Εκστρατείες εμβολιασμού οι οποίες θα στοχεύουν τα άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω μπορούν να αποτρέψουν το 21%-32% όλων των νοσηλειών που σχετίζονται με την COVID-19 μέχρι τον Φεβρουάριο του 2024 στην Ευρώπη, σύμφωνα με τη διευθύντρια του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων Αντρέα Αμον.

Τριπλό ιογενές ταμπλό το Φθινόπωρο

Το φθινόπωρο και επερχόμενος χειμώνας θα παιχτούν σε… τριπλό ιογενές ταμπλό – εκτός από τον SARS-CoV-2 του οποίου η μεταδοτικότητα εμφανίζει ήδη μικρή αύξηση, τους επόμενους μήνες αναμένεται να (ξανα)δώσουν το «παρών» η γρίπη και ο αναπνευστικός συγκυτιακός ιός (RSV). «Για αυτό και υπάρχει ανάγκη να τονιστεί η σημασία του εμβολιασμού και άλλων μέτρων δημόσιας υγείας προκειμένου να προστατευθεί η υγεία του πληθυσμού». Αυτό δήλωσε η διευθύντρια του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC) δρ Αντρέα Αμον κατά τη διάρκεια της κοινής συνέντευξης Τύπου του ECDC και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΜΑ) που δόθηκε με στόχο την ενημέρωση σχετικά με την εικόνα που υπάρχει αυτή τη στιγμή σε ό,τι αφορά τις ιογενείς νόσους και τις θεραπείες τους.

Αύξηση της μετάδοσης του SARS-CoV-2

Η δρ Αμον σημείωσε ότι στις αρχές Σεπτεμβρίου περισσότερα από τα μισά ευρωπαϊκά κράτη ανέφεραν αύξηση της μετάδοσης του SARS-CoV-2 η οποία πιθανώς οφείλεται σε παράγοντες όπως η αύξηση των ταξιδιών, οι μεγάλες συναθροίσεις κατά τους καλοκαιρινούς μήνες καθώς και η φθίνουσα ανοσία μετά από μια μακρά περίοδο χαμηλών επιπέδων κυκλοφορίας του ιού.

Ανοδος των κρουσμάτων στους 65 και άνω

Η διευθύντρια του ECDC έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην επίπτωση που μπορεί να έχει η COVID-19 στα ηλικιωμένα άτομα. Οπως ανέφερε «από τις 16 χώρες που ανακοινώνουν δεδομένα σχετικά με αριθμό κρουσμάτων ανάλογα με την ηλικιακή ομάδα, εννέα κατέγραψαν αύξηση των κρουσμάτων σε άτομα ηλικίας 80 ετών και άνω και 12 σε άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω. Η αύξηση αυτή διήρκεσε μία ως οκτώ εβδομάδες ως τις 10 Σεπτεμβρίου 2023».

Μικρή αύξηση των θανάτων σε ηλικιωμένους

Το θετικό, όπως προέκυψε από τα λόγια της δρος Αμον, είναι ότι οι θάνατοι σε απόλυτους αριθμούς παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα σε σχέση με εκείνα που καταγράφονταν σε προηγούμενες φάσεις της πανδημίας. «Ωστόσο, τέσσερις από τις 12 ευρωπαϊκές χώρες που διαθέτουν δεδομένα για τους θανάτους από COVID-19 με βάση τις ηλικιακές ομάδες ανέφεραν μικρές πρόσφατες αυξήσεις στους θανάτους σε άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω».

Ο ιός είναι απρόβλεπτος

Σε κάθε περίπτωση η διευθύντρια του ECDC υπογράμμισε ότι ο SARS-CoV-2 παραμένει ικανός να εμφανίζει μεταλλάξεις που διευκολύνουν τη συνεχή κυκλοφορία του σε απρόβλεπτες περιόδους καθόλη τη διάρκεια του χρόνου.

Η δρ Αμον αναφέρθηκε και στη γρίπη σημειώνοντας ότι παρατηρείται ήδη αύξηση των επισκέψεων σε γιατρούς με συμπτώματα γριπώδους συνδρομής σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Τα επίπεδα κυκλοφορίας της γρίπης είναι πάντως αυτή τη στιγμή συγκρίσιμα με εκείνα κατά την ίδια περίοδο πέρυσι.

