Ζούμε σε μία εποχή γεμάτη προκλήσεις, όπου το παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον αναδιαμορφώνει κατά καιρούς τις εκφάνσεις της πολυπολιτισμικότητας, κάνοντας τον πλανήτη πιο όμορφο και πολύχρωμο. Μέσα σε αυτόν τον συνεχώς μεταβαλλόμενο κόσμο, όπου η πολυγλωσσία και η πολιτισμική συνύπαρξη συνεχίζουν να αποτελούν καθημερινότητα, η ελληνική γλώσσα στέκεται εδώ και τέσσερις χιλιάδες χρόνια ζωντανή, αδιάλειπτη και με ένα ρόλο ευθύνης ως φάρος πολιτισμού, αξιών και ταυτότητας. Δεν επιτελεί απλώς χρέη ενός μέσου επικοινωνίας, αλλά υπάρχει ως ένας ζωντανός φορέας ιστορίας και σκέψης, αναγνωρισμένος πρόσφατα από την UNESCO ως πνευματικό κληροδότημα της ανθρωπότητας.
Σε αυτό το πλαίσιο, το Ινστιτούτο Ελληνογλωσσίας (ΙΝΕΛ), με την αμέριστη υποστήριξη του Qualco Foundation, διοργανώνει μια σημαντική παγκόσμια συνάντηση: το Διεθνές Συνέδριο για τη Διδασκαλία της Ελληνικής ως Δεύτερης/Ξένης Γλώσσας και την Πολυγλωσσία, που θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα στις 5 και 6 Ιουνίου 2025, στο ξενοδοχείο Intercontinental.
Το ΙΝΕΛ: Ένα όνειρο που γίνεται πραγματικότητα
Το ΙΝΕΛ δεν είναι ένας ακόμη οργανισμός αλλά μια δυναμική προσπάθεια με μακροπρόθεσμο όραμα: τη διατήρηση και διάδοση της ελληνικής γλώσσας και του ελληνικού πολιτισμού στον σύγχρονο κόσμο.
Η κυρία Ευαγγελία Γεωργαντζή, Πρόεδρος του ΙΝΕΛ μάς μίλησε για το Ινστιτούτο, το Διεθνές Συνέδριο και φυσικά για την ελληνική γλώσσα. Η δική της μακροχρόνια προσήλωση και το προσωπικό της πάθος για την ελληνική γλώσσα διαπνέουν το όραμα του Ινστιτούτου. Όπως επισημαίνει η ίδια: «Το ΙΝΕΛ ήταν πάντοτε ένα όνειρο και ένα όραμα. Πριν από 46 χρόνια ιδρύσαμε το NEOHEL, κέντρο Ευρωπαϊκών Μελετών και Εκδόσεων, το οποίο είναι ο παλαιότερος ιδιωτικός φορέας αφιερωμένος στην έρευνα, δημιουργία, συγγραφή και έκδοση βιβλίων για την εκμάθηση της ελληνικής ως ξένης γλώσσας. Αν θες όμως να πας ένα βήμα παραπέρα, να διαδώσεις με πολλούς και ποικίλους τρόπους την ελληνική γλώσσα, να στηρίξεις σχολεία, να αρχειοθετήσεις υλικό, να οργανώσεις ημερίδες και συνέδρια και όλα αυτά με ποικίλες παραμέτρους, αυτό είναι το έργο ενός τέτοιου ινστιτούτου».
Το Ινστιτούτο έχει ήδη να επιδείξει σημαντικό έργο, με τη διοργάνωση του Πρώτου Διεθνούς Συνεδρίου για την Ελληνική Γλώσσα, το οποίο μας καλεί όλους να ταξιδέψουμε στη μαγεία της ελληνικής γλώσσας.
«Για να διαδοθεί η γλώσσα μας, δεν αρκούν μόνο τα διπλώματα και ένα σωστό εκπαιδευτικό υλικό» προσθέτει η κα Γεωργαντζή. «Οφείλουμε να παρέχουμε σωστή επιμόρφωση στους εκπαιδευτικούς μας και κυρίως με πρακτικές εφαρμογές επί του υλικού. Και αυτό θα γίνει διαδικτυακά από τη νέα σχολική χρονιά. Το ΙΝΕΛ θα το αναλάβει με συνέπεια και ευθύνη.»
