Οι συζητήσεις μας βρίθουν ιστορικών αναφορών. Ζούμε σε τόπο κατάφορτο με ιστορικότητα. Ομως, δεν έχουμε επιστημονικά κατοχυρωμένη ιστορία. Εχουν ασφαλώς αναδειχθεί πρόσφατα ιστορικοί κύρους. Ομως, αυτό δεν έχει αλλάξει τη λειτουργία της Ιστορίας στον δημόσιο λόγο. Τα ιστορικοφανή επιχειρήματα είναι όπλα για να κατατροπωθεί ένας πολιτικός εχθρός, όχι κριτική ανάλυση για να προσεγγισθεί τι ακριβώς […]
Μετά το 2000 και για αρκετά χρόνια η συζήτηση για τη δεκαετία του 1940 βρέθηκε στο επίκεντρο της ιστοριογραφικής συζήτησης. Επιπλέον η «διαμάχη των ιστορικών» για την Αντίσταση και τον Εμφύλιο τροφοδότησε το γενικότερο ενδιαφέρον της κοινωνίας με συνέπεια η επίμαχη δεκαετία να αποτελέσει αντικείμενο της δημόσιας ιστορίας. Σήμερα, με την απόσταση των είκοσι και […]
Σε διάστημα 37 χρόνων, δηλαδή λίγο περισσότερο από αυτό που συμβατικά ορίζεται ως «γενιά», ο ελληνικός λαός βίωσε μια καταιγιστική ροή γεγονότων, με ένταση και πυκνότητα που σπάνια συναντώνται στην Ιστορία: δύο Βαλκανικοί, δύο Παγκόσμιοι και ένας ελληνοτουρκικός πόλεμος, ο Εθνικός Διχασμός, η Μικρασιατική Καταστροφή και το προσφυγικό της κύμα, σειρά καθεστωτικών αλλαγών και κινημάτων, […]
Η δεκαετία 1940-50 υπήρξε για την ελληνική κοινωνία μια εποχή μεγάλων πολιτικών και πολεμικών γεγονότων (είσοδος της χώρας στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, κατοχή από τα αξονικά στρατεύματα και Αντίσταση, διολίσθηση μετά την απελευθέρωση σε ολοκληρωτικό εμφύλιο πόλεμο). Μια τόσο σημαντική, διαιρετική και πολυαίμακτη περίοδος ήταν αναμενόμενο να επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό τόσο τη δημόσια και […]
Γεννήθηκε το 1980 στο Βελβεντό Κοζάνης. Σπούδασε δημοσιογραφία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και Πολιτιστική Διαχείριση στο Πάντειο. Το πιο πρόσφατο βιβλίο του με τίτλο «Το παιδί» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Νεφέλη
Ρότζερ Σανκ (12 Μαρτίου 1946 – 29 Ιανουαρίου 2023) Σκοπός του Ρότζερ Σανκ ήταν να κατανοήσει «τη φύση του ανθρώπινου νου». Καθώς οι φιλοδοξίες σου συχνά σε οδηγούν σε παραπλήσιο, ίσως, αλλά διαφορετικό δρόμο από εκείνον που φανταζόσουν αρχικά, κατέληξε να δημιουργήσει ένα μονοπάτι για την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης. Απόφοιτος του Κάρνεγκι Μέλον και […]
Τομ Λάντι (4 Ιουνίου 1943 – 13 Φεβρουαρίου 2023) Διευθυντής προγράμματος αιθουσών, παραγωγός, ιδρυτής φεστιβάλ, ο Τομ Λάντι ήταν ένας από εκείνους τους ανθρώπους που, αν και βρίσκονται πάντοτε πίσω από τις κάμερες, αποτελούν αναπόσπαστο συστατικό της διαδικασίας του κινηματογράφου. Γεννημένος στη Νέα Υόρκη, σπούδασε Φυσική και κατόπιν Αγγλική Φιλολογία στο Μπέρκλεϊ. Στη ριζοσπαστική πολιτική […]
Μπορεί κανείς να φανταστεί μια δικαιοσύνη, η οποία δεν θα αξιολογεί με ανθρώπινους όρους αλλά μηχανικά και ανώνυμα, μέσω των εφαρμογών της τεχνητής νοημοσύνης, και με αποτελέσματα που θα είναι δύσκολα επαληθεύσιμα και ελέγξιμα;
Μία από τις πιο εντυπωσιακές όψεις μεγάλου μέρους της κλιματικής γραμματείας που παρήχθη από τα τέλη του 20ού αιώνα ως πρόσφατα είναι ότι πλέον μοιάζει σοκαριστικά παρωχημένο. Πολύ λίγα βιβλία γραμμένα πριν από το 2016 πραγματεύονται την προοπτική μιας πραγματικής, επικείμενης καταστροφής και μάλιστα στο άμεσο ή μεσοπρόθεσμο, όχι στο μακρινό μέλλον. Τώρα, η κανονικότητα […]
Η επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας προοριζόταν να κρατήσει λίγες μέρες. Το εγχείρημα έμοιαζε περισσότερο με «εξωτερικό πραξικόπημα» παρά με πόλεμο. Ενας γνώριμος γείτονας – εθνολογικά και πολιτισμικά συγγενής – θα αποκαθήλωνε τη διεφθαρμένη ουκρανική ελίτ για να εγκαταστήσει τις δικές του μαριονέτες και, με το καλό ή με το άγριο, να σύρει τη χώρα αυτή […]
