Το φετινό υποψήφιο για το Οσκαρ Διεθνούς ταινίας μεταναστευτικό δράμα του Ματέο Γκαρόνε «Εγώ καπετάνιος», η βραβευμένη με την Χρυσή Άρκτο στο φεστιβάλ Βερολίνου, ταινία τεκμηρίωσης, «Στο ποταμόπλοιο» του Νικολά Φιλιμπέρ και η γερμανική ταινία «Ένα για τον δρόμο» πάνω στην προσπάθεια ενός αλκοολικού να ξεπεράσει το πρόβλημά του αποτυπώνουν τον αγώνα ανθρώπων να επιβιώσουν με μόνο σύμμαχο τον εαυτό τους.

Βαθμολογία

5: εξαιρετική

4: πολύ καλή

3: καλή

2: ενδιαφέρουσα

1: μέτρια

0: απαράδεκτη

 

 

Εγώ καπετάνιος (Io capitano)

Παραγωγή: Ιταλία/ Βέλγιο/ Γαλλία, 2023

Σκηνοθεσία: Ματέο Γκαρόνε

Ηθοποιοί: Σεϊντού Σαρ, Μουσταφά Φαλ

Δύο έφηβοι αποφασίζουν να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους, το Ντακάρ της Σενεγάλης για να γευτούν την γλύκα του ευρωπαϊκού ονείρου και το οδοιπορικό τους είναι το θέμα της τελευταίας ταινίας του Ματέο Γκαρόνε (Γόμορα) η οποία έχασε το Οσκαρ Διεθνούς Ταινίας από την «Ζώνη ενδιαφέροντος» στην απονομή της περασμένης Κυριακής. Ο σκηνοθέτης παρακολουθεί με αγάπη τους δύο ήρωες, δινοντας το μεγαλύτερο βάρος στον έναν, τον Σεϊντού (Σεϊντού Σαρ – Βραβείο Μαρτσέλο Μαστρογιάνι ανερχόμενου ηθοποιού στο περσινό φεστιβάλ Βενετίας). Εκείνος είναι σαφώς πιο δυνατός, έχει ωριμότητα αλλά και πιο έντονο, το ένστικτο της επιβίωσης. Ο Μουσά τον ακολουθεί.

Η πρωτοτυπία της ταινίας είναι ότι κατά κάποιο τρόπο ξεκινά σαν μια ανέμελη περιπέτεια, μια περιπέτεια που θέλουν να ζήσουν τα παιδιά, όχι τόσο επειδή στ’ αλήθεια σκέφτονται το μέλλον τους, όσο επειδή τους ενδιαφέρει το τώρα. Δεν ακούν την συμβουλή ενός από τους δεκάδες «συνδέσμους» που θα συναντήσουν στο διάβα τους: «Η Ευρώπη δεν είναι αυτή που βλέπετε στην τηλεόραση». Και ναι μπορεί μεν στη αρχή να νιώθουν ότι ζουν το όνειρο της μεγάλης περιπέτειας, σύντομα όμως θα προσγειωθούν και μάλιστα απότομα στην σκληρή πραγματικότητα.

Και όταν η μοίρα θα τους χωρίσει, θα δουν τον χάρο με τα μάτια τους. Η απειλή έχει πολλά πρόσωπα και ο άνθρωπος είναι η μεγαλύτερη. Νεκροκεφαλές και ανθρώπινοι σκελετοί γίνονται ντεκόρ στην μέση του πουθενά της ερήμου, προδοσίες, θανάσιμη έλλειψη νερού, απροσδόκητες συλλήψεις, βασανιστήρια στα μπουντρούμια των φυλακών… Τίποτα δεν θα πάει σύμφωνα με το αρχικό πλάνο και οι κίνδυνοι, απρόβλεπτοι και προβλέψιμοι, μπορούν να ξεπεταχτούν από παντού.