Τι θα δούμε και θα ακούσουμε στο Συνέδριο
Το Διεθνές Συνέδριο αποτελεί την πρώτη μεγάλη δράση του ΙΝΕΛ και φιλοδοξεί να καθιερωθεί ως θεσμός. Θα φιλοξενήσει διακεκριμένους πανεπιστημιακούς καθηγητές και εκπαιδευτικούς από 15 χώρες: Αίγυπτο, Αυστραλία, Βουλγαρία, Γερμανία, Ελλάδα, Ηνωμένο Βασίλειο, ΗΠΑ, Ιρλανδία, Ισπανία, Ιταλία, Καναδά, Κίνα, Κύπρο, Νότιο Αφρική και Σερβία, καθώς και από ελληνικές κοινότητες και ελληνικά σχολεία του απόδημου ελληνισμού. Περισσότεροι από 38 ομιλητές από 7 ελληνικά και 18 πανεπιστήμια του εξωτερικού, καθώς και εκπαιδευτικοί από ξενόγλωσσα σχολεία και φροντιστήρια στην Ελλάδα, θα παρουσιάσουν καινοτόμες πρακτικές στη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης / ξένης γλώσσας με επίκεντρο την πολυγλωσσία. Άλλες θεματικές ενότητες θα αναφέρονται στα κίνητρα εκμάθησης της νέας ελληνικής αλλά και στη διδασκαλία της ως ξένης γλώσσας σε μετανάστες και πρόσφυγες. Οι πολύ ενδιαφέρουσες θεματικές του συνεδρίου καθώς και η ενημέρωση για τα εκπαιδευτικά ιδρύματα όπου διδάσκεται η ελληνική γλώσσα σε Αφρική, Κίνα, ΗΠΑ, Ευρώπη, το υλικό που χρησιμοποιούν, τα προβλήματα που προκύπτουν και οι λύσεις που προτείνονται, θα δώσουν το έναυσμα για περαιτέρω συζητήσεις.
Πρόκειται για μια μοναδική ευκαιρία ανταλλαγής γνώσης και εμπειριών, που θα συμβάλει καθοριστικά στην εξέλιξη της διδασκαλίας της ελληνικής γλώσσας σε πολυπολιτισμικά περιβάλλοντα. Όπως αναφέρει η κυρία Γεωργαντζή «Θα είναι ένα συνέδριο που θα μας μαζέψει όλους, όσους ασχολούμαστε και αγαπάμε την ελληνική γλώσσα, από τα πέρατα του κόσμου και θα μας δώσει την ευκαιρία, εκτός των προαναφερθέντων, να γνωριστούμε από κοντά, να συζητήσουμε ζωντανά, να τα πούμε φιλικά, γιατί, όπως και να το κάνουμε, δεν φτάνει μόνο η διαδικτυακή επικοινωνία. Το Συνέδριο θα είναι μία γιορτή για την ελληνική γλώσσα».
Πληροφοριακά, το Συνέδριο τελεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού, καθώς και της Πρεσβείας της Γαλλίας στην Ελλάδα, ενώ την επιστημονική οργάνωση έχουν αναλάβει από κοινού το Τμήμα Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστήμιου του Στρασβούργου και το Ινστιτούτο Ελληνογλωσσίας. Η Οργανωτική Επιτροπή αποτελείται από την Ειρήνη Τσαμαδού – Jacoberger (Καθηγήτρια του Τμήματος Νεοελληνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου), από την Μαρία Ζέρβα (Αναπληρώτρια Καθηγήτρια στο Τμήμα Νεοελληνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου) και από την Ευαγγελία Γεωργαντζή (Φιλόλογος, Πρόεδρος του Ινστιτούτου Ελληνογλωσσίας).
Οι γλωσσικές προκλήσεις της νέας εποχής
Στην πολύ ενδιαφέρουσα κουβέντα που είχαμε με αυτήν τη λάτριδα της γλώσσας μας, δεν θα μπορούσαμε να μην αναφερθούμε και στις σύγχρονες προκλήσεις, όπως είναι η ιδιάζουσα γλώσσα των νέων στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης και το ΑΙ που σταθερά κατακτά τον κόσμο.
Για το πρώτο η κυρία Γεωργαντζή παρατηρεί: «Οπωσδήποτε δεν ωφελεί. Από την άλλη είναι τα νιάτα, είναι ο κόσμος που πάει μπροστά, ο κόσμος που εξελίσσεται, είναι τα παιδιά που θέλουν να κάνουν τα πάντα με ταχύτητα και είναι κάτι που δεν μπορούμε να ανατρέψουμε αυτή τη στιγμή, καθώς δεν γίνεται να βάλεις όρια σε αυτό. Αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να καλλιεργήσουμε την αγάπη για τη γλώσσα μας. Δεν την ξέρουν τα παιδιά. Είναι η μοναδική ευρωπαϊκή γλώσσα που μιλιέται εδώ και 4 χιλιάδες χρόνια χωρίς να υπάρξει διακοπή… Ας προσπαθήσουμε να κάνουμε τα παιδιά να θαυμάσουν αυτό που κατέχουν και είναι μέσα τους. Αν καταφέρουμε να αγαπήσουν την ελληνική γλώσσα, θα είναι ένας εσωτερικός πλούτος για τα ίδια, για την εξέλιξή τους. Τότε θα μπορούμε μέσω των συναισθημάτων να τα κερδίσουμε, να σέβονται και να τιμούν τη γλώσσα τους»
Αντιθέτως, για την Τεχνητή Νοημοσύνη (ΑΙ), η κυρία Γεωργαντζή είναι ξεκάθαρη και μάς είπε χαρακτηριστικά: «Είμαι θαυμάστρια του ΑΙ και πιστεύω ότι αν χρησιμοποιηθεί σωστά, μπορεί να αποτελέσει πολύτιμο βοηθό στην εκμάθηση των γλωσσών. Γι’ αυτό και θα υπάρξει στο συνέδριο μία σχετική εισήγηση από τον διευθυντή του ερευνητικού κέντρου «Αθηνά». Είμαστε πανέτοιμοι να βρούμε τρόπους όπου το ΑΙ θα μπορεί να ενσωματωθεί στα βιβλία τα οποία δημιουργούμε και να πάει ακόμα ένα βήμα μπροστά την εκμάθηση της γλώσσας. Αποκλείεται το ΑΙ να μπορεί να αντικαταστήσει για την εκμάθηση γλωσσών, έναν καλό δάσκαλο και ένα σωστό βιβλίο, γιατί το να μάθεις σωστά μία ξένη γλώσσα χρειάζεται ένα σύστημα, αποκλειστικότητα του ανθρώπινου νου. Βοηθός το ΑΙ, ναι, αλλά όχι αντικαταστάτης. Το να κάνει κάποιος μία μετάφραση ή να δημιουργήσει ένα διάλογο μέσω ΑΙ δεν σημαίνει ότι μαθαίνει μία γλώσσα».
