Η 11η Ιουλίου καθιερώθηκε ως Παγκόσμια Ημέρα Πληθυσμού το 1990 για να κάνει γνωστό στο ευρύ κοινό τα προγράμματα του Ταμείου για τον Πληθυσμό (UNFPA) ενός οργανισμού του ΟΗΕ που προωθεί το δικαίωμα κάθε άνδρα, γυναίκας και παιδιού στην υγεία και τις ίσες ευκαιρίες.

Θέμα 2023: Απελευθερώνοντας τη δύναμη της ισότητας των φύλων

Το θέμα της Παγκόσμιας Ημέρας Πληθυσμού για το 2023 επικεντρεώνται στις φωνές των γυναικών και των κοριτσιών με στόχο να ξεκλειδώσουμε τις άπειρες δυνατότητες του κόσμου μας.

Σύμφωνα με την υπηρεσία του ΟΗΕ για τον πλυθησμό (UNFPA ), οι γυναίκες αποτελούν το 49,7% του παγκόσμιου πληθυσμού, ωστόσο συχνά αγνοούνται στις συζητήσεις για δημογραφικά στοιχεία, με τα δικαιώματά τους να παραβιάζονται στις δημογραφικές πολιτικές.

Αυτή η διάχυτη αδικία κρατά τις γυναίκες και τα κορίτσια από το σχολείο, το εργατικό δυναμικό και τις ηγετικές θέσεις, περιορίζει την εξουσία και την ικανότητά τους να λαμβάνουν αποφάσεις σχετικά με την υγεία και τη σεξουαλική και αναπαραγωγική τους ζωή και ενισχύει την ευαλωτότητά τους στη βία, τις επιβλαβείς πρακτικές και τον θάνατο που μπορεί να προληφθεί – μια γυναίκα να πεθαίνει κάθε δύο λεπτά λόγω εγκυμοσύνης ή τοκετού.

Η δημιουργικότητα, η εφευρετικότητα, οι πόροι και η δύναμη των γυναικών και των κοριτσιών είναι θεμελιώδεις για την αντιμετώπιση δημογραφικών και άλλων προκλήσεων που απειλούν το μέλλον μας, συμπεριλαμβανομένης της κλιματικής αλλαγής και των συγκρούσεων.

Η UNFPA φέρνει τα δεδομένα, τις εμπειρίες και τις ιστορίες τους για να υποστηρίξει γυναίκες και κορίτσια σε όλο τον κόσμο και η Παγκόσμια Ημέρα Πληθυσμού δίνει την ευκαιρία να τονίσουμε την ανάγκη να προωθήσουμε την ισότητα των φύλων για να πραγματοποιήσουμε τα όνειρα και των 8 δισεκατομμυρίων από εμάς στον πλανήτη μας.

Τάσεις του παγκόσμιου πληθυσμού

Χρειάστηκαν εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια για να αυξηθεί ο παγκόσμιος πληθυσμός στο 1 δισεκατομμύριο – έπειτα σε άλλα 200 χρόνια περίπου, επταπλασιάστηκε. Το 2011, ο παγκόσμιος πληθυσμός έφτασε τα 7 δισεκατομμύρια, ανήλθε σε σχεδόν 7,9 δισεκατομμύρια το 2021, σήμερα υπολογίζεται σε 8 δισεκατομμύρια και αναμένεται να αυξηθεί σε περίπου 9,7 δισεκατομμύρια το 2050 και 10,9 δισεκατομμύρια το 2100.

Αυτή η δραματική ανάπτυξη οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στον αυξανόμενο αριθμό ατόμων που επιβιώνουν στην αναπαραγωγική ηλικία και συνοδεύεται από σημαντικές αλλαγές στα ποσοστά γονιμότητας, την αύξηση της αστικοποίησης και την επιτάχυνση της μετανάστευσης. Αυτές οι τάσεις θα έχουν εκτεταμένες επιπτώσεις για τις επόμενες γενιές.

Το πρόσφατο παρελθόν έχει δει τεράστιες αλλαγές στα ποσοστά γονιμότητας και στο προσδόκιμο ζωής. Στις αρχές της δεκαετίας του 1970, οι γυναίκες είχαν κατά μέσο όρο 4,5 παιδιά η καθεμία. Μέχρι το 2015, η συνολική γονιμότητα στον κόσμο είχε πέσει κάτω από 2,5 παιδιά ανά γυναίκα. Εν τω μεταξύ, η μέση παγκόσμια διάρκεια ζωής έχει αυξηθεί, από 64,6 χρόνια στις αρχές της δεκαετίας του 1990 σε 72,6 χρόνια το 2019.

Επιπλέον, ο κόσμος βλέπει υψηλά επίπεδα αστικοποίησης και επιταχυνόμενης μετανάστευσης. Το 2007 ήταν η πρώτη χρονιά κατά την οποία περισσότεροι άνθρωποι ζούσαν σε αστικές περιοχές παρά σε αγροτικές περιοχές και μέχρι το 2050 περίπου το 66% του παγκόσμιου πληθυσμού θα ζει στις πόλεις.

Αυτές οι μεγάλες τάσεις έχουν εκτεταμένες επιπτώσεις. Επηρεάζουν την οικονομική ανάπτυξη, την απασχόληση, την κατανομή του εισοδήματος, τη φτώχεια και την κοινωνική προστασία. Επηρεάζουν επίσης τις προσπάθειες για εξασφάλιση καθολικής πρόσβασης στην υγειονομική περίθαλψη, την εκπαίδευση, τη στέγαση, την αποχέτευση, το νερό, τα τρόφιμα και την ενέργεια. Για να αντιμετωπίσουν πιο βιώσιμα τις ανάγκες των ατόμων, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πρέπει να κατανοήσουν πόσοι άνθρωποι ζουν στον πλανήτη, πού βρίσκονται, πόσο χρονών είναι και πόσοι άνθρωποι θα ακολουθήσουν.