Με κομμένη την ανάσα παρακολουθεί ο πλανήτης τις τελευταίες εξελίξεις διεθνώς την ώρα που συναντιούνται στο Αμβούργο της Γερμανίας οι ισχυροί του πλανήτη με αφορμή τη σύνοδο του G-20. Φέτος είναι μια από τις πιο δύσκολες χρονιές για τους διεθνολόγους, στρατηγικούς αναλυτές, πολιτικούς επιστήμονες, δημοσιογράφους, οικονομολόγους κλπ να ερμηνεύσουν, να κατανοήσουν αλλά και να προβλέψουν τις μελλοντικές εξελίξεις.

Από την Αμερική, την Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή έως την Ασία απλώνεται μια διάχυτη και επικίνδυνη ανησυχία, μήπως γίνει από κάποιον το πρώτο λάθος που θα μπορέσει να προκαλέσει αλυσιδωτές αντιδράσεις και ανεξέλεγκτες καταστάσεις. Παράλληλα είναι τέτοια η πολυπλοκότητα των σχέσεων και καταστάσεων μεταξύ των πρωταγωνιστών που δεν είναι καθόλου εύκολο να διακρίνει κανείς, ξεκάθαρες και σταθερές συμμαχίες, κοινά συμφέροντα και επιδιώξεις. Οι διεθνείς σχέσεις μοιάζουν μ΄ένα μπερδεμένο κουβάρι.

Η αγωνία της Δύσης

Η εκλογή Τραμπ στην Αμερική προκάλεσε και προκαλεί αναταράξεις σε πάγιους σχεδιασμούς στο διεθνές σύστημα από πλευράς της Δύσης αλλά και έντονη νευρικότητα μιας και αμφισβητείται από ισχυρά κέντρα τόσο μέσα στην Αμερική αλλά και στην Ευρώπη. Μια απρόβλεπτη Αμερική που αμφιταλαντεύεται στις επιλογές της αυξάνει την νευρικότητα των άλλων παικτών γιατί δεν γνωρίζουν αν αυτό που εκφράζεται σήμερα, δεν θα αλλάξει αύριο με ένα προεδρικό μήνυμα στο «τουίτερ» κλπ.

Στην Ευρώπη έχουμε μια Μεγ. Βρετανία «πληγωμένη» στην κυριολεξία από την τρομοκρατία, μια αδύναμη πρωθυπουργό που βρίσκεται ενώπιον σκληρών διαπραγματεύσεων για το Βrexit και ένα λαό κουρασμένο και φοβισμένο. Στη Γαλλία ο Μακρόν άρχισε να δείχνει στοιχεία «βοναπαρτισμού» και αλαζονικής διακυβέρνησης που θα βάλουν τη Γαλλία σε μεγάλη εσωστρέφεια και κοινωνικές συγκρούσεις, με αφορμή και το υψηλό δημόσιο χρέος που θα απαιτήσει αιματηρές θυσίες που δεν είναι μάλλον σε θέση να υποστούν οι Γάλλοι. Η Γερμανία, έχοντας εκλογές το φθινόπωρο δε θέλει εντάσεις αλλά πρέπει να ισορροπήσει μεταξύ της Ρωσίας και της Αμερικής και να σηκώσει ταυτόχρονα το βάρος της Ενωμένη Ευρώπης, που κάθε άλλο ενωμένη δεν είναι τελευταία, μιας και για πρώτη φορά μετά το Β΄ΠΠ αναπτύσσονται τανκς και στρατιώτες στα σύνορα Ιταλίας – Αυστρίας για να μην περάσουν μετανάστες στο βορρά. Για τις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης θα πάνε όπως πάει το ρεύμα αλλά θα κυριαρχήσουν τα οικονομικά δεδομένα κυρίως της Ιταλίας και Ισπανίας, το άγχος του μεταναστευτικού και η μη εξάλειψη της ισλαμικής τρομοκρατίας, την ώρα που το αμφισβητείται όλο το παλιό πολιτικό σύστημα και τα κυρίαρχα κόμματα και συνεχίζεται το έλλειμμα δημοκρατίας και δημοκρατικού ελέγχου θεσμών της ΕΕ (Eurogroup, EKT κλπ).

Μέσα Ανατολή

Εδώ πραγματικά είναι ένας γρίφος για δυνατούς παίκτες, αφού όλοι είναι σχεδόν εναντίων όλων. Η ήττα του ISIS, η επόμενη μέρα στη Συρία, το Κατάρ, ο σιιτικός άξονας, οι σουνίτες, ο ρόλος της Αμερικής, το Ισραήλ, η Ρωσία, η Τουρκία, η Γερμανία αλλά και η Κίνα έχουν εμπλακεί για τα καλά όλοι σε μια απίστευτη εναλλαγή ρόλων και αλλοπρόσαλλων συμφερόντων και συμμαχιών. Ένα είναι σίγουρο πάντως, ότι οι αλλαγές στη Μ. Ανατολή είτε συνόρων πχ ίδρυση Κουρδιστάν, είτε η σύγκρουση σουνιτών-σιιτών δεν θα είναι αναίμακτες και μπορεί να παρασύρουν όλους σε έναν ευρύτερο περιφερειακό πόλεμο με παγκόσμιες συνέπειες.

Ασία

Με αφορμή τα παιχνίδια με τους πυραύλους του Βορειοκορεάτη ηγέτη το μέτωπο της Ασίας καλά κρατεί. Η πολύ μεγάλη συσσώρευση στρατιωτικών δυνάμεων στην περιοχή, το μεγάλο ρίσκο για μια απευθείας σύγκρουση και η δύσκολη διαχείριση των συνεπειών μιας στρατιωτικής επέμβασης των ΗΠΑ-Ν. Κορέας και Ιαπωνίας στη Βόρεια Κορέα, αυξάνουν τα διλήμματα και προσθέτουν πίεση στους ηγέτες. Παράλληλη η επέκταση της στρατιωτικής παρουσίας της Κίνας και η αμφισβήτηση της αμερικανικής κυριαρχίας στον Ειρηνικό έρχονται προσθετικά στα διλήμματα της Ασίας.

Κίνα – Ρωσία

Πριν τη συνάντηση των G-20 στο Αμβούργο οι πρόεδροι Κίνας και Ρωσίας συναντήθηκαν για άλλη μια φορά (πάνω από 20 φορές σε 4 χρόνια) στη Μόσχα και υπέγραψαν σημαντικές συμφωνίες συνεργασίας στέλνοντας το μήνυμα στη Δύση ότι το τέλος του μονοπολικού κόσμου των ΗΠΑ είναι εδώ και ότι αναδύεται μια νέα παγκόσμια πολυπολική νέα τάξη πραγμάτων με πυλώνες την Κίνα και την Ρωσία ακολουθώντας και οι άλλοι Γερμανία και Ιαπωνία.

Η συνάντηση των G-20 στο Αμβούργο θα δείξει λίγο πολύ τις τάσεις για του που θα οδηγηθούν οι διεθνείς εξελίξεις και κατά πόσον θα αντέξει να λειτουργεί το διεθνές σύστημα όπως το ξέραμε ή η μεταβολή του θα γίνει ειρηνικά, πράγμα που στην ιστορία δύσκολα γίνεται.

Ο κ. Ιωάννης Μήτσιος είναι πολιτικός-επιστήμων διεθνολόγος, μέλος Διοικούσας Επιτροπής της «Ελεύθερης Πατρίδας»