθρωποι από τη Γουατεμάλα, την Ονδούρα και την Αϊτή έχουν εγκαταλείψει τα σπίτια τους αναζητώντας μια καλύτερη ζωή.

Σε εξαψήφια νούμερα κινήθηκαν επίσης Κολομβία, Κούβα και Εκουαδόρ.

Απ’ όλο τον κόσμο

Την ίδια ώρα πέρα από τους μετανάστες από την Λατινική-Κεντρική Αμερική καθώς και από τα νησιά της Καραϊβικής, υπάρχει μεγάλος αριθμός μεταναστών από όλο τον κόσμο.

Μάλιστα, το νούμερο δεν μπορεί να το θεωρήσει κανένας μικρό. Συγκεκριμένα, 726.537 έφτασαν επί αμερικανικού εδάφους απ’ όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης. Η χώρα με τον μεγαλύτερο αριθμό μεταναστών ήταν η Ινδία φτάνοντας τους 99.130 και την ακολούθησαν η Ουκρανία με 80.932 και η Κίνα με 67.804.

Πέρα από τις παραπάνω χώρες οι οποίες έχουν συγκεκριμένο αριθμό στα επίσημα στοιχεία, οι ΗΠΑ δέχτηκαν το 2023 ακόμα 317.258 μετανάστες απ’ όλο τον υπόλοιπο κόσμο.

Το δρομολόγιο του τρόμου μέσα στη ζούγκλα

Το μεγαλύτερο μέρος των μεταναστών που προέρχονται από τις χώρες της Λατινικής Αμερικής διασχίζουν χιλιάδες χιλιόμετρα με τα πόδια σε καραβάνια. Μάλιστα, περνούν μέσα από τρομερά επικίνδυνες περιοχές όπως η ζούγκλα Νταριέν.

Πρόκειται για το φυσικό σύνορο της Κολομβίας με τον Παναμά. Το 2023 τη διέσχισαν περίπου 520.000, ένας αριθμός ρεκόρ. Αξίζει να σημειώσουμε ότι από αυτούς οι 120.000 ήταν ανήλικοι. «Το 2023 ολοκληρώθηκε με 520.085 μετανάστες να διασχίζουν τη ζούγκλα του Νταριέν, ανάμεσά τους 120.000 ανήλικους», ανέφερε μέσω ιστότοπων κοινωνικής δικτύωσης το υπουργείο Δημόσιας Ασφάλειας του Παναμά.

Είναι χαρακτηριστικό ότι πολλοί άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους διασχίζοντας τη συγκεκριμένη ζούγκλα. Στην περιοχή εδώ και δεκαετίες κυριαρχεί συμμορία η οποία εμπλέκεται σε εμπόριο όπλων και ανθρώπων.

Μεγάλος ο αριθμός των αγνοούμενων

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα χιλιάδες άνθρωποι εδώ και μια δεκαετία να έχουν χάσει τη ζωή τους, ενώ πολλοί είναι αυτοί που παραμένουν αγνοούμενοι. Φυσικά, αυτοί οι αριθμοί έχουν αυξηθεί την τελευταία τριετία λόγω και της αύξησης των μεταναστευτικών ροών.

Ένας από τους μετανάστες που παραλίγο να χάσουν τη ζωή τους στην προσπάθεια να περάσουν τον ποταμό Ρίο Γκράντε στα σύνορα ΗΠΑ-Μεξικό (REUTERS/Cheney Orr)

Είναι χαρακτηριστικό ότι από το 2014 μέχρι και σήμερα αγνοούνται 9.238 και από αυτούς οι 4.063 είναι την τελευταία τριετία. Το 2023 υπολογίζεται ότι 1275 άνθρωποι λογίζονται ως αγνοούμενοι.

Στη ζούγκλα Νταριέν έχουν χαθεί τα ίχνη 379 ανθρώπων, ενώ κοντά στα σύνορα των ΗΠΑ με το Μεξικό έχουν εξαφανισθεί 5279 μετανάστες. Οι καιρικές συνθήκες και η ζέστη είναι η βασική αιτία θανάτου στην πλευρά των ΗΠΑ, αντίθετα οι περισσότεροι χάνουν τη ζωή τους στην αντίπερα όχθη των συνόρων λόγω

Το χάος της γραφειοκρατίας

Μεγάλο πρόβλημα αντιμετωπίζουν και όσοι καταφέρνουν να περάσουν τα σύνορα αναζητώντας μια καλύτερη τύχη. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που υπάρχουν οι δικαστές έχουν μπροστά τους μια ατελείωτη λίστα με αιτήσεις.