Η μεγαλύτερη πρόκληση στη διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης γλώσσας
Η διδασκαλία μίας τόσο πλούσιας γλώσσας όπως η ελληνική, είναι γεμάτη προκλήσεις. Ως τη μεγαλύτερη εξ αυτών η κα Γεωργαντζή μάς αναφέρει «Η μεγαλύτερη πρόκληση είναι η προσπάθεια να δημιουργήσεις ένα οργανωμένο και ελκυστικό υλικό, ένα υλικό που να προσκαλεί και να προκαλεί τον άλλον να το προσεγγίσει. Αυτό το υλικό θα πρέπει να είναι εμπλουτισμένο με πολιτιστικά στοιχεία σε συνδυασμό, βεβαίως με τη γλωσσική επεξεργασία γιατί πολιτισμός και γλώσσα συμπορεύονται: Η τέχνη, η λογοτεχνία, η μουσική πρέπει να είναι παρούσες και να διανθίζουν τα βιβλία. Αυτό στα βιβλία μας το προσπαθήσαμε και το καταφέραμε. Τα βιβλία μας μυρίζουν Ελλάδα.
Η δημιουργία και λειτουργία του ΙΝΕΛ δεν θα ήταν δυνατή χωρίς την πρωτοβουλία και την ουσιαστική συμπαράσταση του Qualco Foundation και του Qualco Group, που αποτελούν τους ιδρυτικούς υποστηρικτές. Το Qualco Foundation, πιστό στη βασική του αρχή ότι η εκπαίδευση και ο πολιτισμός είναι ουσιαστικοί μοχλοί κοινωνικής προόδου, αναγνώρισε από την αρχή την ανάγκη δημιουργίας του ΙΝΕΛ, για αυτό και δεν αποτελεί απλώς ένα χορηγό αλλά ένα ενεργό συνοδοιπόρο σε αυτό το σημαντικό έργο που επιτελείται. «Έχουμε μεγάλη βοήθεια από το Qualco Foundation που συνέδραμε καθοριστικά ώστε να γίνει πραγματικότητα αυτό το Ινστιτούτο», υπογραμμίζει η κυρία Γεωργαντζή.
Το ΙΝΕΛ, μέσα από πρωτοβουλίες, όπως η δημιουργία του πρώτου κέντρου εξετάσεων ελληνικής γλώσσας στην Αίγινα και συνέδρια, όπως αυτό που πρόκειται να πραγματοποιηθεί στις αρχές Ιουνίου, φιλοδοξεί να συνεισφέρει σημαντικά στην προώθηση της ελληνικής γλώσσας παγκοσμίως και στην ενίσχυση της παρουσίας της σε ένα συνεχώς εξελισσόμενο γλωσσικό τοπίο. Στις δράσεις του συμβάλλει καθοριστικά Συμβουλευτική Επιτροπή αποτελούμενη από επιστήμονες, πανεπιστημιακούς και άλλους, καταξιωμένους στο χώρο τους.
Η συμμετοχή στο Συνέδριο είναι ελεύθερη κατόπιν εγγραφής στον σύνδεσμο: https://www.eventora.com/el/Events/synedrio-inel και το πρόγραμμα είναι διαθέσιμο εδώ.
Χώρος Διεξαγωγής: Το Συνέδριο θα πραγματοποιηθεί στο Athenaeum InterContinental Athens Hotel (Λεωφόρος Ανδρέα Συγγρού 89-93, Αθήνα 117 45).
Για να μάθετε περισσότερα σχετικά με τη δράση του Ινστιτούτου Ελληνογλωσσίας μπορείτε να ανατρέξετε στο www.in-el.gr και για τo κέντρο Νεοελληνικών και Ευρωπαϊκών Μελετών, NEOHEL στο www.neohel.com
