Οι αβάσιμες φήμες που διαδίδουν οι συνομωσιολόγοι στο διαδίκτυο, συχνά βάζουν στο στόχαστρο τις μειονότητες – ήδη από την έναρξη της πανδημίας. Στην Αγγλία, το τελευταίο κύμα μίσους επικρίνει τους μουσουλμάνους, κατηγορώντας τους για την εξάπλωση του κοροναϊού.

Οι μουσουλμάνοι πιάστηκαν εξ απήνης την περασμένη εβδομάδα, όταν η βρετανική κυβέρνηση ανακοίνωσε ξαφνικά lockdown σε αρκετές περιοχές της βόρειας Αγγλίας, όπου σημειωνόταν έξαρση του ιού. Η ανακοίνωση ήρθε μόλις λίγες ώρες πριν την τέλεση των εορτασμών του Έιντ αλ-Άντα, μιας από τις ιερότερες γιορτές του Ισλάμ.

Οι περιοχές που τέθηκαν σε lockdown συμπεριλάμβαναν το Μπάρνλεϊ, το Μπράντφορντ και το Λάισεστερ – όλες τους έχουν σημαντικούς μουσουλμανικούς πληθυσμούς, σύμφωνα με το Βρετανικό Συμβούλιο Μουσουλμάνων (MCB).

Οι περιορισμοί, που δημοσιεύθηκαν αργά την Πέμπτη το απόγευμα, απαγόρευαν τις συναντήσεις των ατόμων στις εν λόγω περιοχές με άτομα εκτός του σπιτιού τους.

Τοπικοί πολιτικοί και μουσουλμάνοι ηγέτες επέκριναν τη χρονική στιγμή της ανακοίνωσης.

«Η χρονική στιγμή… έκανε τους πολίτες να στρέψουν την προσοχή τους στους μουσουλμάνους», δήλωσε ο Ραμπναγουάζ Ακμπάρ, βουλευτής του κόμματος των Εργατικών στο Μάντσεστερ, μιλώντας στο CNN.

Η κυβέρνηση «το ανακοίνωσε λίγο πριν τη γιορτή», κάνοντας τους ανθρώπους να σκεφτούν «ότι φταίει η μουσουλμανική κοινότητα», εξηγεί ο Ακμπάρ. «Βλέπουμε πώς οι άνθρωποι έφτασαν σε ατό το συμπέρασμα. Η κυβέρνηση προχώρησε στην ανακοίνωση χωρίς να σκεφτεί, όμως φυσικά στρέφουν την προσοχή σε μια συγκεκριμένη ομάδα του πληθυσμού».

Εκπρόσωπος της κυβέρνησης δήλωσε στο CNN: «Οι αποφάσεις για το lockdown στηρίζονται αποκλειστικά στις επιστημονικές συμβουλές και στα τελευταία δεδομένα. Όταν υπάρχουν τοπικές εξάρσεις, προτεραιότητά μας είναι να λάβουμε τα αναγκαία μέτρα προστασίας του πληθυσμού».

Ο Ακμπάρ επέκρινε και τον Κρεγκ Γουτάκερ, έναν βουλευτή των Συντηρητικών που υποστήριξε ότι οι εθνικές μειονότητες της Αγγλίας δεν συμμορφώνονται με τα μέτρα.

«Αυτά που έχω δει στη θητεία μου είναι ότι έχουμε πληθυσμούς στην κοινότητά μας… που απλώς δεν αντιμετωπίζουν με αρκετή σοβαρότητα την πανδημία», δήλωσε ο Γουιτάκερ την Παρασκευή, όταν τον ρώτησαν για τα τοπικά lockdown σε συνέντευξή του στον ραδιοφωνικό σταθμό LBC.

Όταν τον ρώτησαν αν αναφέρεται στο μουσουλμανικό πληθυσμό, ο βουλευτής απάντησε: «Φυσικά».

«Αν δείτε τις περιοχές που έχουμε δει αυξήσεις στα κρούσματα, η συντριπτική τους πλειοψηφία – σε καμία περίπτωση αυτό δεν αφορά όλες τις περιοχές – είναι κοινότητες μαύρων, Ασιατών και μειονοτικές κοινότητες που δεν παίρνουν την κατάσταση στα σοβαρά», δήλωσε.

Τα σχόλιά του αντιμετωπίστηκαν με κατακραυγή, ενώ σχετική ερώτηση τέθηκε και στον πρωθυπουργό της χώρας, Μπόρις Τζόνσον.

Ο Βρετανός ηγέτης δεν καταδίκασε τον βουλευτή, ενώ δήλωσε: «Λοιπόν, νομίζω ότι είναι δική μας ευθύνη στην κυβέρνηση να εξασφαλίσουμε ότι το μήνυμά μας έχει ακουστεί δυνατά και καθαρά σε όλους τους κατοίκους της χώρας, και να βεβαιωθούμε πως όλοι συμμορφώνονται με τις οδηγίες μας.

