Τα φετινά Χριστούγεννα θα είναι πολύ διαφορετικά για αναρίθμητες οικογένειες στην Ιταλία.

Εκεί όπου η πανδημία χτυπάει τους κοινωνικά ευάλωτους αλύπητα και δημιουργεί μια νέα τάξη νεόπτωχων κυρίως στον Νότο, μια περιοχή εν πολλοίς ξεχασμένη, πολύ πριν από την πανδημία:

Με πολύ χαμηλά ποσοστά απασχόλησης, ακμάζουσα μαύρη οικονομία κακές προοπτικές απασχόλησης, ειδικά για νέους και γυναίκες, αλλά και μεγάλο κίνδυνο κοινωνικού αποκλεισμού για σχεδόν έναν στους δυο κατοίκους.

Ανοίγει η ψαλίδα των ανισοτήτων με τον Βορρά

Το δυστοπικό τοπίο έγινε ακόμη πιο ζοφερό στη διάρκεια του δεύτερου κύματος της πανδημίας και σήμερα εκατοντάδες κάτοικοι του Νότου βρίσκονται πλέον σε πραγματική απόγνωση. Mάλιστα, τα οικονομικά μοντέλα προβλέπουν ότι οι ανισότητες σε σχέση με τον Βορρά επιδεινώνονται.

Η Γκράτσια Σαντάντζελο, πωλήτρια βιβλίων και κοσμημάτων σε πάγκο στην αγορά Μπαλαρό στο Παλέρμο -μια από τις πιο παλιές και ζωντανές αγορές της Νότιας Ιταλίας- έχασε σχεδόν όλους τους πελάτες της ήδη από το πρώτο κύμα της πανδημίας.

«Τυχερή» με τρία ευρώ την ημέρα

Σήμερα, όπως η ίδια λέει στους Financial Times, αν καταφέρει να βγάλει τρία ευρώ την ημέρα, θεωρεί τον εαυτό της τυχερό: «Η ζωντάνια στην καρδιά της πόλης μας χάνεται. Όλοι είναι πραγματικά ανήσυχοι. Δεν υπάρχουν χρήματα».

Τα επίσημα στοιχεία το επιβεβαιώνουν. Μεταξύ Μαΐου και Σεπτεμβρίου, πολλοί ήταν εκείνοι που για πρώτη φορά στη ζωή τους στράφηκαν στη φιλανθρωπική οργάνωση της Εκκλησίας Caritas για να καλύψουν τις ανάγκες τους σε σίτιση και ρουχισμό.

Περίπου το 30% των Ιταλών έχει υποστεί μείωση του εισοδήματός του ως αποτέλεσμα των μέτρων που ελήφθησαν για τον περιορισμό του ιού, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Τράπεζας της Ιταλίας.

Ζοφερές οι προοπτικές

Οι δαπάνες των νοικοκυριών μειώθηκαν κατά 11,5% κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2020 σε σύγκριση με τους προηγούμενους τρεις μήνες, σύμφωνα με την εθνική στατιστική υπηρεσία, ενώ στη σκιά των νέων υγειονομικών περιορισμών, δεν υπάρχουν προοπτικές βελτίωσης.

Εκείνοι που επλήγησαν χειρότερα ήταν όσοι ζουν στα περίχωρα των πόλεων, στις αγροτικές περιοχές, όσοι ασχολούνται με την άτυπη οικονομία.

Φυσικά, και οι εκατοντάδες κάτοικοι του λεγόμενου Mezzogiorno -της νότιας Ιταλίας δηλαδή- που βρίσκονταν ήδη σε επισφαλή οικονομική κατάσταση και συχνά αναγκάζονταν να εργαστούν έξω από το θεσμικό δίχτυ ασφαλείας.

Νέο πρόγραμμα κατά της φτώχειας

Ο Μάσιμο Ροντά, ανώτερος οικονομολόγος της Ένωσης Βιομηχάνων Ιταλίας (Confindustria) προειδοποίησε ότι οι οικονομικές επιπτώσεις από την κατάσταση θα διαρκέσουν χρόνια ειδικά στο Νότο. Και, αναμφίβολα, θα είναι πολύ πιο δύσκολα για τους νέους και για τα άτομα με λιγότερη κατάρτιση.

Η κυβέρνηση Κόντε ξεκίνησε ένα νέο πρόγραμμα κατά της φτώχειας που πιστεύεται ότι έχει βοηθήσει στη μείωση των επιπέδων φτώχειας για πρώτη φορά εδώ και τέσσερα χρόνια.

Συγκριτικά με το 2018 όπου ένα 8,4% του πληθυσμού ζούσε σε συνθήκες απόλυτης ανέχειας, το 2019 το ποσοστό μειώθηκε στο 7,7%, σύμφωνα με τα στοιχεία της Istat, της επίσημης εθνικής στατιστικής υπηρεσίας.