Η επέκταση της διώρυγας του Σουέζ αναμένεται να υπερδιπλασιάσει τα έσοδα για την Αίγυπτο, όμως οι οικολόγοι παρομοιάζουν το έργο με «ρώσικη ρουλέτα» για το περιβάλλον και προειδοποιούν για περισσότερα ξενόφερτα είδη στα νερά της Μεσογείου.
Από τα περίπου 700 ξένα είδη που έχουν εντοπιστεί μέχρι σήμερα στη Μεσόγειο, τα μισά εκτιμάται ότι έφτασαν στην περιοχή από την Ερυθρά Θάλασσα μέσω της διώρυγας του Σουέζ. Ένα παράδειγμα είναι ο διαβόητος, δηλητηριώδης λαγοκέφαλος, ένα άλλο είναι το λεγόμενο μπαρμπούνι της Ανατολής, το οποίο αντικατέστησε τους τοπικούς πληθυσμούς της κουτσομούρας, ενός είδους με σημαντική οικονομική αξία.
Ένα τρίτο είδος που έχει προκαλέσει σοβαρά προβλήματα είναι η τσούχτρα Rhopilema nomadica, ένα τροπικό είδος που εμφανίστηκε στη Μεσόγειο τη δεκαετία του 1970 και θεωρείται πλέον ένα από τα χειρότερα ξενικά είδη. Γιγάντια κοπάδια της τσούχτρας εμποδίζουν την αλιεία και έχουν οδηγήσει στο κλείσιμο τουριστικών ακτών γύρω από τη Μεσόγειο.
To τροπικό ψάρι λαγοκέφαλος (Lagocephalus sceleratus) είναι άκρως δηλητηριώδες και δυνητικά θανατηφόρο
Οι αιτίες
Η αυξημένη κίνηση πλοίων και τα 35 χιλιόμετρα νέων, βαθύτερων καναλιών δεν μπορεί παρά να επιδεινώσει την κατάσταση, λέει στο δικτυακό τόπο της επιθεώρησης «Science» ο Γιόνι Μπελμέικερ, οικολόγος του Πανεπιστημίου του Τελ Αβίβ.
«Δεν γνωρίζω κανέναν υδροβιολόγο που πιστεύει ότι είναι καλή ιδέα το άνοιγμα της διώρυγας χωρίς την εφαρμογή μέτρων [για την πρόληψη της μετακίνησης ξενικών ειδών]» λέει ο ερευνητής. Ο Μπελμέικερ δεν είναι ο μόνος που ανησυχεί. Μελέτη που δημοσιεύτηκε πέρυσι στην επιθεώρηση «Biological Invasions» προειδοποιούσε ότι «η επέκταση της διώρυγας θα αυξήσει τον αριθμό των εισβολών και θα έχει ως αποτέλεσμα μια μεγάλη ποικιλία επιπτώσεων στη δομή του οικοσυστήματος».
«Υπάρχουν εκατοντάδες είδη στην Ερυθρά Θάλασσα και τον Ινδικό Ωκεανό και όταν εισέλθουν στη Μεσόγειο, οι συνέπειες θα είναι οικονομικά καταστροφικές» προειδοποιεί με τη σειρά του ο Τζέιμς Κάρλτον του Williams College στο Κονέκτικατ, ο οποίος κάνει λόγο για «οικονομική, οικολογική και περιβαλλοντική ρώσικη ρουλέτα».
Η κατασκευή
Οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι η νέα διώρυγα κατασκευάστηκε χωρίς λεπτομερή μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Επιπλέον, οι σχεδιαστές της δεν έλαβαν μέτρα για την πρόληψη μεταφοράς ξένων ειδών, όπως για παράδειγμα το να δημιουργήσουν περιοχές με νερό πολύ υψηλής περιεκτικότητας σε αλάτι, κάτι που δεν αντέχουν οι περισσότεροι οργανισμοί.
Ο Κάρλτον δηλώνει πως οι διαχειριστές της διώρυγας θα πρέπει να αναγνωρίσουν άμεσα τις επιπτώσεις του έργου και να εγκαταστήσουν συστήματα έγκαιρου εντοπισμού των ξενικών ειδών. Μια καλή ιδέα, λέει, θα ήταν οι γενετικές αναλύσεις σε δείγματα νερού προκειμένου να αναγνωριστούν μέσω της γενετικής υπογραφής τους ξένα είδη της Ερυθράς Θάλασσας και του Ινδικού.
Το πρόβλημα, επισημαίνει ο ερευνητής, δεν μπορεί παρά να επιδεινωθεί στο μέλλον, καθώς η κλιματική αλλαγή ανεβάζει τη θερμοκρασία της Μεσογείου στα τροπικά επίπεδα της Ερυθράς Θάλασσας. Ο δρόμος έχει ήδη ανοίξει.
