Ερευνητές του Πανεπιστημίου του Τόκιο ανακάλυψαν ότι οι έφηβοι που υφίστανται  bullying από τους συνομηλίκους τους αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο ψυχωσικών επεισοδίων και εμφανίζουν χαμηλότερα επίπεδα ενός νευροδιαβιβαστή που θεωρείται «κλειδί» σε ό,τι αφορά τη ρύθμιση του συναισθήματος. Τα νέα ευρήματα μαρτυρούν ότι ο συγκεκριμένος νευροδιαβιβαστής που ονομάζεται γλουταμινικό οξύ μπορεί να αποτελέσει πιθανό στόχο φαρμακευτικών παρεμβάσεων ενάντια στις ψυχωσικές διαταραχές.

Η νέα μελέτη δείχνει πώς το μπούλινγκ παρεμβαίνει στον μεταβολισμό του εγκεφάλου των εφήβων καθιστώντας τους πιο ευάλωτους στα ψυχωσικά συμπτώματα. Credit: Naohiro Okada, International Research Center for Neurointelligence (WPI-IRCN)

Τα χαρακτηριστικά της ψύχωσης

Η ψύχωση είναι μια συναισθηματική κατάσταση που χαρακτηρίζεται από απώλεια επαφής με την πραγματικότητα, ασυνάρτητο λόγο και συμπεριφορά καθώς και από παραισθήσεις που εμφανίζονται σε ψυχιατρικές διαταραχές όπως η σχιζοφρένεια.

Η μεθοδολογία της μελέτης

Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Τόκιο χρησιμοποίησαν μαγνητική φασματοσκοπία (MRS) – απεικονιστική μέθοδος που αποτυπώνει τη δομή και τη λειτουργία του εγκεφάλου – προκειμένου να μετρήσουν στον πρόσθιο φλοιό του προσαγωγίου (ΑCC) ιαπώνων εφήβων τα επίπεδα του γλουταμινικού οξέος. Πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι άτομα που παρουσιάζουν ψυχωσικό επεισόδιο ή έχουν σχιζοφρένεια εμφανίζουν χαμηλότερα από το φυσιολογικό επίπεδα του νευροδιαβιβαστή γλουταμινικό οξύ στον πρόσθιο φλοιό του προσαγωγίου.

Η ρύθμιση του συναισθήματος

Η συγκεκριμένη περιοχή είναι γνωστό ότι παίζει ζωτικής σημασίας ρόλο στη ρύθμιση του συναισθήματος, στη λήψη αποφάσεων και στον έλεγχο των γνωστικών λειτουργιών ενώ το γλουταμινικό οξύ αποτελεί τον νευροδιαβιβαστή που απαντάται σε μεγαλύτερη αφθονία στον εγκέφαλο και εμπλέκεται σε ένα ευρύ φάσμα λειτουργιών όπως η μάθηση, η μνήμη και η ρύθμιση της διάθεσης.

Οι αλλαγές στα επίπεδα του γλουταμινικού οξέος έχουν συνδεθεί με ψυχικές διαταραχές όπως η σχιζοφρένεια, η κατάθλιψη και το άγχος. Ετσι η μέτρηση των επιπέδων του γλουταμινικού οξέος στον ΑCC μπορεί να αποκαλύψει σημαντικές πληροφορίες για τους μηχανισμούς του νευρικού συστήματος που κρύβονται πίσω από αυτές τις διαταραχές και τη θεραπεία τους.

Ερωτηματολόγια για το bullying

Οι επιστήμονες διερεύνησαν επίσης αν οι έφηβοι είχαν πέσει θύματα bullying μέσω ερωτηματολογίων στα οποία έγινε στη συνέχεια ειδική ψυχιατρική ανάλυση ώστε να εξαχθούν συμπεράσματα σχετικά με το είδος του μπούλινγκ που είχε πιθανώς υποστεί ο καθένας (π.χ. σωματική ή λεκτική βία) καθώς και την επίδραση που αυτό είχε στην ψυχική υγεία του.

