Σαν σήμερα, στις 21 Ιουνίου 1985, γεννήθηκε η αμερικανίδα τραγουδοποιός Ελίζαμπεθ Γούρλιτζ Γκραντ, γνωστή παγκοσμίως ως Λάνα Ντελ Ρέι.
Στην αρχή της πορείας της εμφανιζόταν με το όνομα Λίζι Γκραντ, μέχρι που «η Λάνα Ντελ Ρέι σκότωσε τη Λίζι Γκραντ», σύμφωνα με το διάσημο meme που κυκλοφορεί στα social media.
@.lailadelrey This case breaks my heart.☹️ #lizzygrant #lizzygrantcase #justiceforlizzygrant #LANADELREY #lanadelrey #lanamerica #elizabethgrant #elizabethgrant #elizabethwoolridgegrant #akalizzygrant #lizzygrantkillkill #riplizzygrant #riplizzygrant #lovelanadelrey #livelaughlana #lanitadelrey #donotflopthis #blowup? #truecrimetok #xbcyza #sad #fypシ ♬ original sound – ˗ˏˋ ★ ˎˊ˗
Στην πραγματικότητα, φυσικά, πρόκειται για το ίδιο πρόσωπο. Αλλά το καλλιτεχνικό alter ego που υιοθέτησε της χάρισε μια θέση στο πάνθεον των σύγχρονων σταρ.
Η Ελίζαμπεθ Γκραντ μεγάλωσε σε εύπορη οικογένεια και ασχολήθηκε από νεαρή ηλικία με τη μουσική.
Πηγή: https://www.discogs.com/
Τα πρώτα της μουσικά βήματα έκανε το 2008, δουλεύοντας πάνω στον δίσκο «Lana Del Ray A.K.A. Lizzy Grant», ο οποίος όμως κυκλοφόρησε τελικά το 2010. Αν και το μεγαλύτερο μέρος του είχε ήδη ηχογραφηθεί, η κυκλοφορία του καθυστέρησε και τελικά, πέρασε απαρατήρητος. Ο δίσκος αποσύρθηκε σύντομα, και μαζί του και η πρώτη εικόνα της καλλιτέχνιδας.
Η γέννηση της Λάνα Ντελ Ρέι
Το μεγάλο δισκογραφικό της «ντεμπούτο» έγινε στις 27 Ιανουαρίου 2012, με την κυκλοφορία του «Born to Die». Η Λάνα Ντελ Ρέι, όπως τη γνωρίζουμε σήμερα ξανά συστήνεται στο παγκόσμιο κοινό ως μια femme fatale με βαθιά, υπνωτική φωνή, μελαγχολικό βλέμμα και αισθητική βγαλμένη από τα ’50s και τα ’60s.
Το άλμπουμ αποτέλεσε εμπορικό θρίαμβο και η Ντελ Ρέι απέκτησε εκατομμύρια θαυμαστές.
Η πορεία της συνοδεύτηκε και συνεχίζει να συνοδεύεται κάποιες φορές από καχυποψία, χλευασμό και παρεξηγήσεις. Η εικόνα της, οι δηλώσεις της, ακόμα και η σκηνική της παρουσία, γίνονται αντικείμενο σχολιασμού. Ωστόσο, κατάφερε να επιβιώσει από τη δοκιμασία της δημοσιότητας και να χτίσει μια ξεχωριστή μουσική ταυτότητα.
Στα 40 της χρόνια πλέον, η Λάνα Ντελ Ρέι έχει διανύσει μια αξιοσημείωτη καλλιτεχνική διαδρομή.
Σημείο καμπής στην καριέρα της υπήρξε το άλμπουμ της «Norman Fucking Rockwell!» (2019), το οποίο δέχθηκε διθυραμβικές κριτικές από μέσα όπως το Pitchfork και το Rolling Stone, και την καθιέρωσε ως μία από τις σημαντικότερες τραγουδοποιούς της γενιάς της. Η φωνή της, βελούδινη και μελαγχολική, συχνά εσκεμμένα κουρασμένη, παραμένει η σφραγίδα ενός ύφους που γοητεύει ακριβώς γιατί μοιάζει να αναδύεται από έναν άλλο κόσμο.
