Αποψη, χιούμορ, καταγραφή των βιωμάτων της πόλης στην οποία μεγάλωσε και ζει, εικόνες ρομαντικές αλλά και εικόνες αληθινές («όχι μόνο της υπάρχουσας πραγματικότητας, αλλά  και αυτής που φαντάστηκαν ο Χατζιδάκις, ο Χουλιαράς, o Βαμβακάρης, ο Αττίκ, ο Κηλαηδόνης, ο Ζαμπέτας, ο Ξαρχάκος») είναι με λίγα λόγια ο καμβάς πάνω στον οποίο «ζωγραφίζει» τους στίχους του και τις μουσικές του. Ο Φοίβος Δεληβοριάς δηλώνει παρών στην ελληνική μουσική σκηνή επί 30 συναπτά έτη (μετρώντας από την «Παρέλαση» του 1989). Ο βιωματικός χρονογράφος, στιχουργός, συνθέτης και ερμηνευτής μάς έχει συνηθίσει σε εκπλήξεις στα live του. Ή, για να είμαι ακριβής, σε θεματικές ενότητες μουσικών παραστάσεων. Εφέτος διάλεξε τον τίτλο «Τα τραγούδια του πεζοδρομίου», τα οποία θα παρουσιάσει από τις 26 Ιανουαρίου και για όλα τα Σάββατα του Φεβρουαρίου στο «Κύτταρο».

Για το πεζοδρόμιο

Κλαμπ ιστορικό από τη δεκαετία του 1970 και πιστό σε μια γειτονιά που τα τελευταία χρόνια έχει διαφοροποιηθεί η κοινωνική της διαστρωμάτωση. Ηπείρου και Αχαρνών. Ο Φοίβος δεν το διάλεξε τυχαία. «Πράγματι, δεν είναι τυχαία επιλογή. Πρόκειται για ένα ποίημα με μορφή μουσικής παράστασης για το… πεζοδρόμιο. Είναι μια έννοια που με εμπνέει πολύ στα καινούργια τραγούδια που γράφω. Και τα παλιά μου όμως «του πεζοδρομίου» είναι, καλντεριμιτζίδικα. Ακούνε τους ψιθύρους των περαστικών, μυρίζουν τις νεραντζιές, πέφτουν στις λακκούβες, παραστέκονται σε εκείνον που έχει πέσει. Είναι μάρτυρες ερώτων αλλά και φρικτών δολοφονιών. Yπάρχει, όπως ξέρετε, ένα νέο είδος δολοφόνου που δρα πλέον ανοιχτά στα πεζοδρόμια. Και επαινείται μάλιστα από κάποιους στα κοινωνικά δίκτυα».

Κι αν αυτό είναι το ιδεολογικό περίβλημα της παράστασης, υπάρχει και το πρακτικό: τι θα δούμε, τι θα ακούσουμε; «Ο,τι παίξουμε, θα παιχτεί μόνο στο «Κύτταρο», όπως ό,τι παίξαμε στην «Ταράτσα» ήταν φτιαγμένο για να παιχτεί μόνο εκεί. Δεν θα περιέχει μόνο δικά μου τραγούδια, αλλά και τραγούδια άλλων που επίσης ξεκινάνε πεζοί και πάνε κάπου αλλού. Του Αγγελάκα, των Κόρε.Υδρο., του Παυλίδη, του Βοy, του Βασίλη Νικολαΐδη και άλλων. Και όλα αυτά όχι σαν ένα τυπικό πρόγραμμα, αλλά, όπως είπα και πριν, σαν ένα ποιηματάκι, ένα πεζοτράγουδο για την ακρίβεια».

Τα μνημόνια

Κατά μία έννοια και τα κομμάτια του είναι πεζοτράγουδα καταγραφής της πραγματικότητας, και μάλιστα σε εποχή που η ελληνική κοινωνία βρίσκεται «σε κρίση», όπως σημειώνει ο ίδιος στη συνέντευξή του στο «Βήμα της Κυριακής», «ακολουθώντας τον πλανήτη και τα οικονομικά του αδιέξοδα. Εδώ μας αρρωσταίνει και ένα διχαστικό πνεύμα, που πετάει τη μετρημένη σκέψη, τον φουκαρά τον Homo sapiens από την κουβέντα. Γλιτώσαμε από τη φανατισμένη ερασιτεχνική οικονομολογία και μπλέξαμε τώρα με τους φανατισμένους ερασιτέχνες ιστορικούς. Εγώ προσωπικά αγαπάω και παρατηρώ τους ανθρώπους που όλο ρωτάνε και όλο διαβάζουν και όλο αμφιβάλλουν. Που δεν θα σκότωναν ποτέ για μια γνώμη, γιατί διψάνε για τη γνώση. Το αστείο είναι πως αυτό είναι και το ίδιον του ελληνικού πνεύματος. Ασχετα αν από την αρχή συνοδευόταν κι από το κώνειο».

