Πολλά έχουν γραφτεί και ειπωθεί σχετικά με την έκδοση  του νέου τύπου ταυτοτήτων, με τις αντιδράσεις των πολιτών να είναι έντονες. Άλλοι μιλούν για «γεωεντοπισμό» μέσω των τσιπ των νέων ταυτοτήτων, άλλοι μιλούν για το «χάραγμα» του αντιχρίστου και κάποιοι για φακέλωμα και απόλυτο έλεγχο των πολιτών από το κράτος. Τέλος, κάποιοι φοβούνται για «χακάρισμα» και κλοπή των στοιχείων τους με ό,τι συνεπάγεται αυτό σε θέματα τραπεζικών λογαριασμών, περιουσίας κ.α.

Οι φόβοι αυτοί έχουν οδηγήσει σε ουρές έξω από τα Αστυνομικά Τμήματα και σε συλλαλητήρια κατά της αλλαγής από μερίδα πολιτών, με την υπόθεση να θυμίζει αρκετά εκείνη του 2000 σχετικά με την αφαίρεση του θρησκεύματος από τις Αστυνομικές Ταυτότητες, αφού τότε όπως και τώρα υπήρχαν σφοδρές αντιδράσεις.

Έχουν όμως αυτοί οι φόβοι κάποιο λογικό έρεισμα; «Κατά την επιστημονική μου άποψη δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας», εξηγεί στο Βήμα ο Χρήστος Ξενάκης, Καθηγητής στο Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων Πανεπιστημίου Πειραιώς.

Όπως αναφέρει ο Καθηγητής, η έκδοση νέων ταυτοτήτων αποτελεί μια εκσυγχρονιστική δράση. «Πρέπει να εκσυγχρονιστούμε. Και έχουμε καθυστερήσει πάρα πολύ σε αυτό το επίπεδο».

Ο κ. Ξενάκης εξηγεί πως η Ελλάδα έχει καθυστερήσει αρκετά να εκδώσει ταυτότητες τεχνολογικά εναρμονισμένες με τον 21ο αιώνα: «Επί της ουσίας όλες οι χώρες του πλανήτη έχουν προχωρήσει σε αυτό τον τομέα, ενώ στην Ελλάδα έχουμε μείνει σε παλιές ταυτότητες -με κάποιες εξ αυτών είναι και χειρόγραφες- που βασίζονται σε πρακτικές του προηγούμενου αιώνα. Κατά προσέγγιση, στις υπόλοιπες χώρες έχουν προχωρήσει σε αυτόν τον τομέα εδώ και 10 χρόνια».

Μπορούν να μας εντοπίσουν με τα τσιπ;

Όσον αφορά τους φόβους για τον «γεωεντοπισμό» μέσω του τσιπ που θα περιέχουν, ο κ, Ξενάκης εξηγεί πως κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό: «Αλίμονο αν μια έξυπνη κάρτα είναι υπολογιστής σαν το κινητό. Επειδή έχω μια πιστωτική κάρτα μπορεί κάποιος απομακρυσμένα να παίρνει τα στοιχεία της και να ξέρει που βρίσκομαι; Δεν γίνεται».

Το τσιπ του νέου τύπου ταυτότητας θα είναι ακριβώς σαν αυτό του διαβατηρίου και της πιστωτικής κάρτας. Ειδικότερα τόσο το διαβατήριο όσο και κάποιες πιστωτικές κάρτες περιέχουν το σύστημα RFID το οποίο αποτελείται από την ετικέτα (tag), η οποία αποτελείται από το microchip και την κεραία, τον αναγνώστη (reader), που ανακτά τα δεδομένα από τις ετικέτες. Οι αναγνώστες RFΙD έχουν ενσωματωμένα μια κεραία και μια μονάδα ελέγχου. Τέτοιο τύπου τσιπ χρησιμοποιούνται ακόμα και στις συσκευές ανέπαφης πληρωμής των διοδίων.

Το εν λόγω σύστημα δεν έχει κάποια πηγή ενέργειας που να μπορεί να το μετατρέψει σε πομπό ώστε να έχει την δυνατότητα κάποιος να εντοπίσει τον πολίτη ανά πάσα ώρα και στιγμή.