Ξεφεύγοντας αρκετά από την συνήθη δυσάρεστη εικόνα που αυτού του τύπου οι ταινίες μεταφέρουν σαν βαριά σκιά πάνω τους (ένα παράδειγμα είναι το «In another world» του Μάικλ Γουίντερμποτομ), ο Γκαρόνε που απέσπασε το βραβείο σκηνοθεσίας στο φεστιβάλ Βενετίας, δεν αντιστέκεται στο να δώσει μια «ανάλαφρη» διάσταση στην ταινία του (κυρίως στην αρχή), χωρίς όμως ποτέ να προδώσει τον στόχο του. Ενίοτε μάλιστα, εντάσει ακόμα και σκηνές «ονείρου», όπως ιπτάμενους ανθρώπους πάνω από την απεραντοσύνη της άμμου της ερήμου. Ετσι προσθέτει στην ταινία μια αίσθηση φαντασμαγορικού παραμυθιού, την οποία επίσης δεχόμαστε ευχάριστα αφού η εστίαση στην ουσία του θέματος δεν χάνεται ποτέ.

Βαθμολογία: 3 ½

ΑΘΗΝΑ: ΑΣΤΟΡ – ΑΝΔΟΡΑ – ΖΕΑ – ΑΙΓΛΗ ΧΑΛΑΝΔΡΙ  – ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΕΛΛΑΔΑΣ κ.α – ΘΕΣ/ΚΗ: ΒΑΚΟΥΡΑ

——————————————————————

Ένα για τον δρόμο (One for the Road)

Παραγωγή: Γερμανία, 2023

Σκηνοθεσία: Μάρκους Γκόλερ

Ηθοποιοί: Φρέντερικ Λάου , Γκότχαρντ Γκίζε κ.α.

Από την πρώτη κιόλας σκηνή της, αυτή ταινία, χωρίς περιστροφές, δηλώνει τις διαθέσεις της. Η κάμερα ακολουθεί από πολύ κοντά έναν άντρα ηλικίας ανάμεσα στα 35 με 40 ο οποίος τρεκλίζοντας και γελώντας, βγαίνει από ένα νυχτερινό κέντρο, διασχίζει ριψοκίνδυνα τον δρόμο και καταλήγει στο αυτοκίνητό του. Είναι μια δραματική σκηνή αλλά την ίδια ώρα έχει κάτι το κωμικό.

Και κάπως έτσι θα προχωρήσει ολόκληρη η ταινία.

Ο άνδρας, ο Μαρκ, τον οποίο υποδύεται σε μια θαυμάσια υποκριτική στιγμή και με καλές ισορροπίες ο Φρέντερικ Λάου, είναι το κέντρο βάρους μιας ταινίας που μιλάει, έτσι όπως αρκετές έχουν μιλήσει, για το τεράστιο πρόβλημα του αλκοολισμού και της αποτοξίνωσης. Μόνο που ο σκηνοθέτης Μάρκους Γκόλερ το κάνει λίγο πιο χαλαρά, με μια πιο «feelgood» διάθεση, χωρίς να βαραίνει συνεχώς την ούτως ή άλλως αποπνιχτική (λόγω θέματος) ατμόσφαιρα. Με άλλα λόγια δεν έχουμε μια άλλη εκδοχή του  «Αφήνοντας το Λας Βέγκας» με τον Νίκολας Κέιτζ, ή των «Ημερών  κρασιού και λουλουδιών» με τον Τζακ Λέμον και την Λι Ρέμικ.

Κατά κάποιο τρόπο, το «Ένα για τον δρόμο» είναι ένα flip side αυτών των ταινιών, έχει περισσότερο χιούμορ χωρίς όμως να κάνει αυτό που λέμε «πλάκα», διότι το πρόβλημα του αλκοολισμού είναι τεράστιο και η ταινία το θυμάται συνεχώς. Ο Μαρκ θα γνωρίσει πολλούς ανθρώπους, θα πάρει πολλές απόψεις, θα βάλει στοιχήματα με φίλους ότι μπορεί να ξεπεράσει το πρόβλημα, θα ερωτευτεί, θα συλλογιστεί, θα ξανακυλήσει… Και εμείς τον νιώθουμε. Νιώθουμε τον πόνο του, νιώθουμε την ανάγκη του να ζήσει έτσι όπως θέλει, καταλαβαίνουμε ακόμα και τον παρορμητισμό του στην ζωή.

