Οσοι είδαν την τελευταία ταινία του Ματέο Γκαρόνε, τον «Πινόκιο» που εδώ και λίγο καιρό προβάλλεται στις αίθουσες, θα παρατήρησαν στους τίτλους τέλους ένα ελληνικό όνομα. Είναι το όνομα του Θεόδωρου (Τέο) Δεμίρη, ο τίτλος του οποίου τόσο στο «Πινόκιο» αλλά και γενικότερα στον χώρο του κινηματογράφου είναι του επιβλέποντα των ψηφιακών εφέ (VFX supervisor).

«Ισως η πιο απλή περιγραφή του ρόλου μου σε μια ταινία, μια τηλεοπτική σειρά ή ένα διαφημιστικό, είναι «υπεύθυνος για τη μελέτη, παραγωγή και παράδοση των ψηφιακών εφέ του»» ανέφερε στο «Βήμα» ο κ. Δεμίρης. Η συμμετοχή του σε ένα πρότζεκτ αρχίζει νωρίς, κατά την περίοδο της προ-παραγωγής, όπου με βάση το σενάριο και συζητήσεις με τον σκηνοθέτη και τους υπόλοιπους συντελεστές, γίνεται μια προσπάθεια ορισμού των αναγκών αυτού του πρότζεκτ. Ακολουθεί ένας σχεδιασμός για τα πώς θα αντιμετωπίσουν τις σκηνές στις οποίες τα ψηφιακά εφέ είναι απαραίτητα και (συνήθως) μαζί με τον παραγωγό των ψηφιακών εφέ, γίνεται μια ακόμη πιο σημαντική προσπάθεια εκτίμησης του κόστους τους.

«Στη περίπτωση του «Πινόκιο» το στάδιο της προ-παραγωγής ήταν κρίσιμο, γιατί έπρεπε, μαζί με τον Ματέο Γκαρόνε, αλλά και τον μακιγιέρ Μαρκ Κούλιερ, να βρούμε ποιο κομμάτι έπρεπε να δημιουργηθεί ψηφιακά. Ηταν πολύ σημαντικό να βρούμε μια ισορροπία μεταξύ ψηφιακών και πρακτικών εφέ που από τη μια πλευρά θα εξυπηρετούσε το όραμα του Ματέο και από την άλλη δεν θα μείωνε τις ερμηνείες των ηθοποιών και δεν θα εμπόδιζε τη ροή των γυρισμάτων».

Οπότε φτάνουμε στο νευραλγικό σημείο της δουλειάς του VFX supervisor, πάνω στα ίδια τα γυρίσματα της ταινίας. «Βρίσκομαι εκεί για να επιβλέπω τις σκηνές όπου έπειτα θα χρειαστούν ψηφιακά εφέ» είπε ο κ. Δεμίρης. «Για να εγγυηθώ ότι το σχέδιο ακολουθείται, ότι το υλικό μπορεί να χρησιμοποιηθεί αλλά και φυσικά για να καθησυχάσω τον σκηνοθέτη ότι όλα θα πάνε καλά!» (για τον «Πινόκιο» ο Θ. Δεμίρης ήταν παρών σε όλα τα γυρίσματα τα οποία διήρκεσαν τρεις μήνες στην Ιταλία).

Για τον τεχνικό, το πιο σημαντικό κομμάτι εργασίας του σε ένα πρότζεκτ είναι αυτό του post production, το στάδιο μετά τα γυρίσματα της ταινίας. «Εκεί δουλειά μου είναι να επιβλέπω καλλιτεχνικά όλες τις ανάγκες των ψηφιακών εφέ της ταινίας σε πρακτικό επίπεδο» είπε. Το στάδιο αυτό είναι το πιο τεχνικό αλλά και παράλληλα το πιο δημιουργικό: «Διότι βρίσκομαι σε συνεχή επικοινωνία με τον σκηνοθέτη και τους παραγωγούς που βλέπουν το υλικό κατά τη διάρκεια της επεξεργασίας του. Μαζί με τον παραγωγό των ψηφιακών εφέ οφείλουμε να παραδώσουμε όλες τις σκηνές ολοκληρωμένες με ψηφιακά εφέ αλλά και εντός προϋπολογισμού, στην ώρα τους για το στάδιο της χρωματικής διόρθωσης (colour grading)».