Η ουτοπική φαντασία είναι υπερβατική. Πετάει πάντα πέρα από το υπαρκτό. Ζητάει στο επέκεινα το δίκιο, την ισότητα, την αγάπη ή ό,τι ορίζει ως το «αγαθό». Οταν ο Ιησούς είπε ότι η βασιλεία του δεν είναι του κόσμου τούτου, όσοι δεν είχαν μοίρα στον ήλιο του κόσμου τούτου αναθάρρησαν. Υπήρχε τώρα κάποιος που τους αγαπούσε […]
Ο Ιράτζ Μπαγκερζάντε ήταν ένας από τους τελευταίους εκπροσώπους μιας κοσμοπολίτικης ιρανικής τάξης. Γόνος οικογένειας εύπορων εμπόρων που επί γενεές δραστηριοποιούνταν στη Ρωσία και στην Κεντρική Ασία, γεννημένος στη Βιέννη, απόφοιτος της Οξφόρδης, ο Ιράτζ ίδρυσε τον εκδοτικό οίκο IB Tauris το 1981. Τον προίκισε με τα αρχικά του ονόματός του και την αρχαιοελληνική ονομασία […]
Ο μύθος του Χόλιγουντ θέλει τις νεαρές γυναίκες της χρυσής εποχής να συρρέουν στη Μέκκα του κινηματογράφου με όνειρα άφθαστης επιτυχίας. Η σκληρή πραγματικότητα τις θέλει να προσγειώνονται απότομα σε ταπεινές δουλειές σερβιτόρας ή δακτυλογράφου. Η Στέλα Στίβενς, σκηνικό όνομα της Εστέλ Κάρο Εγκλστον από το Γιαζού Σίτι του Μισισιπή, δεν ανήκει ούτε στη μία […]
Ενώ οι παγκόσμιες δυνάμεις μπορεί να μη συμφωνούν σε πολλά πλέον, οι περισσότερες αναγνωρίζουν ότι ο κόσμος βρίσκεται σε κρίσιμο σταυροδρόμι. Η Στρατηγική Εθνικής Ασφάλειας του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν κάνει λόγο για μία «αποφασιστική δεκαετία» στον αγώνα για το μέλλον της διεθνούς τάξης. Ομοίως, ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν υποστηρίζει ότι ο κόσμος […]
Γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε Αγγλική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και Πολιτιστική Διαχείριση στις Βρυξέλλες. Εργάζεται ως μεταφράστρια. Η πιο πρόσφατη ποιητική συλλογή της, «Εγώ έχω κι άλλα πράγματα που αγαπώ», κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μελάνι
Κάποια στιγμή προς το τελευταίο τρίτο της ταινίας του Τοντ Φιλντ «Ταρ», παρακολουθούμε μια σεκάνς που δεν ταιριάζει καθόλου με τον ρυθμό ή τον ρεαλισμό τής μέχρι τότε αφήγησης: σε ένα διπλό κρεβάτι πάνω σε τροπικά νερά, το σώμα της πρωταγωνίστριας αναφλέγεται. Λίγες στιγμές αργότερα εκείνη ξυπνάει από έναν εφιάλτη. Μέχρι τότε, η ταινία κυλά […]
Ηιστορική γνώση για να οργανωθεί χρειάζεται σταθμούς. Είναι όμως η πολιτική και η διπλωματική ιστορία που οργανώνονται καλύτερα με τον τρόπο αυτόν. Η μέθοδος της οργάνωσης της ιστορικής γνώσης με την επισήμανση σταθμών μεταφέρεται όμως συχνά και στην κοινωνική ιστορία, στην ιστορία των νοοτροπιών και των ιδεών, άλλοτε πετυχημένα, όταν αυτές συμπλέκονται με πολιτική δράση […]
Οταν τον Φεβρουάριο του 1848 δημοσιευόταν το Κομμουνιστικό Μανιφέστο ένα φάντασμα πλανιόταν πάνω από την Ευρώπη, αλλά δεν ήταν αυτό του κομμουνισμού, ήταν εκείνο των επαναστάσεων. Η συμμαχία, αρχικά, ο διαχωρισμός, αργότερα, αστικής τάξης και εργατικών στρωμάτων που χαρακτήρισε την «Ανοιξη των Λαών» ανταποκρινόταν στο πολιτικό και κοινωνικό υπόβαθρο μιας εποχής η οποία οριζόταν από […]
Ενας χρόνο πόλεμος Είναι κανονισμένο: ό,τι καιρό και αν κάνει, ο αετός μας θα πετάξει: αν δεν φυσάει πολύ, θα τον σηκώσει ο Μπούφος πολύ ψηλά, εκεί που ποτέ δεν σταματούν να χαζέψουν δεξιά και αριστερά οι αέρηδες. Αν φυσάει πάρα πολύ, θα δεθούμε στην ουρά Κανέλλα, Θεία Μάρω και Διόδωρος και θα κρατάει την […]
Ενα γράμμα στο ιαπωνικό αλφάβητο κάνει μεγάλη οπτική διαφορά. Ή έτσι τουλάχιστον θεωρούσε το 1937 ο πατέρας του Σοϊτσίρο Τογιόντα και ιδρυτής της αυτοκινητοβιομηχανίας Toyota. Ωστόσο, αυτή η μετατροπή του «d» σε «t» για αισθητικούς λόγους υποδεικνύει την αξιοπρόσεκτη σημασία στη λεπτομέρεια και τους λεπτούς χειρισμούς που οδήγησαν την επιχείρηση στην κορυφή της παγκόσμιας ιεραρχίας. […]