Και ξέρουμε (όπως κι εκείνος) ότι δεν του έχουν μείνει πολλές ευκαιρίες για να «ξελασπώσει». Ιδιαίτερο ενδιαφέρον δε, έχει η σχέση του με τον ζεν σύμβουλο στις συνεδρίες των αλκοολικών (Γκότχαρντ Γκίζε) που ενώ δείχνει «αλλού» είναι πολύ προσγειωμένος στις απόψεις του. Είναι ένα από τα πιο ευχάριστα αλλά και πιο ουσιαστικά σημεία της έξυπνης και αισιόδοξης αυτής ταινίας που βεβαίως δεν είναι ανάλογη του «Ασπρου πάτου» του Τόμας Βίντερμπεργκ αλλά ακολουθεί με στιλ τα ίχνη που χάραξε.

Βαθμολογία: 3

ΑΘΗΝΑ: ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΕΛΛΑΔΑΣ –  ΔΑΝΑΟΣ – ΝΑΝΑ – ΑΙΓΛΗ – ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟΣ

——————————————————————

Στο ποταμόπλοιο (Sur l‘Adamant)

Παραγωγή: Γαλλία, 2023, ντοκιμαντέρ

Σκηνοθεσία: Νικολά Φιλιμπέρ

Βραβευμένο με την Χρυσή Άρκτο στο περσινό Φεστιβάλ Κινηματογράφου Βερολίνου, αυτό το ντοκιμαντέρ καταγράφει στιγμές από την ζωή ανθρώπων με ψυχολογικά προβλήματα οι οποίοι έχουν ως καταφύγιό ένα πλωτό κέντρο ψυχικής υγείας στη μέση του Σηκουάνα. Τους ακούμε να μιλούν για την ζωή τους, παρακολουθούμε την σκέψη τους, νιώθουμε τις χαρές αλλά και την αγωνία τους. Ο σκηνοθέτης Νικολά Φιλιμπέρ έχει πείρα σε θέματα που πραγματεύονται την λειτουργία ιδρυμάτων ψυχικής υγείας και θυμίζουμε ότι μια άλλη καλή ταινία τεκμηρίωσης του, το «Every Little Thing» (1995) έχει ως φόντο την ψυχιατρική κλινική La Borde της Γαλλίας.

Εδώ, ο Φιλιμπέρ, έχοντας αφιερώσει οκτώ χρόνια από την ζωή του πάνω στο συγκεκριμένο εγχείρημα που βλέπουμε, κινείται και πάλι με οδηγό του τον σεβασμό και την κατανόηση . Δίνοντας σημασία στην δυσκολία της σκληρής δουλειάς των θεραπευτών, καταφέρνει να «διαβάσει» την ψυχή των θεραπευόμενων, ανθρώπων τους οποίους καταγράφει με μια ευπρόσδεκτη ωμότητα, απέριττα, καθαρά και χωρίς κανένα διακοσμητικό στοιχείο.

Τους αφήνει να διηγηθούν τις ιστορίες τους, ορισμένες από τις οποίες είναι πραγματικά σπαραχτικές, χωρίς όμως τίποτα από όλα όσα παρακολουθούμε να προκαλεί κατάθλιψη ή στεναχώρια.

