Ο Ιταλός σκηνοθέτης Τζουλιάνο Μοντάλντο, διάσημος μια εποχή για τις πολιτικές, αριστερών διαθέσεων ταινίες του, κυρίως το «Σάκο και Βαντσέτι» (1971) για την οποία ο ηθοποιός Ρικάρντο Κουτσιόλα κέρδισε το βραβείο ανδρικής ερμηνείας στο φεστιβάλ των Καννών, απεβίωσε σε ηλικία 93 ετών.
Θυμίζουμε ότι η εμβληματική αυτή ταινία του ιταλικού πολιτικού κινηματογράφου τοποθετείται στην Βοστώνη της δεκαετίας του 1920, όταν οι Ιταλοί μετανάστες Νίκολα Σάκο (Κουτσιόλα) και Μπαρτολομέο Βαντσέτι (Τζιάν Μαρία Βολοντέ) κατηγορήθηκαν για ληστείες και φόνους, εγκλήματα για τα οποία ήταν αθώοι και ουσιαστικά δικάστηκαν (και καταδικάστηκαν) για τις αναρχικές πεποιθήσεις τους. Η εκτέλεσή τους το 1927 θεωρείται ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα της δικαιοσύνης στον 20ό αιώνα.
Ο Ρικάρντο κουτσιόλα και ο Τζιάν Μαρία Βολοντέ ως «Σάκο και Βαντσέτι»
Η πορεία του
Κατά τραγική ειρωνεία ο Μοντάλντο πέθανε την Τετάρτη 6 Σεπτεμβρίου και ενώ το φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας βρισκόταν ακόμα σε εξέλιξη. Στο ίδιο φεστιβάλ, το 1961, ο Μοντάλντο παρουσίασε εντός διαγωνισμού το ντεμπούτο του στην σκηνοθεσία μεγάλου μήκους, την ταινία «Tiro Al piccione», με θέμα την αντίσταση των Παρτιζάνων στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Δέκα χρόνια πριν και ενώ ο Τζ. Μοντάλντο ήταν ακόμα φοιτητής, ο σκηνοθέτης Κάρλο Λιτσάνι του έδωσε έναν ρόλο στην ταινία «Achtung Banditi!».
Μετά από αυτή την εμπειρία, ο Μοντάλντο που είχε γεννηθεί στην Γένοβα στις 22 Φεβρουαρίου 1930, αποφάσισε να εγκατασταθεί στη Ρώμη όπου, αφού έπαιξε στον κινηματογράφο και το θέατρο, έγινε βοηθός σκηνοθέτη θρύλων του ιταλικού κινηματογράφου, του Λιτζάνι, του Τζίλο Ποντεκόρβο, του Σέρτζιο Λεόνε και του Φραντσέσκο Ρόσι.
Με την δεύτερη ταινία που σκηνοθέτησε μόνος, το «Una Bella Grinta» (1965), ο Μοντάλντο κέρδισε το ειδικό βραβείο της κριτικής επιτροπής στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου.
Η ταινία αφορά την άνοδο ενός ανθρώπου στην Ιταλία την εποχή του οικονομικού θαύματος. Εκείνη τη χρονιά ο Μοντάλντο σκηνοθέτησε επίσης τη δεύτερη ενότητα του αριστουργήματος του Τζίλο Ποντεκόρβο «Η μάχη του Αλγερίου».
Ανάμεσα στους στενούς συνεργάτες του Μοντάλντο ήταν ο Ιταλός μουσικοσυνθέτης Ένιο Μορικόνε (με το καταπληκτικό σκορ του στην ταινία «Σάκο και Βαντσέτι», όπως και ο διευθυντής φωτογραφίας Βιτόριο Στοράρο.
To 1973 o Moντάλντο σκηνοθέτησε τον Τζιάν Μαρία Βολοντέ (που επίσης πρωταγωνιστεί στο «Σάκο και Βαντσέτι») στην ταινία «Giordano Bruno», πάνω στον ποιητή και επιστήμονα του τίτλου (1548-1600). Αν και ως σκηνοθέτης παρέμεινε κυρίως εντός συνόρων Ιταλίας, ο Μοντάλντο συνεργάστηκε με πολλούς ηθοποιούς του διεθνούς στερεώματος, ανάμεσα στους οποίους και αρκετοί Αμερικανοί όπως ο Μπαρτ Λάνκαστερ (Il giorno prima), η Τζάνετ Λι (Ληστεία στο Ρίο) και ο Τζον Κασαβέτις (Machine Gun Mc Cain) και ο Νίκολας Κέιτζ (Tempo di uccidere). Στην δεκαετία του 1980 η τηλεοπτική σειρά του «Μάρκο Πόλο» με πρωταγωνιστή τον Κεν Μάρσαλ, έκανε αίσθηση και στην χώρα μας. Τελευταία ταινία του Τζουλιάνο Μοντάλντο η οποία δεν προβλήθηκε στην χώρα μας είναι το «L’industriale» παραγωγή του 2011 με πρωταγωνιστή τον Πιερφρανσέσκο Φαβίνο.
Ο Μοντάλντο υπήρξε επίσης διεθνώς αναγνωρισμένος σκηνοθέτης όπερας, σκηνοθέτησε διαφημίσεις, ντοκιμαντέρ και άλλα πειραματικά έργα.
Από το 1999 και για μια πενταετία, υπήρξε πρόεδρος της ιταλικής εταιρείας παραγωγής ταινιών RAI Cinema η οποία παρήγαγε αρκετές επιτυχίες του ιταλικού κινηματογράφου εκείνης της εποχής και σχημάτισε μια νέα γενιά Ιταλών σκηνοθετών.