Μιλώντας για «ερασιτεχνική οικονομολογία» η συζήτηση δεν μπορεί να μην πάει στα μνημόνια και στα επακόλουθά τους. «Τα μνημόνια ήταν – είναι μπαμπούλας. Απάνθρωπες πρακτικές, με βαθιά κυνικούς στόχους. Δεν καταλαβαίνω όσους τα υποστήριξαν ως θεραπεία για τις όποιες παθογένειές μας. Δεν καταλαβαίνω όμως και τους πολιτικούς – κάθε παράταξης – που διατείνονταν πως μπορεί κανείς να ξεμπερδέψει εύκολα με αυτή την τραγωδία». Ενώ έχει άποψη ως πολίτης, θεωρεί ότι «ο καλλιτέχνης οφείλει μόνο στην τέχνη του. Σε τίποτε άλλο. Είναι πειρασμός να κολακέψεις τον κόσμο ή να πετάς εύκολα δηλητηριώδεις γνώμες. Η δύναμη όμως σου δόθηκε για κάτι όμορφο και στέρεο που έφτιαξες μέσα στην εξορία σου, όταν για σένα δεν νοιαζόταν κανείς. Κι αυτό δεν πρέπει να το ξεχνάς».

Η τεχνολογία

Ο Φοίβος Δεληβοριάς ευελπιστεί ότι η νέα του δουλειά θα είναι έτοιμη να κυκλοφορήσει στα τέλη της χρονιάς που διανύουμε αλλά αυτό δεν τον εμποδίζει να δει ότι το μέλλον είναι άλλο. «Η δισκογραφία θα αντικατασταθεί από το ψηφιακό σύστημα, αλλά θα του πάρει 10 χρόνια να γίνει ένα ολοκληρωμένο μέσο. Μουσική υπήρχε πολύ πριν από τους δίσκους, εμείς όμως μάθαμε να μαζεύουμε και να αποτιμούμε δίσκους. Θα υπάρχει και μετά από αυτούς, το μέσον όμως της ακρόασης ακόμη το ψηλαφούμε. Και προς το παρόν αυτό που κυρίως κάνει είναι να πλιατσικολογεί. Για δείτε τι κερδίζει το YouTube ή η Google με το αζημίωτο».

Παράλληλα με τα τραγούδια και τις συναυλίες του, βρίσκει τον χρόνο να ασχοληθεί και με μια άλλη αγάπη του, το θέατρο, πάντα μέσω της μουσικής, ενώ δεν γυρίζει την πλάτη του και στα προβλήματα που έχει ως εργαζόμενος. «Κάθε Κυριακή πρωί παίζω για παιδιά στο θέατρο «Ραντάρ». Είναι η ώρα, τώρα που η κόρη μου μπορεί να το χαρεί. Επίσης γράφω μουσική για θέατρο. Στη φάση αυτή για το «Πιο δυνατός κι από τον Σούπερμαν» της «Συντεχνίας του Γέλιου» και για το «Μυγοφαές» των Abovo. Ασχολούμαι επίσης και με το Εποπτικό Συμβούλιο της ΕΥΕΔ που είναι η προσπάθεια των ελλήνων δημιουργών να χειραφετηθούν από την εγκληματική κακοδιαχείριση της πρώην ΑΕΠΙ και να διαχειριστούν τα δικαιώματά τους συνεταιριστικά, όπως παντού στον κόσμο. Μεγάλη και δύσκολη υπόθεση, μας ένωσε όμως τους ανθρώπους της δουλειάς και σιγά-σιγά στεκόμαστε στα πόδια μας. Υπάρχουν κινήσεις από μικροσυμφέροντα για να μας εμποδίσουν, αλλά όπως δεν φοβηθήκαμε πριν δεν θα φοβηθούμε και τώρα».

Οι παιδικές εικόνες

Ο Φοίβος Δεληβοριάς δεν έχει ξεχάσει δύο εικόνες από την παιδική του ζωή. «Τη μάνα μου να μου διαβάζει όταν είμαι άρρωστος. Ο μπαμπάς μου να ακούει τους «Λιποτάκτες» με ανοιχτά παράθυρα ένα μεσημέρι». Ισως για αυτόν τον λόγο θέλει οι θεατές των συναυλιών του να πάρουν φεύγοντας από το «Κύτταρο» «δύναμη να κοιτάξουν τον διπλανό τους και να θυμηθούν ότι είναι διπλανός τους».

Φωτογραφίες: Δημήτρης Μακρής