Δραματικές συνθήκες και μεγάλη ένταση μέσα στο δημοτικό γήπεδο «Ανταγόρας» της Κω, όπου από εχθές το απόγευμα παραμένουν κλεισμένοι περί τους 1.000 πρόσφυγες και μετανάστες «χωρίς νερό και τρόφιμα», διαπιστώνουν οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα, η ομάδα των οποίων βρίσκεται μέσα στον χώρο του γηπέδου. Όπως λένε οι εθελοντές μιλώντας στο «Βήμα», «οι άνθρωποι βρίσκονται κλεισμένοι εδώ πάνω από 20 ώρες, ανάμεσά τους οικογένειες με μικρά παιδιά, με τις αστυνομικές δυνάμεις μέσα στο χώρο. Οι διαδικασίες προχωρούν πολύ αργά, γιατί το προσωπικό που κάνει τις καταγραφές είναι περιορισμένο. Το ανησυχητικό είναι ότι υπάρχει μεγάλη ένταση. Απαιτείται να βρεθεί άμεσα κατάλληλος χώρος υποδοχής».

Σήμερα, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα εξέδωσαν ανακοίνωση με την οποία διαπιστώνουν την αποτυχία των ελληνικών αρχών να διασφαλίσουν ανθρώπινες συνθήκες υποδοχής των προσφύγων στα Δωδεκάνησα, καθώς και έλλειψη πρόθεσης από τις τοπικές αρχές να βελτιώσουν τις συνθήκες διαμονής των ανθρώπων στο νησί για να μην αποτελέσει αυτό «παράγοντα έλξης». Οι εθελοντές της διεθνούς οργάνωσης βρίσκονται στην Κω από τον Μάρτιο του 2015, παρέχοντας ιατρική φροντίδα και είδη πρώτης ανάγκης στους νεοαφιχθέντες πρόσφυγες.
Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωσή τους, «η κατάσταση που επικρατεί στην Κω τις τελευταίες δύο εβδομάδες έχει πάρει ανησυχητικές διαστάσεις καθώς περισσότεροι από 7.000 πρόσφυγες και μετανάστες, (διπλάσιος αριθμός σε σχέση με τον Ιούνιο), έφτασαν στο νησί κατά τη διάρκεια του Ιουλίου».

Στη διάρκεια όμως των τελευταίων δύο ημερών, το πρόβλημα έχει κλιμακωθεί, καθώς όπως αναφέρουν οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα, «η αστυνομία έχει διεξάγει επιχειρήσεις για να εκδιώξει τους ανθρώπους από τους δημόσιους χώρους, κατευθύνοντάς τους στο δημοτικό γήπεδο Ανταγόρας, στο οποίο υπάρχουν ελάχιστες τουαλέτες, ελάχιστο νερό και δεν γίνεται καμία παροχή τροφίμων. Η πρωτοβουλία αυτή των τοπικών αρχών διεξήχθη χωρίς καμία προσπάθεια δημιουργίας μιας οποιαδήποτε υποδομής για την υποδοχή των προσφύγων στον χώρο του γηπέδου».
Από τον Απρίλιο δεν παρέχεται σίτιση στους πρόσφυγες

Οι συνθήκες διαβίωσης των εκτοπισμένων αυτών ανθρώπων, έτσι κι αλλιώς είναι εξαιρετικά προβληματικές στο νησί, εξαιτίας της απουσίας κατάλληλων εγκαταστάσεων υποδοχής. «Οι περισσότεροι έχουν στήσει σκηνές σε πάρκα και πλατείες στην πόλη της Κω, ή κοιμούνται γύρω από το αστυνομικό τμήμα, χωρίς να έχουν πρόσβαση σε τουαλέτες και ντους. Από τον Απρίλιο δεν παρέχεται φαγητό σε αυτούς τους ανθρώπους, δεν υπάρχει κάποια οργανωμένη υποδομή υποδοχής, και παρά την διαθεσιμότητα χώρων, η μόνη λύση που έχει βρεθεί μέχρι τώρα είναι να μεταφέρονται από το ένα μέρος στο άλλο» περιγράφεται στην ανακοίνωση.
Παράλληλα, οι ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα έχουν γίνει μάρτυρες περιστατικών κακομεταχείρισης μεταναστών και προσφύγων σε δημόσιους χώρους, «όπως για παράδειγμα της απαγόρευσής τους από προσωπικό ιδιωτικής ασφάλειας να χρησιμοποιούν τα παγκάκια σε πάρκα στο κέντρο της πόλης».

