Κλιμακώνονται σήμερα, Δευτέρα, οι εντάσεις μεταξύ Ρωσίας και Δύσης, με το ΝΑΤΟ να ανακοινώνει σε αδρές γραμμές την πιθανή αντίδρασή του και την Ιρλανδία να προειδοποιεί ότι ότι δεν πρόκειται να καλωσορίσει τις επερχόμενες στρατιωτικές ασκήσεις της Ρωσίας κοντά στις ακτές της, τη στιγμή που οι ανησυχίες για την πιθανότητα ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία αυξάνονται διαρκώς.

Η δήλωση της δυτικής συμμαχίας, αναφέρει το Associated Press, ουσιαστικά συνοψίζει τα όσα έχουν ήδη ανακοινώσει μεμονωμένα κράτη-μέλη της, όμως η επανάληψή τους στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ έχει στόχο να αναδείξει την αποφασιστικότητα της βορειοατλαντικής συμμαχίας. Πρόκειται μόνο για μία από τις πολλαπλές ανακοινώσεις που σηματοδοτούν την αναβάθμιση της ρητορητικής της στον πόλεμο των πληροφοριών που συνοδεύει την ουκρανική κρίση.

Εκρηκτική η κατάσταση στην Ουκρανία

Η Ρωσία έχει αναπτύξει περίπου 100.000 στρατιώτες στα σύνορά της με την Ουκρανία, σύμφωνα με εκτιμήσεις, ενώ απαιτεί δεσμεύσεις εκ μέρους του ΝΑΤΟ ότι δεν πρόκειται ποτέ να επιτρέψει την ένταξη της Ουκρανίας στη συμμαχία, αλλά και ότι θα αποσύρει τα στρατεύματά του από πρώην σοβιετικές δημοκρατίες. Ορισμένες από αυτές τις απαιτήσεις δεν αποτελούν καν αντικείμενο συζήτησης για το ΝΑΤΟ, με αποτέλεσμα να μη διαφαίνεται κάποια διέξοδος από την κρίση.

Η Ρωσία αρνείται ότι σχεδιάζει εισβολή, ενώ υποστηρίζει ότι οι κατηγορίες της Δύσης δεν είναι παρά μια πρόφαση για τις προκλήσεις του ΝΑΤΟ. Τις τελευταίες ημέρες, διπλωματικές διαδικασίες υψηλού ρίσκου έχουν αποτύχει να φτάσουν σε κάποιον κοινό τόπο.

Το σχέδιο του ΝΑΤΟ

Τη Δευτέρα, το ΝΑΤΟ ανακοίνωσε ότι προετοιμάζει «σχέδιο αποτροπής» στη Βαλτική. Η Δανία αποστέλλει μια φρεγάτα και F-16 στη Λιθουανία. Η Ισπανία αποστέλλει τέσσερα μαχητικά αεροσκάφη στη Βουλγαρία και τρία πλοία στη Μαύρη Θάλασσα, όπου ήδη υπάρχουν δυνάμεις του νατοϊκού ναυτικού. Και Γαλλία δηλώνει έτοιμη να αποστείλει στρατεύματα στη Ρουμανία. Η Ολλανδία επίσης σχεδιάζει να αποστείλει δύο μαχητικά αεροσκάφη F-35 στη Βουλγαρία από τον Απρίλιο.

Ο γενικός γραμματέας της συμμαχίας,Γενς Στόλτενμπεργκ, δήλωσε ότι το ΝΑΤΟ «θα λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα για να υπερασπιστεί τους συμμάχους του». Επιπλέον, πρόσθεσε: «Θα απαντάμε πάντα σε κάθε επιδείνωση του περιβάλλοντός μας, μεταξύ άλλων και ενισχύοντας τις κοινές άμυνές μας».

Τι απαντά το Κρεμλίνο

Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πέσκοφ, υποστήριξε ότι το ΝΑΤΟ και οι ΗΠΑ ευθύνονται για την κλιμάκωση των εντάσεων στην Ευρώπη και όχι η Ρωσία.