Σούπερσταρ… με τη δεύτερη
Ο Σάκης Δημητρακόπουλος γράφει στο «ΒΗΜΑ» της 12ης Φεβρουαρίου 2012
»Η Ελίζαμπεθ Γκραντ γεννήθηκε στο μικρό χωριό Λέικ Πλάσιντ, γνωστό από τους χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες. Στα 15 της έμπλεξε με κακές παρέες, αλκοόλ και ναρκωτικά, με αποτέλεσμα ο εκατομμυριούχος πατέρας της να τη στείλει εσώκλειστη σε ειδικό σχολείο.
»Στα 18 της ξεκίνησε σπουδές Φιλοσοφίας, το ενδιαφέρον της όμως μονοπωλούσε, σχεδόν, η μουσική και οι “έξι βασικές συγχορδίες” που της είχε δείξει ο θείος της στην κιθάρα.
»Πολλοί την κατηγορούν ότι δεν είναι «αυθεντική», αλλά δημιούργημα του πατέρα της – τη βοήθησε οικονομικά αλλά και σε τεχνικό επίπεδο -και της μουσικής βιομηχανίας, καθώς πιστεύουν ότι η… ανακάλυψη εκ νέου του εαυτού της δεν ήταν τίποτε άλλο από ένα έξυπνο τρυκ.
»Ότι δηλαδή η μετεξέλιξη της χαριτωμένης πλην αδιάφορης Λίζι Γκραντ του πρώτου φερώνυμου άλμπουμ στην α λα Νάνσι Σινάτρα (στο πιο άγριο) Λάνα Ντελ Ρέι του «Born To Die», που μόλις κυκλοφόρησε, δεν ήταν παρά ένα καλομελετημένο σχέδιο.
Η Λάνα Ντελ Ρέι στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών το 2012
»Η ίδια διατείνεται ότι το πρώτο άλμπουμ της, ηχογραφημένο το 2008 με παραγωγό τον Ντέιβιντ Κέιν (Πολ Μακ Κάρτνεϊ, Ρεγκίνα Σπέκτορ), πολύ απλά δεν βρήκε τον δρόμο του προς το κοινό και ότι όποιος θέλει μπορεί να το βρει στα iΤunes, αφού δεν έχει χαθεί – όπως υποστηρίζουν αρκετοί προκειμένου να προκληθεί μεγαλύτερο μυστήριο γύρω από το όνομά της.
»Η αλήθεια είναι ότι τα πρώτα της τραγούδια καθόλου δεν θυμίζουν το θηλυκό που εμφανίζεται στο εξαιρετικά δουλεμένο βιντεοκλίπ της «Born To Die»: γυμνή στην αρχή, αγκαλιάζεται από έναν ημίγυμνο, γεμάτο τατουάζ άνδρα, ενώ στη συνέχεια τη βλέπουμε καθισμένη σε έναν θρόνο φορώντας ένα λευκό φόρεμα σαν σταρ της δεκαετίας του ’50-’60 και έχοντας αριστερά και δεξιά της δύο τίγρεις. […]
»Στο φινάλε του βίντεο καταλήγει κακοποιημένη, γεμάτη αίματα, φορώντας ένα κόκκινο σουτιέν, στην αγκαλιά του εραστή της – λόγος αρκετός για να της επιτεθούν διάφορες γυναικείες οργανώσεις.
«Η ατυχής εμφάνιση στο SNL»
»Επιθέσεις για την εμφάνισή της δέχθηκε η Λάνα Ντελ Ρέι στην ιστορική αμερικανική τηλεοπτική εκπομπή «Saturday Night Live» – την οποία πολλοί χαρακτήρισαν ως τη χειρότερη που έχει γίνει ποτέ.
»Η ηθοποιός και τραγουδίστρια Τζούλιετ Λιούις έγραψε στo twitter: “Βλέποντας αυτή την ‘τραγουδίστρια’ στο SNL ήταν σαν να βλέπεις ένα δωδεκάχρονο να παριστάνει ότι τραγουδά και παίζει στο δωμάτιό του”.