Αμεση δράση για να αντέξουν τα συστήματα υγείας

Τον περυσινό χειμώνα, παρότι η κυκλοφορία του SARS-CoV-2 ήταν σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα σε σχέση με τα δύο προηγούμενα έτη, η επίπτωσή του εντάθηκε από την ταυτόχρονη κυκλοφορία της γρίπης και του ιού RSV, γεγονός που οδήγησε σε πολύ μεγάλη πίεση τα συστήματα

υγείας. Σύμφωνα με τη δρα Αμον «παρότι υπάρχει αβεβαιότητα σχετικά με το πώς θα εξελιχθεί η περίοδος 2023/2024, απαιτείται άμεση δράση προκειμένου να ελαχιστοποιηθεί το βάρος για τα συστήματα υγείας από την ταυτόχρονη κυκλοφορία ιών του αναπνευστικού συστήματος».

Ποιοι πρέπει να εμβολιαστούν για COVID-19 και γρίπη

Και για να συμβεί αυτό, πρώτιστο «όπλο» είναι ο εμβολιασμός. Η δρ Αμον υπογράμμισε ότι οι ομάδες υψηλού κινδύνου για σοβαρή νόσηση – ηλικιωμένα άτομα, άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα και υποκείμενα νοσήματα ασχέτως ηλικίας, καθώς και οι έγκυοι – πρέπει να εμβολιαστούν τόσο ενάντια στην COVID-19 όσο και ενάντια στη γρίπη, με βάση και τις εθνικές συστάσεις της κάθε χώρας. Στο πλαίσιο αυτό συνέστησε συνδυαστικές εκστρατείες εμβολιασμού αυτό το φθινόπωρο.

Πρόληψη νοσηλειών με ένα τσίμπημα

Η διευθύντρια του ECDC τόνισε ότι μοντέλα του ECDC δείχνουν ότι μια φθινοπωρινή επιτυχημένη εκστρατεία εμβολιασμού για την COVID-19 η οποία θα στοχεύει τα άτομα 60 ετών και άνω μπορεί να αποτρέψει το 21%-32% όλων των νοσηλειών που σχετίζονται με τον κορωνοϊό στην Ευρώπη ως τον Φεβρουάριο του 2024.

Εμβολιασμός και των υγειονομικών

Αναφορά και σε εμβολιασμό του υγειονομικού προσωπικού, με βάση και τις εθνικές συστάσεις κάθε χώρας, έκανε η δρ Αμον, καθώς, όπως είπε, η συγκεκριμένη ομάδα είναι πιθανό να εκτεθεί σε νέα κύματα του SARS-CoV-2 και της γρίπης τη στιγμή που διαδραμτίζει ρόλο-«κλειδί» στην εύρυθμη λειτουργία των συστημάτων υγείας. «Ο εμβολιασμός σώζει ζωές, μειώνει τις πιθανότητες λοίμωξης καθώς και τον κίνδυνο σοβαρής νόσησης τόσο από την COVID-19 όσο και από τη γρίπη».

Πού συστήνεται η χρήση μάσκας

Σε ό,τι αφορά τον γενικό πληθυσμό, η διευθύντρια του Ευρωπαϊκού Κέντρου συνέστησε τη λήψη απλών αλλά αποτελεσματικών προληπτικών μέτρων (τα οποία μάθαμε όλοι καλά κατά τη διάρκεια της πανδημίας): τακτικό πλύσιμο χεριών, χρήση μάσκας που εφαρμόζει καλά – ιδίως σε νοσοκομεία ή σε κλειστούς χώρους με συνωστισμό όπου δεν υπάρχει επαρκής αερισμός. Και βέβαια αποφυγή επαφής με άτομα που νοσούν.

Συνεχής επιτήρηση και των τριών ιών

Κλείνοντας η δρ Αμον συνέστησε στα κράτη να επιτηρούν την κυκλοφορία όχι μόνο του SARS-CoV-2 αλλά και της γρίπης καθώς και του ιού RSV στην κοινότητα και πώς αυτή επιδρά στον πληθυσμό και στα συστήματα υγείας και να αναφέρουν τα ευρήματα στο ECDC. «Δεν μπορούμε να εφησυχάζουμε και κάνοντας τα απαραίτητα βήματα, μπορούμε να προετοιμαστούμε κατάλληλα σε επίπεδο ΕΕ αλλά και σε κάθε χώρα» κατέληξε.