Οριακή βελτίωση σημείωσε ο ?είκτης Οικονοµικού Κλίµατος τον Μάρτιο φθάνοντας στις 93,4 µονάδες έναντι 92,9 µονάδων τον Φεβρουάριο. Σύμφωνα με την έρευνα οικονομικής συγκυρίας του ΙΟΒΕ, στους επιχειρηµατικούς τοµείς, µε εξαίρεση το λιανικό εµπόριο, σηµειώνεται µικρή άµβλυνση της απαισιοδοξίας, κυρίως λόγω καλύτερων προβλέψεων για την πορεία των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών.

Αντίθετα, νέα κάµψη σηµειώνεται στην καταναλωτική εµπιστοσύνη που πλέον υποχώρησε σε χαμηλό 3,5 ετών, κυρίως λόγω των αισθητά δυσµενέστερων προβλέψεων των νοικοκυριών για την οικονοµική κατάστασή τους και για την οικονοµική κατάσταση της χώρας, ενώ η πρόθεση για αποταµίευση κατέγραψε νέο ιστορικά χαµηλό.

Βουτιά στην καταναλωτική εμπιστοσύνη

Ειδικότερα, ο δείκτης καταναλωτικής εµπιστοσύνης υποχώρησε και τον Μάρτιο, για τρίτο κατά σειρά µήνα, µε αποτέλεσµα να διαµορφωθεί στις -74,4 (από -73,3) µονάδες, σε επίπεδο χαµηλότερο έναντι της αντίστοιχης περυσινής του επίδοσης (-71,9 µον.). Το συγκεκριµένο επίπεδο του δείκτη είναι το χαµηλότερο από τον Σεπτέµβριο του 2013.

Η αβεβαιότητα, σημειώνεται στην έρευνα, από την παρατεταµένη διαδικασία αξιολόγησης του προγράµµατος και κυρίως η επερχόµενη οριστικοποίηση των νέων δηµοσιονοµικών µέτρων, τα οποία συνεπάγονται µελλοντικά πρόσθετες περικοπές και φορολογικές επιβαρύνσεις για τα νοικοκυριά, επιδείνωσαν τις προβλέψεις τους για την οικονοµική κατάστασή τους και για την οικονοµική κατάσταση της χώρας.

Οι αναµενόµενες πιέσεις από τα νέα µέτρα στο εισόδηµα αντικατοπτρίζονται και στην υποχώρηση της πρόθεσης για αποταµίευση σε νέο ιστορικά ελάχιστο επίπεδο, προσθέτουν οι αναλυτές.

Η Ελλάδα διατηρεί την πρωτιά της στην ΕΕ σε όρους απαισιοδοξίας των νοικοκυριών. Ακολουθούν η Βουλγαρία (-25,3 από -22,5 µον.), η Κροατία (-14,7 από 13,7 µον.), η Λετονία (-14,0 από -16,5 µον.) και ολοκληρώνει την πεντάδα η Ιταλία, µε –13,6 από -14,6 µονάδες.

Σημειώνεται ότι ο συνολικός δείκτης βελτιώθηκε τόσο στην ΕΕ όσο και στην Ευρωζώνη, φθάνοντας τις -4,2 (από -5,2) και τις -5,0 (από -6,2) µονάδες αντίστοιχα και παρουσιάζοντας ανοδική τάση σε 16 χώρες (από 13 τον Ιανουάριο και τον ?εκέµβριο και 18 τον Νοέµβριο).

Αναλυτικότερα για την Ελλάδα:

Περαιτέρω επιδείνωση προβλέψεων για την οικονοµική κατάσταση των νοικοκυριών

Οι προβλέψεις των καταναλωτών για την οικονοµική κατάσταση του νοικοκυριού τους τους προσεχείς 12 µήνες επιδεινώθηκαν περαιτέρω τον Μάρτιο στην Ελλάδα, µε τον σχετικό δείκτη να διαµορφώνεται στις -69,1 (από -67,8) µονάδες. Όπως τον Φεβρουάριο, το 76% των νοικοκυριών αναµένει ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση της οικονοµικής του κατάστασης, ενώ µόλις το 2% προβλέπει βελτίωση. Οι αντίστοιχοι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαµορφώθηκαν στις -0,3 και -1,9 µονάδες.