» Η ίδια βεβαίως δεν δείχνει να ενοχλείται και απαντά στα σχόλια περί σιλικόνης στα χείλη της:
“Ετσι δείχνουν τα χείλη μου όταν τραγουδώ, αυτό είναι το φυσικό μου. Ξέρω ότι ο κόσμος λέει πολλά για εμένα αλλά δεν με ενδιαφέρει, δεν ασχολούμαι με τέτοιου είδους θέματα. Με νοιάζει πολύ περισσότερο μια πιθανή κατάρρευση του ευρώ και η κατάσταση στην παγκόσμια οικονομία… Φυσικά και θέλω ο δίσκος μου να πάει καλά, αλλά δεν ανησυχώ για εμένα. Θα είμαι καλά”».
«Μακάρι να ήμουν ήδη νεκρή»
Στις 12 Ιουνίου 2014 η Λάνα Ντελ Ρέι παραχωρεί συνέντευξη στον δημοσιογράφο Τιμ Τζόνζι για την εφημερίδα The Guardian, με αφορμή την κυκλοφορία του τότε νέου της δίσκου, Ultraviolence.
Στο πλαίσιο της συζήτησης για τη μύηση της Ντελ Ρέι σε τραγικές καλλιτεχνικές φιγούρες, ο δημοσιογραφος την ρώτησε, αν θεωρεί ότι ο πρόωρος θάνατος είναι γοητευτικός:
«“Μακάρι να ήμουν ήδη νεκρή”, λέει η Lana Del Rey, αιφνιδιάζοντάς με.
»Μιλούσε για τους ήρωες που μοιράζεται με τον σύντροφό της – ανάμεσά τους η Amy Winehouse και ο Kurt Cobain – όταν τους επισημαίνω ότι αυτό που τους συνδέει είναι ο θάνατος και τη ρωτάω αν βλέπει τον πρόωρο θάνατο ως κάτι λαμπερό.
“Δεν ξέρω. Εμμμ, ναι.” Και τότε εκφράζει την επιθυμία για θάνατο.
Μην το λες αυτό, λέω αυθόρμητα.
“Μα το νιώθω.”
Δεν το νιώθεις!
“Το νιώθω! Δεν θέλω να χρειάζεται να συνεχίσω να το κάνω αυτό. Αλλά το κάνω.”
Να κάνεις τι; Να γράφεις μουσική;
“Όλα. Έτσι απλά νιώθω. Αν δεν ήταν έτσι, δεν θα το έλεγα. Θα φοβόμουν αν ήξερα ότι [ο θάνατος] έρχεται, αλλά…”».
Η εφηβική μελαγχολία της Lana Del Rey
Στις 3 Αυγούστου 2014, ο Γιώργος Νάστος γράφει στο BHmagazino:
»Ο σάλος ήταν αναμενόμενος. Η κόρη του αυτόχειρα Κερτ Κομπέιν έγραψε στο Τwitter πως δεν υπάρχει τίποτε το ρομαντικό στον θάνατο ενός νέου μουσικού.
»Η Λάνα υπερασπίστηκε τον εαυτό της, πάλι στο Τwitter, ισχυριζόμενη πως ο συνομιλητής της παρίστανε τον θαυμαστή της για να την αναγκάσει να πει πράγματα που δεν εννοούσε και λέγοντας πόσο μετάνιωσε που του έδειξε εμπιστοσύνη.
