Σε προσωπικότητες που με τον έναν ή τον άλλον τρόπο άφησαν το στίγμα τους στη δημόσια ζωή της χώρας αλλά και διεθνώς εστιάζει έρευνα της Prorata που δημοσιεύθηκε λίγους μήνες πριν από την αυγή του 2021 και τη συμπλήρωση 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση. Δυόμισι χιλιάδες Ελληνες από 17 ετών και άνω κλήθηκαν να αναδείξουν τις σημαντικότερες μορφές που γέννησε η πατρίδα μας σε μια σειρά τομέων, όπως οι τέχνες, η πολιτική, η επιστήμη και ο αθλητισμός, με τις απαντήσεις τους να διακρίνονται σε γενικές γραμμές από ομοιογένεια, χωρίς όμως να λείπουν και οι εκπλήξεις.

Από τα αποτελέσματα – τα οποία μάλιστα κατηγοριοποιήθηκαν επίσης ανά ηλικιακές ομάδες αλλά και πολιτική αυτοτοποθέτηση των ερωτηθέντων – προκύπτει ότι στους δύο αιώνες του νεοελληνικού κράτους υπήρξαν άνδρες και γυναίκες που σχεδόν καθολικά κέρδισαν τον χαρακτηρισμό «μεγάλος/η», με χαρακτηριστικότερα τα παραδείγματα του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, του Νίκου Γκάλη και του Γεώργιου Παπανικολάου, οι οποίοι (ο καθένας στον τομέα του) τυγχάνουν ευρείας αναγνώρισης ανεξαρτήτως ηλικίας ή πολιτικών πιστεύω των συμμετεχόντων στην έρευνα. Την ίδια στιγμή, αισιόδοξα συμπεράσματα γεννούν οι απαντήσεις των ερωτηθέντων στον τομέα του αθλητισμού, καθώς στη σχετική λίστα περιλαμβάνονται ο γιος αφρικανών μεταναστών Γιάννης Αντετοκούνμπο, ο γιος ελλήνων μεταναστών στις ΗΠΑ Νίκος Γκάλης και ο ομογενής από την Αλβανία Πύρρος Δήμας.

Η μουσική

Στο γενικό σύνολο στον χώρο της μουσικής, λοιπόν, ως σημαντικότερη προσωπικότητα αναδεικνύεται ο Μάνος Χατζιδάκις με 62% θετικών ψήφων, ακολουθούν ο Μίκης Θεοδωράκης (59%), η Μαρία Κάλλας (29%), ο Βασίλης Τσιτσάνης (20%) και ο Μάρκος Βαμβακάρης (13%). Η Μαρία Κάλλας εισέρχεται στην πρώτη πεντάδα κυρίως λόγω της στήριξής της από πολίτες που τοποθετούνται πολιτικά στο κέντρο και στα δεξιά του πολιτικού φάσματος.

Ως σημαντικότερες προσωπικότητες στον χώρο του κινηματογράφου, του θεάτρου και της ζωγραφικής αναδεικνύονται οι Δομήνικος Θεοτοκόπουλος (51%), Κάρολος Κουν (30%), Θανάσης Βέγγος (29%), Θεόδωρος Αγγελόπουλος (26%) και Δημήτρης Χορν (20%). Ο Αγγελόπουλος εμφανίζεται στην πρώτη πεντάδα κυρίως λόγω της εξαιρετικής δημοφιλίας του μεταξύ των αριστερών πολιτών, ενώ ο Κουν επιλέχθηκε από μεγάλη μερίδα μεγαλύτερων ηλικιακά πολιτών.

Αμαλία Φλέμινγκ

Στον χώρο της λογοτεχνίας την κορυφαία πεντάδα απαρτίζουν οι Οδυσσέας Ελύτης (52%), Νίκος Καζαντζάκης (40%), Κωνσταντίνος Καβάφης (33%), Γιώργος Σεφέρης (23%) και Γιάννης Ρίτσος (20%). Ο τελευταίος εισέρχεται στην πρώτη πεντάδα κυρίως λόγω της ψήφου των αριστερών αλλά και των ηλικιακά νεότερων πολιτών.

Στον τομέα των επιστημών οι Ελληνες ξεχωρίζουν τους Γεώργιο Παπανικολάου (58%), Κωνσταντίνο Καραθεοδωρή (27%), Αμαλία Φλέμινγκ (25%), Μανόλη Ανδρόνικο (24%) και Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ (16%). Καραθεοδωρή και Ανδρόνικος επιλέχθηκαν κυρίως από άτομα μεγαλύτερης ηλικίας.

Αθλητισμός

Στον αθλητισμό, ως σημαντικότερες προσωπικότητες κρίνονται ο Νίκος Γκάλης (68%), ο Γιάννης Αντετοκούνμπο (38%), ο Πύρρος Δήμας (28%), ο Σπύρος Λούης (25%) και ο Λευτέρης Πετρούνιας (24%). Ο Πύρρος Δήμας ανιχνεύεται στην πρώτη πεντάδα κυρίως λόγω της ψήφου των κεντρώων και των μετριοπαθέστερων δεξιών πολιτών.

Στην ταραχώδη ελληνική πολιτική σκηνή των τελευταίων 200 ετών ξεχώρισαν ο Ελευθέριος Βενιζέλος με 56%, ο Ιωάννης Καποδίστριας με 52%, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής με 30%, ο Ανδρέας Παπανδρέου με 26% και ο Αρης Βελουχιώτης με 18%. Οι Καραμανλής, Παπανδρέου και Βελουχιώτης που συμπληρώνουν την πεντάδα συνδέονται έντονα με τους τρεις ιστορικά κυρίαρχους πολιτικούς χώρους στην Ελλάδα.

Τέλος, μεταξύ των προσωπικοτήτων που σχετίζονται με την περίοδο πριν από την Επανάσταση του 1821 αλλά και με τους ίδιους τους αγώνες για ελευθερία και εθνική ανεξαρτησία, πρώτος με εξαιρετικά μεγάλη διαφορά ανιχνεύεται ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης με 82%. Ακολουθούν ο Ρήγας Φεραίος με 42%, ο Γεώργιος Καραϊσκάκης με 38%, η Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα με 19% και ο Ιωάννης Μακρυγιάννης με 18%.

Αγγελος Σκορδάς