Τα ψυχωσικά συμπτώματα στα θύματα bullying

Οπως προέκυψε, τα παιδιά που είχαν υποστεί μπούλινγκ εμφάνιζαν υψηλότερα επίπεδα υποκλινικών ψυχωσικών συμπτωμάτων στην πρώιμη εφηβεία τους – τα συμπτώματα αυτά που περιλαμβάνουν παραισθήσεις, παράνοια και ριζικές αλλαγές στη σκέψη και στη συμπεριφορά προσεγγίζουν την ψύχωση αλλά δεν πληρούν όλα τα κριτήρια για κλινική διάγνωση ψυχικής διαταραχής όπως η σχιζοφρένεια. Παρά ταύτα, ακόμη και χωρίς επίσημη διάγνωση μπορούν να έχουν πολύ ισχυρή επίδραση στη λειτουργικότητα και στην ψυχοσωματική υγεία.

Τα πρώτα στάδια της διαταραχής

«Η μελέτη αυτών των υποκλινικών ψυχωσικών συμπτωμάτων είναι σημαντική προκειμένου να κατανοήσουμε τα πρώιμα στάδια των ψυχωσικών διαταραχών και να εντοπίσουμε τα άτομα που αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης ψυχικής νόσου αργότερα στη ζωή τους» ανέφερε ο Ναοχίρο Οκάντα, κύριος συγγραφέας της μελέτης, αναπληρωτής καθηγητής στο Διεθνές Ερευνητικό Κέντρο Νευροευφυΐας του Πανεπιστημίου του Τόκιο.

Το άκρως σημαντικό εύρημα της μελέτης

Ηταν επίσης άκρως σημαντικό το εύρημα της μελέτης σύμφωνα με το οποίο όσο περισσότερα ήταν τα υποκλινικά ψυχωσικά συμπτώματα τόσο χαμηλότερα ήταν τα επίπεδα του γλουταμινικού οξέος στον πρόσθιο φλοιό του προσαγωγίου στην πρώιμη εφηβεία.

Ο φαρμακευτικός στόχος ενάντια στη ψύχωση

Τα νέα αυτά αποτελέσματα δείχνουν έναν καινούργιο πιθανό φαρμακευτικό στόχο ενάντια στην ψύχωση – τον συγκεκριμένο νευροδιαβιβαστή που αποδεικνύεται «κλειδί» σε ό,τι αφορά την εμφάνιση ψυχωσικών συμπτωμάτων. Ωστόσο και μη φαρμακολογικές παρεμβάσεις όπως η γνωστική συμπεριφορική θεραπεία μπορούν να στοχεύσουν την ανισορροπία στα επίπεδα του γλουταμινικού οξέος, επεσήμανε ο δρ Οκάντα.

Εν αρχή ην η πρόληψη

Προσέθεσε ότι εν αρχή ην η πρόληψη τόσο του bullying όσο και των επιπτώσεών του. «Το βασικότερο όλων είναι να υπάρχουν στα σχολεία προγράμματα κατά του μπούλινγκ τα οποία θα επικεντρώνονται στην προαγωγή των θετικών κοινωνικών αλληλεπιδράσεων και θα μειώνουν τις επιθετικές συμπεριφορές. Τέτοια προγράμματα μπορούν να συμβάλλουν στο να δημιουργηθεί ένα ασφαλές και υποστηρικτικό περιβάλλον για όλους τους μαθητές μειώνοντας την πιθανότητα για μπούλινγκ και τις αρνητικές συνέπειές του».

Η στήριξη στα θύματα του bullying

Μια άλλη πιθανή σημαντική παρέμβαση, κατά τον δρα Οκάντα, πρέπει να αφορά τη στήριξη σε εφήβους που έχουν πέσει θύματα μπούλινγκ. Μια τέτοια παρέμβαση μπορεί να περιλαμβάνει συμβουλευτικές υπηρεσίες, ομάδες υποστήριξης συμμαθητών και άλλες στρατηγικές υποστήριξης της ψυχικής υγείας των θυμάτων του μπούλινγκ ώστε να μπορούν να πολεμήσουν τις αρνητικές συνέπειες της βίας που έχουν υποστεί και να αναπτύξουν ανθεκτικότητα σε τέτοιου είδους συμπεριφορές.