Μικρή επιδείνωση και στις προβλέψεις για την οικονοµική κατάσταση της χώρας

Οι προβλέψεις των νοικοκυριών για την οικονοµική κατάσταση της χώρας τους το προσεχές 12-µηνο χειροτέρευσαν εκ νέου τον Μάρτιο, µε το σχετικό δείκτη να διαµορφώνεται στις -80,1 (από -78,3) µονάδες. Όπως τον Φεβρουάριο, το 67% των καταναλωτών προέβλεψε αισθητή επιδείνωση της οικονοµικής κατάστασης της χώρας, έναντι ενός 3% (από 2%) το οποίο ανέµενε ελαφρά βελτίωση. Οι αντίστοιχοι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαµορφώθηκαν στις -8,8 και -7.0 µονάδες.

Νέο διαχρονικά ελάχιστο επίπεδο στην πρόθεση για αποταµίευση

Ο δείκτης της πρόθεσης για αποταµίευση τους προσεχείς 12 µήνες διαµορφώθηκε τον Μάρτιο ακόµα πιο χαµηλά, σε νέα ελάχιστη τιµή, στις –86,1 (από -84,2) µονάδες. Το 93% των νοικοκυριών εκ νέου θεωρεί λίγο έως καθόλου πιθανή την αποταµίευση στο επόµενο 12µηνο, µε το 6% να τη θεωρεί αρκετά ή πολύ πιθανή. Οι σχετικοί δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαµορφώθηκαν στις -0,2 και -4,2 µονάδες αντίστοιχα.

Οριακή μείωση της απαισιοδοξίας για την πορεία της ανεργίας

Ο δείκτης πρόβλεψης για την εξέλιξη της ανεργίας τους προσεχείς 12 µήνες ανήλθε ελαφρώς τον Μάρτιο, στις 62,4 (από 63,0) µονάδες. Το ποσοστό των νοικοκυριών που προβλέπει ελαφρά ή αισθητή άνοδο της ανεργίας διαµορφώθηκε στο 78% (από 77%), µε το 5% (από 6%) των ερωτηθέντων να αναµένει µείωσή της.

Αισθητά απαισιόδοξες οι προθέσεις για µείζονες αγορές

Η πρόθεση των καταναλωτών για σηµαντικές αγορές τους προσεχείς 12 µήνες (επίπλων, ηλεκτρικών συσκευών κ.λπ.) περιορίζεται αισθητά τον Μάρτιο, µε το σχετικό δείκτη να διαµορφώνεται στις -65,1 (από -57,2) µονάδες. Το 73% (από 70%) των καταναλωτών προβλέπει ότι θα προβεί σε λιγότερες ή πολύ λιγότερες δαπάνες, ενώ το 1% (από 4%) αναµένει το αντίθετο.

Περιορίζονται οι πληθωριστικές προσδοκίες

Το ισοζύγιο των 30,9 µονάδων στις προβλέψεις µεταβολών στις τιµές τους προσεχείς 12 µήνες τον Φεβρουάριο, περιορίστηκε τον Μάρτιο, στις 25,8 µονάδες, µε το 56% (από 59%) των νοικοκυριών να προβλέπει αύξηση τιµών µε ίδιο ή ταχύτερο ρυθµό και το 24% (από 22%) να αναµένει σταθερότητα.

Αισθητή µείωση όσων δηλώνουν ότι «αντλούν από τις αποταµιεύσεις τους»

Σχετικά µε τις εκτιµήσεις για την τρέχουσα οικονοµική κατάσταση του νοικοκυριού, το ποσοστό των καταναλωτών που δηλώνει ότι «µόλις τα βγάζει πέρα» διευρύνθηκε ελαφρώς τον Μάρτιο, στο 63% (από 61%), ενώ το ποσοστό εκείνων που αναφέρουν ότι αντλούν από τις αποταµιεύσεις τους περιορίστηκε στο 12% (από 17%). Οι καταναλωτές που δηλώνουν ότι αποταµιεύουν λίγο ή πολύ αντιπροσωπεύουν το 6% (από 5%) του συνόλου των ερωτηθέντων, ενώ όσοι δηλώνουν ότι «έχουν χρεωθεί» αυξήθηκαν στο 19% (από 17%).

Μείωση της απαισιοδοξίας στις επιχειρήσεις

Ειδικότερα, ο ?είκτης Οικονοµικού Κλίµατος τον Μάρτιο έφθασε στις 93,4 µονάδες έναντι 92,9 µονάδων τον Φεβρουάριο. Το επίπεδο αυτό είναι χαµηλότερο από το επίπεδο του Ιανουαρίου (95,1), είναι ελαφρώς όµως υψηλότερο από ό,τι τον ίδιο µήνα πέρυσι (90,5 µονάδες).