Ως προς την τεταμένη κατάσταση που επικράτησε εχθές, Τρίτη, στο νησί, που από πολλούς χαρακτηρίζεται ως «μαύρη ημέρα για την Κω», οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα περιγράφουν: «Περίπου 2.000 άτομα βρίσκονταν στο γήπεδο, μεταξύ των οποίων και πολλές οικογένειες με μωρά και μικρά παιδιά, κάνοντας ουρές κάτω από τον δυνατό ήλιο, περιμένοντας να δώσουν το όνομά τους στην αστυνομία, με την ελπίδα να πάρουν τα χαρτιά τους. Η κατάσταση γρήγορα ξέφυγε από τον έλεγχο και η αστυνομία, αδυνατώντας να διαχειριστεί τον μεγάλο αριθμό των ανθρώπων, κατέφυγε στη χρήση πυροσβεστήρων».

Κρατική αδράνεια και κακοποίηση προσφύγων

«Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα είναι ιδιαίτερα ανήσυχοι με τις τελευταίες εξελίξεις στην Κω», αναφέρει ο Μπρίς ντε λε Βιν, διευθυντής προγραμμάτων του Βελγικού Τμήματος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα. «Η κρατική αδράνεια των προηγούμενων μηνών, σήμερα έχει εξελιχθεί σε κακοποίηση από τις αρχές καθώς η αστυνομία έχει επιδοθεί σε χρήση βίας κατά αυτών των ευάλωτων ανθρώπων. Η μεγάλη πλειοψηφία των ανθρώπων που φτάνει εδώ είναι πρόσφυγες που ξέφυγαν από τον πόλεμο στη Συρία και το Αφγανιστάν. Οι αρχές της Κω έχουν ξεκάθαρα δηλώσει ότι δεν έχουν καμία πρόθεση να βελτιώσουν τις συνθήκες διαβίωσης καθώς πιστεύουν πως αυτό θα αποτελέσει ‘παράγοντα έλξης’. Αλλά η αλήθεια είναι ότι αυτοί οι άνθρωποι που αφήνουν τον τόπο τους για να γλιτώσουν από τον πόλεμο θα συνεχίσουν να έρχονται ακόμα και αν οι αρχές προσπαθούν να τους αποτρέψουν».
Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα παρέχουν ιατρική βοήθεια στους πρόσφυγες που διαμένουν στο ξενοδοχείο «Κάπτεν Ηλίας», ένα εγκαταλελειμμένο κτίριο που δεν διαθέτει καν ηλεκτρικό ρεύμα, «όπου εκατοντάδες πρόσφυγες αναζητούν καταφύγιο, κατά μέσο όρο για 10 με 15 μέρες ώσπου να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες καταγραφής τους από την ελληνική αστυνομία και να λάβουν το έγγραφο που θα τους επιτρέψει να φύγουν από το νησί –οι περισσότεροι χωρίς να είναι επαρκώς ενημερωμένοι για τη διαδικασία». Η ομάδα της διεθνούς οργάνωσης προσφέρει επίσης ιατρική φροντίδα και μοιράζει είδη πρώτης ανάγκης στους πρόσφυγες που διαμένουν στα πάρκα και στους δημόσιους χώρους του νησιού.
«Οκτώ μήνες μετά την πρώτη έκκληση των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στις ελληνικές αρχές να διασφαλίσουν μια αξιοπρεπή και ανθρώπινη υποδοχή των προσφύγων στα Δωδεκάνησα, και ιδιαίτερα στην Κω, διαπιστώνουμε, με απογοήτευση, ότι οι ελληνικές αρχές έχουν αποτύχει», τονίζει ο Μπρίς ντε λε Βιν. «Δεν έχει ακόμα δημιουργηθεί μία κατάλληλη υποδομή που να πληρεί τις βασικές προδιαγραφές για να μπορεί να υποδεχθεί τον αριθμό των προσφύγων που φτάνουν στην Κω. Αναρωτιόμαστε τι περιμένουν ακόμα οι ελληνικές αρχές ώστε να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων, να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να υποδεχθούν αυτούς τους ανθρώπους με ανθρωπιά και αξιοπρέπεια».