Στον «Πινόκιο» έπρεπε να ολοκληρωθούν 300 σκηνές μέσα σε έξι μήνες! Το μεγαλύτερο κομμάτι της επεξεργασίας των ψηφιακών εφέ έλαβε μέρος στα γραφεία της εταιρείας One of Us στο Λονδίνο, όπου είναι και η βάση του κ. Δεμίρη (ηγείται μιας ομάδας περίπου 50 ατόμων). «Η δουλειά μας συμπεριλάμβανε όλες τις δύσκολες τεχνικά σκηνές, μεταξύ των οποίων αυτές με τον Πινόκιο και τη φάλαινα, τη μεταμόρφωση του Πινόκιο σε γάιδαρο, τη σκηνή όπου μεγαλώνει η μύτη του και τους ψηφιακούς τρυποκάρυδους που έρχονται να τον σώσουν, τον χαρακτήρα του Τόνου, του Σαλιγκαριού και του Γρύλου, το δέντρο με τα χρυσά νομίσματα, την υποβρύχια σκηνή με το γαϊδουράκι, καθώς και πολλές άλλες…».

Συνολικά, η συμμετοχή του Θ. Δεμίρη στον «Πινόκιο» κράτησε περίπου ενάμιση χρόνο και πρόσφατα, εν μέσω πανδημίας, η ομάδα του βραβεύτηκε από την Ιταλική Ακαδημία Κινηματογράφου με το βραβείο Ντονατέλο για τα καλύτερα ψηφιακά εφέ σε ταινία.

Από τη χημεία στο σινεμά

Ο Θεόδωρος Δεμίρης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1986 και κατά τη διάρκεια των σπουδών του στο Μετσόβιο Πολυτεχνείο (χημικός μηχανικός), άρχισε να ασχολείται πρακτικά με τον κινηματογράφο σκηνοθετώντας τη μικρού μήκους ταινία «Στη σκιά του μαύρου ήλιου» που διακρίθηκε στο φεστιβάλ της Δράμας.

«Αυτή ήταν η πρώτη στιγμή που μου έδειξε ότι το πραγματικό μου ενδιαφέρον ήταν στην παραγωγή της εικόνας» είπε. Τελειώνοντας τις σπουδές του, έκανε μεταπτυχιακό πάνω στα ψηφιακά εφέ στην Αγγλία. Από τότε η βάση του παρέμεινε η Αγγλία και συγκεκριμένα το Λονδίνο «όπου η βιομηχανία των ψηφιακών εφέ συνεχίζει να ανθεί, παρά το Brexit και το Covid-19».

Ζητώντας του να μιλήσει λίγο για τις προηγούμενες δουλειές του ξεχώρισε τη συμμετοχή του στην επιμέλεια και εκτέλεση της σκηνής με τους καθρέφτες στο όγδοο επεισόδιο του επικού space saga «Star Wars, the Last Jedi», ενώ το επόμενο πρότζεκτ της ομάδας του, το οποίο ολοκληρώθηκε από το σπίτι, είναι η νέα τηλεοπτική σειρά του Λούκα Γκουαντανίνο («Να με φωνάζεις με το όνομά σου», «Σουσπίρια») που θα μεταδοθεί από το κανάλι του HBO. Τίτλος της «We are who we are».

Κλείνοντας ζητώ από τον Θ. Δεμίρη μια εκτίμηση για το πόσο ο χώρος του έχει πληγεί από την πρόσφατη πανδημία μα και πώς ο ίδιος βλέπει το μέλλον. «Είναι αλήθεια ότι η πανδημία έχει αλλάξει, ίσως μη αναστρέψιμα, τη βιομηχανία των ψηφιακών εφέ» απάντησε. Επεσήμανε όμως ότι παρότι τα γυρίσματα ανά τον κόσμο διακόπηκαν, η δική του δουλειά δεν σταμάτησε. «Δημιουργήθηκε όμως ένα κενό στο κομμάτι του post production για το δεύτερο μισό του χρόνου και δυστυχώς αυτό σημαίνει ότι πολλές από τις εταιρείες ψηφιακών εφέ έπρεπε να μικρύνουν σε μέγεθος για να επιβιώσουν μέχρι τις αρχές του επόμενου χρόνου».

Ωστόσο, για τον Θ. Δεμίρη η μεγαλύτερη αλλαγή είναι μάλλον θετική: «Η πανδημία μάς έδειξε ότι η δουλειά μπορεί να είναι εξίσου αποτελεσματική με τον περισσότερο κόσμο να δουλεύει από το σπίτι και ίσως μόνο ένα μικρό ποσοστό της ομάδας να πρέπει να βρίσκεται στον ίδιο χώρο. Αυτό σημαίνει ότι οι περισσότερες εταιρείες θα επανεξετάσουν τις ανάγκες τους για ακριβούς χώρους στο κέντρο της πόλης αλλά και θα αρχίσουν να προσλαμβάνουν κόσμο χωρίς απαραίτητα να έχουν γεωγραφικούς περιορισμούς!».