Όπως αναφέρεται στην έρευνα, συνολικά η αβεβαιότητα που δηµιουργεί η εκκρεµότητα της αξιολόγησης του προγράµµατος και η αναβολή πιθανών θετικών επιδράσεων που µπορούν να επέλθουν όταν ολοκληρωθεί η αξιολόγηση κυρίως στις συνθήκες ρευστότητας, επηρεάζει το οικονοµικό περιβάλλον.

Η φθίνουσα τάση της καταναλωτικής εµπιστοσύνης αντανακλά λογικά τις αυξανόµενες πιέσεις στο φορολογικό, ασφαλιστικό και εργασιακό πεδίο.

Αναλυτικότερα:

  • στη βιοµηχανία, οι θετικές προβλέψεις για την παραγωγή τους προσεχείς µήνες παρέµειναν σχεδόν αµετάβλητες, ενώ το ισοζύγιο στις εκτιµήσεις για τα αποθέµατα υποδηλώνει διόγκωσή τους. Οι αρνητικές εκτιµήσεις για τις παραγγελίες και τη ζήτηση δεν µεταβλήθηκαν ουσιαστικά.
  • στις υπηρεσίες, οι αρνητικές εκτιµήσεις για την τρέχουσα κατάσταση των επιχειρήσεων και την τρέχουσα εξέλιξη της ζήτησης αµβλύνονται, ενώ οι προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσµη ζήτηση παραµένουν οριακά θετικές.
  • στο λιανικό εµπόριο, οι θετικές εκτιµήσεις για τις τρέχουσες πωλήσεις αποδυναµώνονται, σε αντίθεση µε τις προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσµη εξέλιξή τους, ενώ οι εκτιµήσεις για το ύψος των αποθεµάτων παρέµεινε ενισχυµένος.
  • στις κατασκευές, οι δυσµενείς προβλέψεις για το πρόγραµµα εργασιών των επιχειρήσεων περιορίστηκαν, ενώ οι αρνητικές προβλέψεις απασχόλησης επιδεινώθηκαν περαιτέρω.
  • στην καταναλωτική εµπιστοσύνη, ο σχετικός δείκτης υποχώρησε κυρίως λόγω των αισθητά δυσµενέστερων προβλέψεων των νοικοκυριών για την οικονοµική κατάστασή τους και για την οικονοµική κατάσταση της χώρας. Οι προβλέψεις για την ανεργία βελτιώθηκαν, αλλά οριακά, ενώ η πρόθεση για αποταµίευση κατέγραψε νέο ιστορικά χαµηλό.

Σταθερότητα στο οικονοµικό κλίµα σε ΕΕ και Ευρωζώνη

Τον Μάρτιο, ο δείκτης οικονοµικού κλίµατος ήταν ουσιαστικά αµετάβλητος στην ΕΕ (+0,2), στις 109,1 µονάδες, αλλά και την Ευρωζώνη (-0,1), στις 107,9 µονάδες.

Στην Ευρωζώνη, η σταθεροποίηση του οικονοµικού κλίµατος είναι αποτέλεσµα της οριακής µείωσης του σχετικού δείκτη στη βιοµηχανία (-0,1) στις κατασκευές (-0,2) και περισσότερο στις υπηρεσίες (-1,2), πτωτικές τάσεις οι οποίες αντισταθµίζονται κυρίως από την βελτίωση της καταναλωτικής εµπιστοσύνης (+1,2) αφού το λιανικό εµπόριο (+1,8) παραµένει αµετάβλητο.

Σε επίπεδο χωρών, µεταξύ των πέντε µεγαλύτερων οικονοµιών της Ευρωζώνης το οικονοµικό κλίµα βελτιώθηκε στην Γερµανία (+0,9), παρέµεινε εν πολλοίς αµετάβλητο στην Ιταλία (-0,1) και την Ολλανδία (-0,3) ενώ επιδεινώθηκε στην Γαλλία (-1,0) και την Ισπανία (-1,8).

Η οριακή καλυτέρευση των προσδοκιών σε επίπεδο ΕΕ προέρχεται από τη βελτίωση του κλίµατος στο Ηνωµένο Βασίλειο (+0,8), την οποία και ενίσχυσε η βελτίωση του σχετικού δείκτη στην Πολωνία (+0,3).

