Οι πανηγυρισμοί και η αγωνία με την οποία οι υπεύθυνοι του Eurogroup έσπευσαν να πανηγυρίσουν και να διαφημίσουν την συμφωνία της Πέμπτης, είναι ενδεικτική της κρισιμότητας: αν δεν υπήρχε αυτή η συμφωνία, η έννοια της ευρωπαϊκής ενοποίησης θα έπαιρνε την κατηφόρα, με κίνδυνο να μην υπάρχει καν δυνατότητα να πατήσει φρένο.
Η συμφωνία ήταν με λίγα λόγια επιβεβλημένη και αναγκαία.
Λύνει κάποια προβλήματα; Μόνο λίγα (αν θεωρήσει κάποιος ότι σήμερα υπάρχουν «λίγα» προβλήματα) και πάντως προσωρινά.
Τα τεχνικά στοιχεία του πακέτου έχουν αναλυθεί και θα αναλύονται για καιρό, ωστόσο αρκεί κάποιος να δει λίγα στοιχεία που δίνουν μία εικόνα περί τίνος πρόκειται. Η Γερμανία έχει διεθέσει σε πρώτη φάση για την σωτηρία της δικής της οικονομίας περί το 1 τρισ. ευρώ. Το ευρωπαϊκό πακέτο ανέρχεται σε 540 δισ. για το σύνολο της Ενωσης. Θα πει κάποιος, υπάρχουν και οι λοιποί πόροι, τα πακέτα της ΕΚΤ, η απελευθέρωση των εθνικών προϋπολογισμών κλπ., ωστόσο δεν αλλάζει το θέμα.
Τα πλήγματα από την κρίση του κορωνοϊού θα αφήσουν κάποιες οικονομίες της Ευρώπης στα πρόθυρα της παράλυσης και νέα εργαλεία θα απαιτηθούν. Η διαδικασία θα είναι μακρά και προφανώς δεν έχουμε δει ακόμη όλα τα επεισόδια μεταξύ των κυβερνήσεων της Ρώμης, της Μαδρίτης, της Χάγης και του Βερολίνου.
Η λύση που συμφωνήθηκε την Πέμπτη είναι στην καλύτερη περίπτωση ατελής.
Μόλις περάσει το πρώτο κύμα της πανδημίας και εν αναμονή του δεύτερου, οι οικονομίες θα επιχειρήσουν την μερική τους ανασύνταξη, ανάλογα με τις δυνατότητες που διαθέτει η καθεμιά.
Η υπερχρεωμένη Ιταλία, θα παραπαίει και θα αναζητεί εναγωνίως μέσα για την οικονομική της ανάκαμψη. Πιθανώς θα αναγκαστεί να προσφύγει στα νέα «εργαλεία», κάτι που θα σημάνει την επιβολή όρων και νέου τύπου μνημονίων. Θα το αντέξει; Αμφίβολο.
Θα έχει την δυνατότητα να προσφύγει στις αγορές; Ακόμη πιο αμφίβολο, μάλλον θα την κατασπαράξουν και μαζί με αυτήν θα επιτεθούν και πάλι, όπως παλαιότερα, στην ΟΝΕ.
Θα έχει άλλες δυνατότητες, στρεφόμενη για στήριξη στην Κίνα ή την Ρωσία; Αγνωστο, αλλά δεν μπορεί να το αποκλείσει κανείς, καθώς η διαδικασία γεωπολιτικών ανακατατάξεων μετά την πανδημία αναμένεται να είναι δυναμική.
Το πιθανότερο, σε μία αισιόδοξη εκδοχή, είναι ότι αυτή η συμφωνία της Πέμπτης θα είναι απλώς ένα από τα γνωστά, μικρά και δειλά βήματα της Ενωσης προς έναν προορισμό στον οποίο θα μπορούσε να φτάσει νωρίτερα.
Σε μία απαισιόδοξη εκδοχή, θα αποδειχθεί απλώς μία τρύπα στο νερό και μία ακόμη ξεκάθαρη ένδειξη του μεγάλου ελλείμματος της Ενωσης, σε πολιτική τόλμη, αποφασιστικότητα και εν τέλει έμπρακτης αλληλεγγύης μεταξύ των μελών της.