Απεναντίας υπάρχουν στιγμές πραγματικής ανάτασης στις οποίες ο θεατής νοιώθει από πρώτο χέρι την επιθυμία των ανθρώπων αυτών να ζήσουν όσο το δυνατόν καλύτερα την ζωή τους, προσφέροντας, όσο μπορούν, για το καλό του συνόλου.  Η συγκίνηση βγαίνει πηγαία και χωρίς κανέναν συναισθηματικό «εκβιασμό».

Βαθμολογία: 3

ΑΘΗΝΑ: CINOBO ΟΠΕΡΑ – ΓΑΛΑΞΙΑΣ – ΔΙΑΝΑ

——————————————————————

Ματωμένος δεσμός (Love lies bleeding)

Παραγωγή: ΗΠΑ, 2024

Σκηνοθεσία: Ρόουζ Γκλας

Ηθοποιοί: Κρίστεν Στιούαρτ, Κάτι Ο’Μπράιαν, Εντ Χάρις κ.α.

Με δραματουργικό χρόνο την αυγή της δεκαετίας του 1990, η ιστορία αυτής της ταινίας μας μεταφέρει σε μια μικρή πόλη του Αμερικανικού Νότου, εκεί όπου καταλήγει μια περιπλανώμενη αμφιφυλόφιλη κοπέλα, η Τζάκι (Κάτι Ο’ Μπράιαν) όνειρο της οποίας να κερδίσει το πρώτο βραβείο σε διαγωνισμό Body builders στο Λας Βέγκας. Η Τζάκι θα κάνει σεξ για να μπορέσει να πιάσει δουλειά στο σκοπευτήριο της περιοχής που ανήκει σε έναν πολύ creepy τυπο με την συνήθεια να συλλέγει μαμούνια (Εντ Χάρις) και η κόρη του τελευταίου, η Λου (Κρίστεν Στιούαρτ) μια ατίθαση, απροσάρμοστη λεσβία που εργάζεται στο γυμναστήριο του πατέρα της, θα γίνει η σύντροφός της.

Στην δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία της μετά την ταινία τρόμου «Saint Maud», η σκηνοθέτις Ρόουζ Γκλας αποπειράθηκε ένα ασυνήθιστο, ελκυστικά ειπωμένο και ταχύτατο στους ρυθμούς του κοκτέιλ διαφόρων κινηματογραφικών ειδών (νουάρ, ερωτικό δράμα, οικογενειακό δράμα, αστυνομική περιπέτεια), πυρήνας του οποίου η γυναικεία αλληλεγγύη σε συνδυασμό με έναν πολύ έντονο λεσβιακό έρωτα.

Η ταινία δείχνει να ενδιαφέρεται για την στάση (και επανάσταση) της γυναίκας σε ένα καθαρά ανδροκρατούμενο περιβάλλον στο οποίο αντιστέκεται, όχι πάντα με ψυχραιμία αλλά με πυγμή και πάθος.

Ο «Ματωμένος δεσμός» κουβαλά μέσα του ίχνη από την παράδοση κλασικών ταινιών όπως η «Θέλμα και Λουίζ», το «Μπόνι και Κλάιντ», ακόμα και το «Monster», ενώ από το σενάριο δεν λείπουν οι φόνοι, το FBI όπως και το χιούμορ. Όμως τελικά την παράσταση εδώ «κλέβει», με πονηρό τρόπο, η λεσβιακή πτυχή της ιστορίας, με την βιντεοκλιπιστικη, α λα «Οκτώμιση εβδομάδες»  εικονογράφηση των σεξουαλικών «μονομαχιών» δύο παθιασμένων μεταξύ τους γυναικών στο κρεβάτι. Οι δύο πρωταγωνίστριες βάζουν τα δυνατά τους για να μας κρατήσουν στο κάθισμά μας και η αλήθεια είναι ότι τα καταφέρνουν, ιδίως η Στιούαρτ σε έναν απολύτως white trash ρόλο, με τον οποίο θαρραλέα, τσαλακώνει πέρα για πέρα τα «κουκλίστικα» χαρακτηριστικά της.