Σε τοµεακό επίπεδο, οι προσδοκίες σε σχέση µε την Ευρωζώνη διαφοροποιούνται στις κατασκευές και το λιανικό εµπόριο, καθώς στην ΕΕ σηµειώθηκε µικρή βελτίωση των προσδοκιών.

Αναλυτικότερα:

• Στη Βιοµηχανία, οι δείκτες επιχειρηµατικών προσδοκιών διαµορφώθηκαν στις +1,8 και +1,2 µονάδες σε ΕΕ και Ευρωζώνη. Οι προσδοκίες για την εξέλιξη της παραγωγής επιδεινώθηκαν στην ΕΕ ενώ οριακά βελτιώθηκαν στην Ευρωζώνη, ενώ αντιθέτως οι εκτιµήσεις για τα επίπεδα παραγγελιών και ζήτησης δεν µεταβάλλονται, όπως αντίστοιχα και οι εκτιµήσεις για τα αποθέµατα.

• Στις Υπηρεσίες, οι δείκτες προσδοκιών διαµορφώθηκαν στις +11,6 και +12,7 µονάδες σε ΕΕ και Ευρωζώνη αντίστοιχα. Οι εκτιµήσεις των επιχειρήσεων για την τρέχουσα δραστηριότητά τους αλλά και για την τρέχουσα ζήτηση επιδεινώθηκαν σε αµφότερες τις ζώνες, ενώ οι προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσµη ζήτηση βελτιώθηκαν οριακά στην ΕΕ και κινήθηκαν πτωτικά στην Ευρωζώνη.

• Στο Λιανικό Εµπόριο, οι σχετικοί δείκτες διαµορφώθηκαν στις +4 µονάδες στην ΕΕ και τις +1,8 µονάδες στην Ευρωζώνη. Οι εκτιµήσεις για την τρέχουσα επιχειρηµατική δραστηριότητα χάνουν έδαφος τόσο στην ΕΕ όσο και στην Ευρωζώνη, ενώ οι εκτιµήσεις για τα αποθέµατα υποδηλώνουν µικρή αποκλιµάκωση και στις δύο ζώνες, µε τις τάσεις στις προβλέψεις για τις πωλήσεις τους επόµενους µήνες να είναι θετικές, κυρίως στην ΕΕ.

• Στις Κατασκευές, ο δείκτης επιχειρηµατικών προσδοκιών κινήθηκε στις -6,8 και -9,9 µονάδες αντίστοιχα, σε ΕΕ και Ευρωζώνη. Οι προβλέψεις για το επίπεδο των εργασιών βελτιώθηκαν στην Ευρωζώνη και περισσότερο στην ΕΕ, ενώ στις προβλέψεις για την απασχόληση υπήρξε βελτίωση στην ΕΕ σε αντίθεση µε την Ευρωζώνη.

• Ο ?είκτης Καταναλωτικής Εµπιστοσύνης διαµορφώνεται στις -4,2 και -5,0 µονάδες στην ΕΕ και την Ευρωζώνη αντίστοιχα. Οι προβλέψεις των καταναλωτών για την οικονοµική κατάσταση του νοικοκυριού τους επιδεινώθηκαν στην ΕΕ όπως επίσης και στην Ευρωζώνη, ενώ οι αντίστοιχες για την οικονοµική κατάσταση της χώρας βελτιώθηκαν σε αµφότερες τις ζώνες. Η πρόθεση αποταµίευσης βελτιώθηκε οριακά και στις δύο ζώνες, ενώ στις προβλέψεις για την εξέλιξη της ανεργίας σηµειώθηκε σηµαντική βελτίωση σε ΕΕ και Ευρωζώνη.

• Τέλος, ο δείκτης επιχειρηµατικών προσδοκιών στις Χρηµατοοικονοµικές Υπηρεσίες (δεν περιλαµβάνεται στο δείκτη οικονοµικού κλίµατος) ενισχύθηκε αισθητά τον Μάρτιο στην ΕΕ (+25,6 από +23,8 µον.) και αντίστοιχα στην Ευρωζώνη (+23,8 από +20,8 µον.). Οι εκτιµήσεις για την τρέχουσα κατάσταση των επιχειρήσεων βελτιώνονται και στις δύο ζώνες, µε τις εκτιµήσεις για την τρέχουσα πορεία της ζήτησης να επιδεινώνονται σε αµφότερες τις ζώνες και τις προβλέψεις της ζήτησης στο επόµενο τρίµηνο να βελτιώνονται σηµαντικά.