«Όλα αυτά συμβαίνουν όχι εξαιτίας των δικών μας πράξεων. Συμβαίνουν εξαιτίας των όσων κάνει το ΝΑΤΟ, οι ΗΠΑ», δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου. Επιπλέον, επικαλέστηκε αμερικανικά δημοσιεύματα, βάσει των οποίων η Ρωσία απομακρύνει τους διπλωμάτες της από την Ουκρανία, πράγμα που η Μόσχα διαψεύδει.

Οι κινήσεις της ΕΕ

Η ανακοίνωση του ΝΑΤΟ ήρθε τη στιγμή που οι υπουργοί εξωτερικών της ΕΕ επιχειρούν να καταλήξουν σε μια κοινή στάση υποστήριξης της Ουκρανίας και αντιμετώπισης της ρωσικής επιθετικότητας.

Σε κοινή δήλωση, οι υπουργοί της ΕΕ ανέφεραν ότι το μπλοκ έχει προχωρήσει σε προετοιμασίες για κυρώσεις και ότι «οποιαδήποτε περαιτέρω στρατιωτική επιθετικότητα της Ρωσίας εναντίον της Ουκρανίας θα έχει εκτεταμένες και βαριές συνέπειες».

Ταυτόχρονα, η ΕΕ έχει δεσμευτεί να αυξήσει την οικονομική της στήριξη προς την πληττόμενη Ουκρανία, δεσμευόμενη ότι θα προωθήσει την ψήφιση ειδικού πακέτου 1,2 δισεκατομμυρίων ευρώ σε δάνεια και επιχορηγήσεις το συντομότερο δυνατόν.

Καζανι που βράζει

Η Δύση παρατηρεί με νευρικότητα τις κινήσεις των ρώσων στρατιωτών και τις στρατιωτικές ασκήσεις στη Λευκορωσία, ως σημάδια ότι μια νέα εισβολή στην Ουκρανία μπορεί να έρθει ανά πάσα στιγμή. Η Ρωσία έχει ήδη εισβάλει στην Ουκρανία, προσαρτώντας εντέλει την Κριμαία το 2014. Επιπλέον, η Μόσχα έχει υποστηρίξει τους φιλορώσους αυτονομιστές που πολεμούν την κυβέρνηση του Κιέβου στην περιοχή του Ντονμπάς. Οι μάχες στα ανατολικά της χώρας έχουν στοιχίσει μέχρι σήμερα 14.000 ανθρώπινες ζωές και συνεχίζουν να μαίνονται.

Απομακρύνονται δυτικοί διπλωμάτες

Όταν ερωτήθηκε αν η ΕΕ θα ακολουθήσει το παράδειγμα των ΗΠΑ, ζητώντας από τις οικογένειες του προσωπικού της στην Ουκρανία να εγκαταλείψουν τη χώρα, ο ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ για ζητήματα εξωτερικής πολιτικής, Ζοζέπ Μπορέλ, δήλωσε: «Δεν πρόκειται να κάνουμε την ίδια κίνηση». Ακόμη, δήλωσε ότι επιθυμεί ενημέρωση από τον αμερικανό ΥΠΕΞ, Άντονι Μπλίνκεν, για το σκεπτικό πίσω από αυτή την απόφαση.

Τη Δευτέρα, η Βρετανία ανακοίνωσε επίσης ότι πρόκειται να απομακρύνει ορισμένους διπλωμάτες και τις οικογένειές τους από την πρεσβεία της στο Κίεβο. Το υπουργείο εξωτερικών ανέφερε ότι η κίνηση έρχεται ως αποτέλεσμα «της αυξανόμενης απειλής της Ρωσίας».

Ο εκπρόσωπος του ουκρανικού ΥΠΕΞ, Όλεγκ Νικολένκο, τόνισε ότι η απόφαση των ΗΠΑ ήταν «πρόωρο βήμα» και ένδειξη «υπερβολικά προσεκτικής στάσης». Επιπλέον, σημείωσε ότι η Ρωσία σπέρνει τον πανικό μεταξύ Ουκρανών και διεθνών δυνάμεων, με στόχο την αποσταθεροποίηση της Ουκρανίας.