Βαθμολογία: 2 ½

ΑΘΗΝΑ:ΟΛΑ ΤΑ VILLAGE – OPTIONS ESCAPE ΙΛΙΟΝ  – OPTIONS ΓΛΥΦΑΔΑ  – CINOBO ΟΠΕΡΑ – ΝΙΡΒΑΝΑ – ΑΕΛΛΩ – ΣΠΟΡΤΙΝΓΚ κ.α. ΘΕΣ/ΚΗ: OPTIONS ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ – ODEON ΠΛΑΤΕΙΑ – CINEMA ONE κ.α.

——————————————————————

Άγρια φύση (Force of Nature: The Dry 2)

Παραγωγή: HΠΑ, 2024

Σκηνοθεσία: Ρόμπερτ Κόνολι

Ηθοποιοί: Έρικ Μπάνα, Ανα Τορβ, Ντέμπορα Λι Φέρνες κ.α.

Με αυτή την ταινία o Αυστραλός ηθοποιός Έρικ Μπάνα επιστρέφει στον σιωπηλό αστυνομικό του οικονομικού εγκλήματος στην Αυστραλία Ααρον Φαλκ, έναν ήρωα που έπλασε η συγγραφέας Τζέιν Χάρπερ στην «Ξηρασία» που ήταν η βαση της πρώτης μεταφοράς μυθιστορήματός της στο σινεμά το 2020, την οποία σκηνοθέτησε ο ίδιος σκηνοθέτης, Ρόμπερτ Κόνολι. Αρα όλοι γνωρίζουν τι πάνω κάτω πρέπει να κάνουν. Εδώ, ο Φαλκ, ένας αρκετά ταλαιπωρημένος, ψυχικά ήρωας, θα έρθει αντιμέτωπος με τους δαίμονες του ιδίου του παρελθόντος του όταν καλείται να βοηθήσει τις τοπικές αρχές μιας περιοχής εκτός αρμοδιότητάς του, στην υπόθεση εξαφάνισης μιας γυναίκας που συμμετείχε σε μια εκδρομή με μέλη πέντε γυναίκες και οργανωμένη από την εταιρεία στην οποία όλες αυτές οι γυναίκες εργάζονται.

Η υπόθεση όμως είναι πολύ πιο σύνθετη καθώς η εξαφανισμένη γυναίκα ήταν το «καρφί» του Φαλκ σε μια άλλη υπόθεση, οικονομικής απάτης της εταιρείας της. Αρκετά περίπλοκη και με το κλισέ πλέον των μπερδεμένων χρόνων δραματουργίας (σε σημείο που να γίνεται σπαζοκεφαλιά), η ταινία παρακολουθείται απλώς ως ένα καλοφτιαγμένο, ήρεμο «who done it» μυστηρίου, ένα αστυνομικό θρίλερ χωρίς πυροβολισμούς και με πολλά ερωτήματα των οποίων την απάντηση, σαν ένας άλλος Πουαρό των ημερών μας, ο Φαλκ αναζητεί. Συγχρόνως, ο Κόνελι προσπαθεί να εντάξει, όχι όμως πάντα με επιτυχία και κάπως με το ζόρι, τον μυστηριακό χαρακτήρα του εξωτερικού, φυσικού περιβάλλοντος, ανάμεσα στους οργισμένους καταρράκτες και την πλούσια βλάστηση όπου διαδραματίζεται η ιστορία. Τίποτα το ιδιαίτερο, τίποτα το αξέχαστο, η ώρα απλώς περνά, ενίοτε βαρετά.

Βαθμολογία: 2

ΑΘΗΝΑ: ΟΛΑ ΤΑ VILLAGE –  OPTIONS IΛION – OPTIONS CINEMAS ΓΛΥΦΑΔΑ – WEST CITY κ.α. ΘΕΣ/ΚΗ: VILLAGE COSMOS – ODEON ΠΛΑΤΕΙΑ – CINEMA ONE κ.α.