Η Πρόεδρος της Βουλής δικαίως παραπονιέται ότι το ερώτημα στο δημοψήφισμα δεν έχει να κάνει με Ευρώ ή Δραχμή. Έχει απόλυτο δίκιο η κυρία Πρόεδρος! Το ερώτημα στο ψηφοδέλτιο θυμίζει αυτό πού θέτουμε ως Multiple Questions στην εξεταστική περίοδο του Αγγλικού Πανεπιστημίου. Σημειώστε την επιθυμητή απάντηση στο κατάλληλο «κουτάκι» με το ΟΧΙ να «φιγουράρει» πάνω από το ΝΑΙ.
Και βέβαια, το ερώτημα έχει να κάνει με το εαν συμφωνούμε με την πολυσέλιδη πρόταση των Θεσμών. Διαβάζοντας λοιπόν την επίσημη μετάφραση της πρότασης σημειώνω, για παράδειγμα, τα ακόλουθα:
1. Αύξηση του φόρου εισοδήµατος νοµικών προσώπων το 2016 από 26% σε 28%. Προφανώς, ο/η ψηφοφόρος που θα απαντήσει ΟΧΙ, προτιμά (α) την αύξηση σε 29% (βάσει της πρότασης της Ελλάδας), ή (β) πολύ μεγαλύτερη αύξηση (ή ακόμα και μείωση!) την οποία, βέβαια δεν μπορεί να εκφράσει στο ψηφοδέλτιο γιατι θα καταστεί αυτομάτως άκυρο!
2. Επέκταση της εφαρµογής του φόρου πολυτελείας στα σκάφη αναψυχής µήκους µεγαλύτερου των 10 µέτρων και αύξηση του ποσοστού από το 10% στο 13%, µε ισχύ από την είσπραξη του φόρου εισοδήµατος για το έτος 2014 και εφεξής. Προφανώς, ο/η ψηφοφόρος που θα απαντήσει ΟΧΙ, δεν θέλει, λόγω της ένδοξης ναυτικής μας ιστορίας, να ακούσει κουβέντα για τέτοιο μέτρο!
3. Ως το Σεπτέµβριο του 2015, η κυβέρνηση θα απλοποιήσει το πρόγραµµα των εκπτώσεων στο φόρο εισοδήµατος φυσικών προσώπων. Προφανώς, ο/η ψηφοφόρος που θα απαντήσει ΟΧΙ, δεν θέλει να ακούσει κουβέντα για απλοποίηση του φόρου εισοδήματος!
4. Οι Αρχές θα θεσπίσουν νοµοθεσία για την εγκαθίδρυση µιας ανεξάρτητης φορολογικής και τελωνειακής αρχής. Προφανώς, ο/η ψηφοφόρος που θα απαντήσει ΟΧΙ, δεν θέλει να ακούσει κουβέντα για ανεξάρτητη φορολογική αρχή!
5. Οι Αρχές θα υιοθετήσουν όλα τα απαραίτητα µέτρα για τη διασφάλιση της συνολικής χρηµατοπιστωτικής σταθερότητας και θα συνεχίσουν να εγγυώνται την επαρκή ρευστότητα του τραπεζικού συστήµατος. Προφανώς, ο/η ψηφοφόρος που θα απαντήσει ΟΧΙ, θέλει το χρηματοπιστωτικό σύστημα να βάλλεται σε καθημερινή βάση από οικονομικές αναταράξεις ή/και να μην υπάρχει ρευστότητα στην οικονομία.
6. Οι Αρχές θα νοµοθετήσουν και θα εφαρµόσουν το νέο Κώδικα Πολιτικής ∆ικονοµίας, όπως έχει συµφωνηθεί παλαιότερα. [Και] Θα προτείνουν περαιτέρω δράσεις για τη µείωση της καθυστέρησης των υποθέσεων στα διοικητικά δικαστήρια. Προφανώς, ο/η ψηφοφόρος που θα απαντήσει ΟΧΙ, θέλει τις υποθέσεις στα διοικητικά δικαστήρια να παραμένουν αενάως «ανοιχτές» έτσι ώστε να χρυσοπληρώνουμε δικηγόρους μέχρι να «κλείσουν» κάποια στιγμή!
7. Η Πρόταση των θεσμών αναλύει την βιωσιμότητα του χρέους βάσει διαφόρων σεναρίων. Προφανώς, ο/η ψηφοφόρος που θα απαντήσει ΟΧΙ, το κάνει αυτό συνειδητά γιατί έχει (ήδη) επεξεργαστεί το δικό του πληρέστερο (οικονομετρικό) σενάριο.
Να μην σας κουράζω περαιτέρω. Η πρόταση, πάνω στην οποία ψηφίζουμε, αναφέρει συντελεστή 23%, όπου θα συµπεριλαµβάνονται και τα εστιατόρια, τα ξενοδοχεία και οι υπηρεσίες εστίασης. Η «βελτιωμένη» πρόταση κάνει λόγο για ΦΠΑ 13% στα ξενοδοχεία. Εαν λοιπόν ψηφίσουμε ΝΑΙ στο δημοψήφισμα, δε συνεπάγεται αυτό ότι η κυβέρνηση, δεσμευμένη από το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, θα πρέπει να δεχθεί 23% αντί για 13%;
ΥΓ Δεν αναφέρθηκα στη μείωση συντάξεων. Ψηφίζοντας ΟΧΙ, ο/η ψηφοφόρος απορρίπτει βεβαίως την μείωση συντάξεων. Ταυτόχρονα όμως, απορρίπτει και τα παραπάνω τα οποία ανέλυσα διεξοδικά. Γιατί άραγε δεν ερωτά, στο ψηφοδέλτιο, η κυβέρνηση τον/την ψηφοφόρο να λάβει θέση για κάθε ένα από τα παραπάνω μέτρα έτσι ώστε να υπολογίσει, στο τέλος, ο ίδιος ο ψηφοφόρος εαν το σύνολο των επιμέρους του ΝΑΙ υπερβαίνει το σύνολο των επιμέρους του ΟΧΙ;
* O Κώστας Μήλας είναι Καθηγητής Χρηματοοικονομικών, University of Liverpool.