Η Γερμανία δεν έχει εκδώσει εντολή εκκένωσης, όμως ανακοίνωσε ότι οι οικογένειες των διπλωματών μπορούν να αποχωρήσουν, σε περίπτωση που το επιθυμούν. Η ΥΠΕΞ, Αναλένα Μπέρμποκ, τόνισε ότι «δεν πρέπει να συμβάλουμε στην περαιτέρω αποσταθεροποίηση της κατάστασης. Πρέπει να συνεχίσουμε να στηρίζουμε την ουκρανική κυβέρνηση και πάνω από όλα να εξασφαλίζουμε τη σταθερότητα στη χώρα».

Ανησυχία εκ μέρους της Ιρλανδίας

Φτάνοντας στη σύσκεψη των υπουργών της ΕΕ, ο ιρλανδός ΥΠΕΞ Σάιμον Κόβενεϊ δήλωσε ότι επιθυμεί να ενημερώσει τους ομόλογούς του ότι η Ρωσία σχεδιάζει στρατιωτικές ασκήσεις σε απόσταση 240 χιλιομέτρων από τις νοτιοδυτικές ακτές της Ιρλανδίας – σε διεθνή ύδατα, αλλά εντός της ιρλάνδικής ΑΟΖ.

«Δεν είναι κατάλληλη εποχή για την αύξηση της στρατιωτικής δραστηριότητας και έντασης, δεδομένων των όσων συμβαίνουν με και εντός της Ουκρανίας», τόνισε. «Το γεγονός ότι επιλέγουν να το κάνουν στα δυτικά σύνορά μας – ή, αν προτιμάτε, στα δυτικά σύνορα της ΕΕ – κοντά στις ιρλανδικές ακτές, είναι κάτι που κατά τη γνώμη μας δεν είναι καλοδεχούμενο».

Ορισμένα από τα κράτη-μέλη που βρίσκονται πιο κοντά στη Ρωσία, όπως η Εσθονία, η Λιθουανία και η Λετονία, επιβεβαίωσα ν ότι σκο0πεύουν να αποστείλουν αμερικανικής αντιαρματικούς και αντιαεροπορικούς πυραύλους στην Ουκρανία, με τις ΗΠΑ να αποδέχονται αυτή την απόφαση.

Διχασμένη η ΕΕ

Όμως εγείρονται ερωτήματα για το κατά πόσον η ΕΕ είναι πραγματικά ενωμένη απέναντι στις τρέχουσες γεωπολιτικές εξελίξεις. Αντικρουόμενα πολιτικά, επιχειρηματικά και ενεργειακά συμφέροντα διχάζουν ανέκαθεν την προσέγγιση του μπλοκ απέναντι στη Μόσχα. Περίπου το 40% ων προμηθειών φυσικού αερίου της Ένωσης προέρχονται από τη Ρωσία, κυρίως μέσω αγωγών που διατρέχουν την Ουκρανία. Και πολλοί είναι εκείνοι που δεν θα επιθυμούσαν τη διακοπή αυτής της ροής εν μέσω χειμώνα και προϋπάρχουσας εκτίναξης των τιμών.

Οι δυο μεγαλύτερες δυνάμεις της ΕΕ εμφανίζονται και πιο επιφυλακτικές. Ο γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, επανέλαβε τις εκκλήσεις του για σύνοδο κορυφής μεταξύ της ΕΕ και του Πούτιν.

Το βράδυ της Κυριακής, ο επικεφαλής του γερμανικού ναυτικού, αντιναύαρχος Κέι-Ακίμ Σένμπαχ, αναγκάστηκε να παραιτηθεί, αφού πρώτα σχολίασε ότι η Ουκρανία δεν πρόκειται να ανακτήσει τη χερσόνησο της Κριμαίας και υποστήριξε ότι ο Πούτιν αξίζει «σεβασμό».

Παρόλα αυτά, διπλωμάτες και αξιωματούχοι τονίζουν ότι η ΕΕ έχει προετοιμάσει βαρύτατες κυρώσεις σε περίπτωση εισβολής. Προς το παρόν, έχουν επιλέξει να μην ανακοινώσουν την ακριβή φύση τους, αλλά ούτε και τις πράξεις της Ρωσίας που θα μπορούσαν να τις προκαλέσουν, τονίζοντας ωστόσο ότι θα επιβληθούν μετά από οποιαδήποτε επίθεση.

Πηγή: Associated Press