Συγκεκριμένα, περισσότερες από 3,3 εκατομμύρια αιτήσεις εκκρεμούν και για αυτές πρέπει να αποφανθούν οι 682 αρμόδιοι δικαστές. Με απλά μαθηματικά αυτό σημαίνει ότι κάθε ένας από αυτούς πρέπει να διαχειριστεί περισσότερες από 4.500 αιτήσεις.

Την ίδια ώρα, όσο περιμένουν τις αποφάσεις παραμένουν είτε σε ανεπίσημα κέντρα συγκέντρωσης είτε τους μεταφέρουν αλλού. Είναι χαρακτηριστικό ότι το Τέξας πρόσφατα έστειλε με πούλμαν εκατοντάδες μετανάστες σε Νέα Υόρκη και Καλιφόρνια.

Η διαμάχη Τραμπ – Μπάιντεν με φόντο τις εκλογές

Όλα τα παραπάνω αποκτούν μεγαλύτερο ενδιαφέρον ενόψει και των εκλογών. Μάλιστα, πριν από λίγο καιρό ο Ντόναλντ Τραμπ και ο Τζο Μπάιντεν βρέθηκαν την ίδια μέρα με διαφορά λίγων ορών στα σύνορα.

Ο Ντόναλντ Τραμπ τονίζει σχεδόν σε κάθε ομιλία του ότι πρέπει να παρθούν αποφάσεις για το μεταναστευτικό. «Το έγκλημα της μετανάστευσης του Μπάιντεν κατακλύζει τις ΗΠΑ» είπε σε πρόσφατη επίσκεψή του στα σύνορα. Στη συνέχεια ανέφερε: «Είναι μία νέα μορφή ύπουλης παραβίασης των συνόρων μας. Είναι ένα έγκλημα του Μπάιντεν. Το ‘έγκλημα της μετανάστευσης’ σημαίνει αυτό. Να επιτρέπεις σε χιλιάδες, για να μην πούμε σε εκατομμύρια ανθρώπους να έρχονται (στη χώρα σου)».

Τραμπ σύνορα

Ο Τραμπ κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στα σύνορα με το Μεξικό (REUTERS/Go Nakamura)

Από την πλευρά του ο Τζο Μπάιντεν τόνισε πως «Δεν θα δαιμονοποιήσει» τους μετανάστες όπως ο Ρεπουμπλικάνος αντίπαλός του. Μάλιστα κάλεσε το Κογκρέσο των ΗΠΑ να υιοθετήσει σχέδιο νόμου για την επιβολή αυστηρότερων ελέγχων στα σύνορα.

«Δεν θα δαιμονοποιήσω τους μετανάστες λέγοντας πως ‘δηλητηριάζουν το αίμα της χώρας μας’», είπε ο πρόεδρος των ΗΠΑ και συνέχισε: «Μπορούμε να καυγαδίζουμε για το ζήτημα των συνόρων, ή μπορούμε να το λύσουμε».

Η άποψη των Αμερικανών

Πώς όμως βλέπουν οι απλοί πολίτες όσα συμβαίνουν στα σύνορα των ΗΠΑ και το προσφυγικό ζήτημα; Μεγάλη έρευνα η οποία πραγματοποιήθηκε το διάστημα 16-21 Ιανουαρίου απαντά στα σχετικό ερώτημα.

Το 45% βλέπει την κατάσταση ως κρίση, ενώ το 32% πιστεύει ότι υπάρχει σοβαρό πρόβλημα. Αντίθετα το 17% θεωρεί ότι πρόκειται για μικρό πρόβλημα και μόλις το 4% δεν το βλέπει καν ως πρόβλημα. Την ίδια ώρα ενδιαφέρον παρουσιάζει ο τρόπος με τον οποίο βλέπουν το ζήτημα οι ψηφοφόροι των Ρεπουμπλικάνων και των Δημοκρατών.

Στους Ρεπουμπλικάνους το 70% θεωρεί ότι υπάρχει κρίση και το 20% πιστεύει ότι είναι ένα σοβαρό πρόβλημα. Αντίθετα, στους Δημοκρατικούς μόλις το 22% βλέπει όσα συμβαίνουν στα σύνορα του Μεξικό ως κρίση και το 44% ως σοβαρό πρόβλημα.

Τα δύο βασικά θέματα που δείχνουν να απασχολούν τους Αμερικανούς από την είσοδο των μεταναστών στη χώρα είναι το οικονομικό και της ασφάλειας. Το 57% όσων πήραν μέρος στη σχετική έρευνα υποστήριξαν πως η άφιξη των μεταναστών θα αυξήσει την εγκληματικότητα, ενώ στους ψηφοφόρους των Ρεπουμπλικάνων το συγκεκριμένο ποσοστό εκτοξεύεται στο 85%.