Αύξηση του μίσους για τους μουσουλμάνους

Την ίδια στιγμή, η πρόεδρος του Tell Mama, μιας οργάνωση που καταγράφει τα ισλαμοφοβικά περιστατικά στη Βρετανία, Ιμάν Άτα, δήλωσε στο CNN ότι ακροδεξιοί εξτρεμιστές κατηγορούν τους μουσουλμάνους για την πανδημία ήδη από την έναρξη του lockdown τον Μάρτιο.

«Τον Μάρτιο, τον Απρίλιο, το Μάιο, είδαμε πολλές θεωρίες συνωμοσίας να διαδίδονται», σημείωσε. «Η ακροδεξιά αναρτούσε φωτογραφίες μουσουλμάνων που προσεύχονταν και περιφρονούσαν τους κανόνες σε τζαμιά. Στην πραγματικότητα, οι χώροι λατρείας είχαν κλείσει και δεν λειτουργούσαν. Οι φωτογραφίες ήταν περσινές», εξηγεί.

«Και έχουν διαδώσει φήμες για το πώς οι μειονοτικές κοινότητες διαδίδουν τον ιό, καλώντας τους πολίτες να μας αποφεύγουν.

Τα ευρήματα της Άτα αντανακλούν εκείνα του MCB, που εκπροσωπεί αρκετά τζαμιά και μουσουλμανικούς οργανισμούς της Βρετανίας.

Στην αρχή του lockdown «διαδίδονταν θεωρίες ότι οι μουσουλμάνοι συγκεντρώνονταν κρυφά στη διάρκεια του Ραμαζανίου, ότι τα τζαμιά λειτουργούσαν μυστικά – τίποτα από αυτά δεν ίσχυε και δεν υπήρχε η παραμικρή απόδειξη», τονίζει η Ζαϊνάμπ Γκουλαμαλί, εκπρόσωπος του οργανισμού, μιλώντας στο CNN.

Η Γκουλαμαλί προσθέτει πως έχει απογοητευτεί που ο Τζόνσον και οι συνάδελφοί του από το κόμμα των Συντηρητικών δεν έχουν καταδικάσει τα σχόλια του Γουιτάκερ.

Ο ίδιος ο Τζόνσον έχει κατηγορηθεί πολλές φορές για ισλαμοφοβία, βάσει παλαιότερων κειμένων του μέσω των οποίων αναφερόταν στους μουσουλμάνους με προσβλητικούς χαρακτηρισμούς.

Τα τελευταία χρόνια, η Βρετανία έχει γίνει πολύ πιο επικίνδυνο μέρος για τους μουσουλμάνους. Αν και αποτελούν μόλις το 5% του πληθυσμού της χώρας, το 52% των εγκλημάτων μίσους λόγω θρησκείας που διαπράχθηκαν στη Βρετανία και την Ουαλία στα έτη 2017 και 2018, έθεταν στο στόχαστρο τους μουσουλμάνους.

Ταυτόχρονα, οι μειονοτικές κοινότητες είχαν πολύ αυξημένες πιθανότητες θανάτου ή σοβαρών επιπλοκών μετά τη λοίμωξη από κοροναϊό, εξαιτίας των υποβαθμισμένων συνθηκών διαβίωσής τους.

Τον Ιούνιο, έρευνα των επιστημονικών συμβούλων της κυβέρνησης έδειξε ότι το πρώτο τοπικό lockdown στην πόλη του Λάισεστερ είχε οδηγήσει σε αύξηση των φυλετικών εντάσεων. Η πόλη έχει μεγάλο αριθμό Βρετανών ασιατικής καταγωγής.

«Υπάρχουν πολλά ρατσιστικά σχόλια στα κοινωνικά δίκτυα», έγραφαν οι ερευνητές. «Επίσης έχουν κυκλοφορήσει βίντεο στα οποία η ασιατική κοινότητα κατηγορείται ότι παραβαίνει τα μέτρα, με στόχο την πυροδότηση συγκρούσεων».

Ο κοροναϊός δεν αύξησε το μίσος μόνο για τους μουσουλμάνους. Από την έναρξη της πανδημίας, η ξενοφοβία εναντίον των ατόμων από την Ανατολική Ασία έχει αυξηθεί σε όλο τον κόσμο, ενώ τα μέτρα του lockdown έχουν οδηγήσει και σε έκρηξη των αντισημιτικών βίαιων περιστατικών.

Για πολλές μειονότητες, η νέα απειλεί της πανδημίας απλώς έχει εντείνει τον πάγιο κίνδυνο του ρατσισμού.