101 χρόνια μετά την ίδρυση του Αγροτικού Συνεταιρισμού Ζαγοράς Πηλίου, που έγινε πασίγνωστος από το εμπορικό σήμα ΖΑΓΟΡΙΝ, παρουσιάζεται δίτομο έργο με πλήρη αναφορά στην ιστορία του συνεταιρισμού και στο γενικότερο κλίμα που επικράτησε κατά τον αιώνα που πέρασε. Οι συγγραφείς της δίτομης έκδοσης είναι ο Δρ Αλέξανδρος Γ. Καπανιάρης και ο Διονύσιος Α. Βαλασσάς, Γενικός Διευθυντής της Οργάνωσης.
Οι δύο τόμοι αποτελούν αποτέλεσμα εργασίας μίας πολυμελούς ομάδας ανθρώπων, καθοδηγούμενων από την επιστημονική και συγγραφική εμπειρία του Αλέξανδρου Καπανιάρη , από την βιωματική εμπειρία του Διονύσιου Βαλασσά και από το μεράκι όλων για ανάδειξη της τοπικής συνεταιριστικής παράδοσης και ευρύτερα της ιστορίας. Την ομάδα επιστημόνων και ειδικών αποτελούν οι: Πολίτης Αντώνιος, Παναγιώτης Σαράφης, Πέτρος Βελέντζας, Ιωάννης Γκλαβάτος, Αχιλλέας Γκλαβάτος, Χαράλαμπος Ψιμόπουλος, Βασίλειος Μπιρλιράκης, Ευάγγελος Τσιάμης, Σοφία Ξυνογαλά, Βασίλειος Αγιοπετρίτης, Νικόλαος Διαμαντάκος, Εμμανουήλ Γκαγκάκης.
Την καλλιτεχνική επιμέλεια ανέλαβε η Αποστολία Παλάσκα εκ μέρους των «Γραφικών Τεχνών ΠΑΛΜΟΣ» που είχαν και την τελική επιμέλεια της εκτύπωσης.
Το πόνημα αποτελεί ένα επιστημονικού επιπέδου σύγγραμμα, με πολυποίκιλες αναφορές σε αγροτική επιχειρηματικότητα, οργάνωση και διοίκηση επιχειρήσεων, γεωπονία, κοινωνική πολιτική, κοινωνιολογία, τοπική ιστορία, σύγχρονη ιστορία της χώρας, προώθηση και διαφήμιση προϊόντων, συνεταιριστική οργάνωση και διοίκηση, ιστορία των μεταφορών και των «logistics», χρηματοπιστωτική λειτουργία, φυτοπροστασία, κυβερνητικές και αυτοδιοικητικές πολιτικές και φυσικά στη σύγχρονη οικονομική λειτουργία και στη κατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος. Πέραν τούτων, που αποδεικνύονται μέσα από τις επίσημες καταχωρήσεις στα πρακτικά του Διοικητικού και Εποπτικού Συμβουλίου, αλλά και σε αυτά των Γενικών Συνελεύσεων, το έργο κατακλύζεται από καταγεγραμμένες προφορικές μαρτυρίες παραγωγών, υπαλλήλων και προσώπων που συνδέονται άμεσα ή έμμεσα με την Οργάνωση. Επίσης κοσμείται από φωτογραφίες που είναι χαρακτηριστικές για την εξέλιξη του πολιτισμού της αγροτικής παραγωγής αλλά και από έργα του Ζαγοριανού ζωγράφου Κώστα Κομνηνού που εμπνεύστηκε από τη καθημερινότητα της αγροτικής παραγωγής στο παρελθόν και σήμερα. Επιπλέον η παρουσίαση αποδελτιωμένων εφημερίδων της κάθε εποχής, μεταφέρει τους αναγνώστες στο αντίστοιχο ιστορικό διάστημα.