Θα μας κλέψουν τα στοιχεία;

Η νέα ταυτότητα θα περιέχει τα εξής στοιχεία σύμφωνα με το σχετικό ΦΕΚ της κυβέρνησης: Στη μπροστινή πλευρά θα υπάρχει φωτογραφία του κατόχου και θα αναγράφονται τα στοιχεία του, η ημερομηνία έκδοσης και λήξης, η αρχή έκδοσης, ένας αριθμός που έρχεται να αντικαταστήσει το ΑΜΚΑ και το ΑΦΜ και δεν θα αλλάζει σε περίπτωση απώλειας της ταυτότητας. Στην πίσω πλευρά θα υπάρχουν το όνομα πατέρα και μητέρας, ο τόπος γέννησης του κατόχου, η ομάδα αίματος (προαιρετικά), το ύψος (μετά τη συμπλήρωση του 24ου έτους της ηλικίας) και το ψηφιακό δακτυλικό αποτύπωμα.

Πολλά από αυτά τα στοιχεία εμπεριέχονται στα διαβατήρια, στα οποία βρίσκεται του ίδιου τύπου τσιπ. Άρα, όσοι πιστεύουν στην κλοπή στοιχείων μέσω των νέων ταυτοτήτων, αν έχουν διαβατήρια, τότε ήδη βρίσκονται σε «κίνδυνο».

Δεν πρέπει να ξεχνάει κανείς ότι υπάρχει και η ψηφιακή ταυτότητα στα κινητά, τα οποία μπορεί πολύ πιο εύκολα μέσω κακόβουλου λογισμικού κάποιος να «χακάρει» και να κλέψει τα προσωπικά στοιχεία ενός πολίτη, αφού τα smartphones αποτελούν και πομποί και δέκτες, έχουν πηγή ενέργειας (μπαταρία) και πρόσβαση στο διαδίκτυο μέσω παρόχου (τηλεφωνικό δίκτυο).

Ποια είναι η θέση της Εκκλησίας;

Ο ιερός κλήρος εμφανίζεται διχασμένος με άλλους ιερείς να πιστεύουν ότι το ζήτημα δεν είναι πνευματικό, ενώ άλλοι τάσσονται σθεναρά κατά των νέων ταυτοτήτων.

Σχετικά με την επίσημη θέσης της Εκκλησίας για το ζήτημα, η Ιερά σύνοδος συστήνει την αποφυγή διαμαρτυριών για τις ταυτότητες και αποφυγή δημόσιων τοποθετήσεων κληρικών πριν τις επίσημες θέσεις, που αναμένονται τον Σεπτέμβριο.

Σε ανακοίνωσή της η Ιερά Σύνοδος αναφέρει:

«Επί του θέματος της εκδόσεως των νέων ηλεκτρονικών ταυτοτήτων, η Διαρκής Ιερά Σύνοδος, εξετάσασα την από 26.7.2023 αναφορά των Σεβασμιωτάτων Μητροπολιτών Πειραιώς κ. Σεραφείμ και Σερρών και Νιγρίτης κ. Θεολόγου, συστήνει τόσο στον Ιερό Κλήρο, όσο και στο Χριστεπώνυμο πλήρωμα την αποφυγή δημόσιων τοποθετήσεων ή και παρακινήσεων σε διχαστικές ενέργειες ή διαμαρτυρίες πριν από την επίσημη ανακοίνωση της υπεύθυνης θέσης εκ μέρους της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου».

Κάθε τι νέο ιδίως όταν αφορά την τεχνολογία προκαλεί άγχος και φόβο, κυρίως γιατί η πλειοψηφία της κοινωνίας δεν διαθέτει αρκετές γνώσεις, δεν είναι δηλαδή εξειδικευμένη και τεχνολογικά καταρτισμένη για να διακρίνει τι μπορεί να έχει βάση και τι βρίσκεται στη σφαίρα του φανταστικού. Ως γνωστόν, η ημιμάθεια είναι τις περισσότερες φορές χειρότερη από την αμάθεια.