»Ο δημοσιογράφος Τιμ Τζόνζι (στα tweets της τον μπέρδεψε με τον άλλο έγκυρο μουσικοκριτικό της εφημερίδας) ανέβασε μέρος της ηχογραφημένης συνομιλίας τους στο σάιτ του εντύπου για να λύσει την παρεξήγηση»
Στο ίδιο άρθρο του BHmagazino, παρατίθεται η επικοινωνία που είχε το περιοδικό με την τραγουδοποιό. Μία από τις ερωτήσεις, αφορούσε την πολυσυζητημένη αυτή δήλωσή της:
-Πολλά από τα πρότυπά σας έχουν πεθάνει σε νεαρή ηλικία: ο Ελιοτ Σμιθ, η Εϊμι Γουάινχαουζ, η Μέριλιν Μονρόε, ο Τζεφ Μπάκλεϊ…
“Δεν τους αγάπησα επειδή πέθαναν νέοι αλλά αυτή φαίνεται να είναι η μοίρα όσων θαυμάζω. Ευτυχώς, το παράδειγμα του Λέοναρντ Κοέν με διαψεύδει. Δεν βρίσκω κάτι ρομαντικό στο να πεθαίνει κανείς νέος. Οι καλλιτέχνες είναι πιο χρήσιμοι ζωντανοί, παρά νεκροί”.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Η αβεβαιότητα και η θλίψη
-Τα τραγούδια σας μοιάζουν να τοποθετούν συνεχώς τη μελαγχολία σε ένα περιβάλλον χλιδής. Αυτή είναι η πρόθεσή σας ή προκύπτει έτσι το κλίμα;
“Νιώθω ότι φτιάχνω χαρούμενα τραγούδια αλλά όταν βάζω άλλους να τα ακούσουν μου λένε πόσο θλιμμένα είναι. Δεν μπορώ να ξεφύγω από τη ζωή μου, η οποία έχει υπάρξει τρικυμιώδης. Τρία χρόνια μετά το ντεμπούτο μου βασανίζομαι ακόμη από αμφιβολία και θλίψη μαζί. Μπροστά μου υπάρχει μόνο αβεβαιότητα και μια αίσθηση κενού. Και δεν μου αρέσει καθόλου να μη γνωρίζω πού πηγαίνω. Η ερωτική μου ζωή, η οικογενειακή, είναι τόσο εύθραυστες –δεν είμαι σίγουρη για τίποτα”.
Η επιβεβαίωση του πατέρα της
-Περάσατε πολλά μέχρι να κυκλοφορήσει η πρώτη σας δουλειά. Πότε καταλάβατε ότι έπρεπε να επιμείνετε;
“Κατά τη διάρκεια των ηχογραφήσεων του «Born to Die». Δεν θα ξεχάσω ποτέ την επίσκεψη του πατέρα μου. Εξεπλάγη όταν με είδε τόσο σίγουρη, τόσο ηγετική, όταν με είδε να ζητάω από τον παραγωγό ένα μπιτ ή μια συμφωνία. Δεν είχε ιδέα τι έκανα έξι χρόνια, ότι έχτιζα υπομονετικά τον μικρό μου κόσμο.
Οι γονείς μου δεν ήξεραν καν ότι τραγουδούσα. Ομως όταν ο πατέρας μου με είδε στο στούντιο, μου είπε ότι ήταν μια από τις πιο ευτυχισμένες ημέρες της ζωής του. Σοκαρίστηκε, κατάλαβε ότι η μουσική ήταν το πάθος μου.
Οι δικοί μου επέμεναν να μην αφήσω το σχολείο για τη μουσική, και ολοκλήρωσα τις σπουδές μου στη Φιλοσοφία επειδή ήξερα ότι θα μπορούσαν να θρέψουν τα τραγούδια μου. Οταν είδα ότι ο πατέρας μου με κατάλαβε, δικαιώθηκαν έξι χρόνια δουλειάς”».
Στην ερώτηση για το τι βρίσκει η ίδια πιο βασανιστικό στη δουλεία της απαντάει:
«“Οι παρανοήσεις ή οι διαστρεβλωμένες ιδέες σχετικά με το ποια είμαι, εξακολουθούν να διαδίδονται. Και νιώθω ότι πρέπει να υπερασπίζομαι τον εαυτό μου, να με δικαιολογώ και δεν το έχω ανάγκη, η μουσική μου είναι αρκετά καλή για να μη χρειάζεται να το κάνω. Βαθιά μέσα μου, θα προτιμούσα να σιωπώ”».
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Black Lives Matter, white feminism, Trump
Η δήλωσή της αυτή μοιάζει και επίκαιρη και διαχρονική.
Το 2020, κρίθηκαν αμφιλεγόμενες αναρτήσεις που έκανε στον προσωπικό της λογαριασμό στο Instagram, όπου αναφερόταν σε θέματα όπως το φεμινιστικό κίνημα και γυναίκες καλλιτέχνιδες διαφορετικού χρώματος.
Αργότερα, μετά τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόυντ, υπήρξαν νέες αντιδράσεις για πολιτικές της τοποθετήσεις, τη σχέση με κινήματα όπως το Black Lives Matter.
Ο γάμος της με τον Jeremy Dufrene, μερικούς μήνες νωρίτερα, προκάλεσε επίσης επικρίσεις, καθώς ο σύζυγός της έχει δηλώσει ανοιχτά την υποστήριξή του στον Ντόναλντ Τραμπ.