Τα κεφάλαια του έργου έχουν διαχωριστεί σε χρονικές περιόδους. Τα πρώτα κεφάλαια αναφέρονται στις γενικότερες ιστορικές και εμπορικές καταβολές της περιοχής και στην ανάπτυξη του διεθνούς και του τοπικού συνεταιριστικού κινήματος. Έπειτα ακολουθούν τα κεφάλαια που αναφέρονται αμιγώς στην Οργάνωση, συνδυαστικά με το αντίστοιχο πολιτικό πλαίσιο της εποχής. Η έκδοση αναλύει τα τεκταινόμενα μέχρι τις 27 Οκτωβρίου 2016, που ολοκληρώθηκαν ακριβώς 100 χρόνια διαρκούς λειτουργίας και συμπεριλαμβάνει επίσης σημεία – σταθμούς και από το 2017. Αυτή ίσως είναι και η μεγαλύτερη καινοτομία, καθώς το παρών γίνεται ιστορία για τις επόμενες γενιές. Παράλληλα, σημαντικό είναι ότι οι συγγραφείς και η επιστημονική ομάδα που εργάστηκε μαζί τους, δεν αποφεύγουν να παρουσιάσουν και αρνητικά σημεία στην εξέλιξη της Οργάνωσης, δείγμα ολοκληρωμένης παρουσίασης της φυσιογνωμίας της συνεταιριστικής επιχείρησης «Ένας αιώνας συνεταιριστικής παράδοσης» στη Ζαγορά.
Η έκδοση ολοκληρώνεται με τις προφορικές προσδοκίες εκπροσώπων της νέας γενιάς συνεταιριστών για το μέλλον της Οργάνωσης και της τοπικής αγροτικής οικονομίας, που καταγράφηκαν, συμβολισμό που αποδεικνύει τη διαρκή στόχευση στο ευοίωνο μέλλον. Το σύνολο των δύο τόμων αριθμεί 1126 σελίδες. Το δίτομο έργο θα συνοδεύεται και από το ιστορικό ντοκιμαντέρ «με τα τσαπιά και με τα θκέλια», παραγωγής του Συνεταιρισμού και σκηνοθεσίας του Γιώργου Λάγδαρη, που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 2016 και έπειτα από κρίση είχε δύο διεθνείς συμμετοχές σε φεστιβάλ ελληνικού κινηματογράφου στο Λονδίνο και στο Λος Άντζελες.
Για το δίτομο έργο θα μιλήσουν στους συνεταιριστές και στο ευρύτερο κοινό οι ακόλουθοι:
α) Γεώργιος Γριτζάς, Επίκουρος καθηγητής Γεωγραφίας και Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας για τη Χωρική Ανάπτυξη, του Τμήματος Μηχανικών Χωροταξίας και Ανάπτυξης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Ο κύριος Γριτζάς παράλληλα είναι μέλος της Ακαδημαϊκής Εποπτείας του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών «Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία» του Ελληνικού Ανοιχτού Πανεπιστημίου.
β) Σταυριανή Κουτσού, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια για τις συλλογικές δράσεις στον αγροτικό χώρο του Τμήματος Τεχνολόγων Γεωπόνων του Αλεξάνδρειου Τεχνολογικού Ιδρύματος Θεσσαλονίκης.
γ) Αχιλλέας Κοντογεώργος, Επίκουρος Καθηγητής Διοίκησης Αγροτικών Συνεταιρισμών & Επιχειρήσεων Τροφίμων του Τμήματος Διοίκησης Επιχειρήσεων Αγροτικών Προϊόντων και Τροφίμων του Πανεπιστημίου Πάτρας.
Ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Ζαγοράς, ως πρότυπο Οργάνωσης, αποτελεί ένα παράδειγμα δημιουργίας από την περίοδο του Α΄Παγκοσμίου Πολέμου μέχρι τη σημερινή περίοδο του παγκοσμιοποιημένου οικονομικού κλίματος λειτουργίας.
Η εκδήλωση θα γίνει το ερχόμενο Σάββατο, 2 Δεκεμβρίου 2017, στη Ζαγορά, στις 18:30 το απόγευμα στον χώρο πολλαπλών δράσεων του Ενιαίου Δημοτικού Σχολείου Ζαγοράς «Ρήγας Φεραίος» και τελεί υπό την αιγίδα της Διεύθυνσης Νεώτερου Πολιτιστικού Αποθέματος και Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού.