«Οι έξυπνοι αντιγράφουν, οι ηλίθιοι μιμούνται» υποστηρίζει ένα παλαιό απόφθεγμα, το οποίο φαίνεται πως ενστερνίζεται η γαλλίδα υπουργός για την Οικολογική Μετάβαση Μπριν Πουαρσόν. Διότι δεν κρύβει ότι το νομοσχέδιο «κατά της σπατάλης και υπέρ μιας οικονομίας της ανακύκλωσης», που επεξεργάστηκε, είναι εμπνευσμένο από το σκανδιναβικό περιβαλλοντικό μοντέλο και συγκεκριμένα από τα παραδείγματα ανάλογης νομοθεσίας που εφαρμόζουν η Σουηδία και η Νορβηγία.

«Η συνήθεια της κατανάλωσης προϊόντων σε συσκευασίες πολλαπλών χρήσεων ή σε συσκευασίες που ανακυκλώνονται υιοθετήθηκε πολύ γρήγορα σε χώρες όπως η Σουηδία και η Νορβηγία. Κι αυτό επειδή υπήρξε καλή θέληση από τους καταναλωτές αλλά και βοήθεια από τις κυβερνήσεις, που εγκατέστησαν πολλά σημεία συλλογής των χρησιμοποιημένων συσκευασιών. Στόχος της δικής μας κυβέρνησης είναι να σηματοδοτήσει επίσης μια πραγματική οικολογική στροφή για τη χώρα» δήλωσε στην εφημερίδα «Journal du Dimanche» η γαλλίδα υπουργός.

Το νορβηγικό πρότυπο

Ποια είναι η σκανδιναβική συνταγή για τη βιώσιμη ανάπτυξη και την προστασία του οικοσυστήματος; Κατ’ αρχάς η ανακύκλωση των συσκευασιών. Στη Νορβηγία το 97% των πλαστικών μπουκαλιών ανακυκλώνονται. Στη Γαλλία η Μπριν Πουαρσόν έχει βάλει ως στόχο την ανακύκλωση των πλαστικών σε ποσοστό 100% έως το έτος 2025.

Επίσης στη Νορβηγία η κυβέρνηση υιοθέτησε έναν πολύ συγκεκριμένο περιβαλλοντικό νόμο που εφαρμόζεται στους παραγωγούς πλαστικών μπουκαλιών και καπακιών. Πρόκειται για μια προοδευτική φορολόγηση που μειώνεται όταν μια επιχείρηση χρησιμοποιεί περισσότερες ανακυκλώσιμες συσκευασίες. Οι φοροεκπτώσεις ξεκινούν μόλις το ποσοστό των ανακυκλώσιμων συσκευασιών φθάσει το 25%. Στο 95% ο φόρος μηδενίζεται.

Σημειωτέον ότι σε συνέντευξη που είχε παραχωρήσει στον βρετανικό «Guardian» ο διευθυντής της Infinitum Κιέλ Ολαφ Μάλντουμ (πρόκειται για τον οργανισμό που επιβλέπει το σύστημα ανακύκλωσης της Νορβηγίας) εξηγούσε ότι μερικά πλαστικά μπουκάλια μπορούν να ανακυκλωθούν περισσότερες από 50 φορές και ότι το 92% των ανακυκλωμένων μπουκαλιών έχουν την ίδια ακριβώς χρησιμότητα.

Δανεική η συσκευασία

Και οι σκανδιναβοί καταναλωτές, όμως, διαθέτουν περιβαλλοντική συνείδηση, καθώς ανακυκλώνουν συστηματικά τις πλαστικές συσκευασίες. Για κάθε φιάλη που επιστρέφουν εισπράττουν από 0,10 έως 0,25 κορόνες, ανάλογα με το μέγεθος της φιάλης. Για να διευκολύνουν τη διαδικασία, τα μεγάλα καταστήματα διαθέτουν συχνά αυτόματα μηχανήματα σύνθλιψης των φιαλών. «Στόχος μας είναι να συνειδητοποιήσουν οι καταναλωτές ότι αγοράζουν το προϊόν αλλά απλώς δανείζονται τη συσκευασία» εξήγησε ο Μάλντουμ.

Το σύστημα πέτυχε, αφού το 2017 η Infinitum περισυνέλεξε 591 εκατ. πλαστικές φιάλες. Τα τελευταία χρόνια το νορβηγικό πείραμα προσέλκυσε πολλές ξένες αποστολές ειδικών επιστημόνων και ερευνητών από χώρες όπως η Βρετανία, το Βέλγιο ή ακόμα και η Κίνα και η Αυστραλία. «Η Νορβηγία διαθέτει το καλύτερο σύστημα ανακύκλωσης που έχω δει ποτέ» διαβεβαιώνει ο σκωτσέζος βουλευτής Ανγκους Μακ Ντόναλντ που επισκέφθηκε την έδρα της Infinitum.

Η Νορβηγία έχει αναμφίβολα εντυπωσιακές επιδόσεις σε ό,τι αφορά τα ποσοστά ανακύκλωσης των πλαστικών συσκευασιών. Αλλά και η Γερμανία από το 2003 έχει υιοθετήσει μέτρα ανακύκλωσης και πολλαπλής χρήσης συσκευασιών – σήμερα υπολογίζεται ότι ανακυκλώνει το 98,5% των συσκευασιών. Επίσης στη Σουηδία η επιστροφή των ανακυκλώσιμων καπακιών έχει υιοθετηθεί από το 1984, ενώ από το 1994 καθιερώθηκε η επιστροφή των πλαστικών φιαλών.