Δεν βαριόμαστε ποτέ. Είμαστε καθημερινά μέσα σε όλες τις μικρές διαφωνίες και τις μεγάλες «μάχες» που προκύπτουν, κυρίως μέσα στα social media. Ετοιμοπόλεμοι ανά πάσα στιγμή και με εμπεριστατωμένη άποψη η οποία προλαβαίνει και σφυρηλατείται και γίνεται και απόλυτη μέσα στα τρία με τέσσερα λεπτά. Τόσο μας παίρνει συνήθως γιατί πρέπει να προλάβουμε να πάρουμε θέση πριν προκύψει το επόμενο λαμπρόν πεδίον δόξης. Από τον χριστουγεννιάτικο στολισμό της Αθήνας μέχρι τα ελληνοτουρκικά. Κάποιος θα έλεγε πως αυτό είναι η υποχρέωση του ενεργού πολίτη. Ακούγεται ωραίο και παρήγορο για μια δημοκρατία αλλά έχω τις επιφυλάξεις μου. Ενεργός πολίτης δεν είναι εκείνος που έχει άποψη για όλα συνέχεια, γιατί αυτό είναι αδύνατον επειδή η άποψη προϋποθέτει ενημέρωση, σκέψη, συνθετική ικανότητα, ψυχραιμία, ειλικρινή διάθεση να συνεισφέρεις στον δημόσιο διάλογο. Ολα αυτά δεν ξέρω πώς προλαβαίνουν και σχηματοποιούνται μέσα σε τρία λεπτά. Εχουμε τα πιο γρήγορα πιστόλια. Η γνώμη είναι κάτι πολύ δύσκολο. Δεν χαρίζεται, δεν κληρονομείται, δεν κερδίζεται. Την παλεύεις μέρα με τη μέρα, λεπτό το λεπτό.

Δεν υπάρχει μεγαλύτερη υπονόμευση της ελευθερίας της έκφρασης και της άποψης από την αντιμετώπισή τους ως ευκολάκια, από την κατασπατάλησή τους σε φανατικούς εφηβικούς διαπληκτισμούς κακομαθημένων παιδιών. Τις αρχές και τις κατακτήσεις της δημοκρατίας τις διασφαλίζεις όταν τις κάνεις να φαίνονται πολύ δύσκολες και όχι πολύ εύκολες. Οταν προτείνεις τον δρόμο της προσπάθειας και του κάματου και όχι της πρόχειρης αντίδρασης.

Υπάρχουν βέβαια πράγματα για τα οποία δεν χρειάζεται να σκεφτείς και πολύ. Είναι εδώ και χρόνια παγιωμένα μέσα σου, δεν χρειάζεσαι χρόνο και το σώμα σου αντιδρά αυτόματα και παίρνει θέση. Αυτά είναι τα ζητήματα βασικών αρχών. Σε εκείνα είσαι πάντα έτοιμος και έτσι πρέπει να είσαι. Στα κάπως πιο δευτερεύοντα και κυρίως σε εκείνα που απαιτούν πιο εξειδικευμένες γνώσεις, πιο σφαιρική και επικαιροποιημένη ενημέρωση, είναι κάπως ακατανόητη η βιασύνη να στρατευτείς αμέσως σε κάποιο στρατόπεδο.

Αν σε αυτό συνυπολογίσουμε και την κατάκτηση της ωριμότητας πως δεν είναι όλες οι μάχες δικές σου – όχι με την έννοια της αδιαφορίας αλλά με την έννοια ότι μαθαίνεις να αθροίζεις τον εαυτό σου εκεί που είναι πραγματικά χρήσιμος και να μην τον ξοδεύεις για το θεαθήναι και τα likes – τότε σου είναι όλο και πιο δύσκολο να κατανοήσεις όλα αυτά τα χαρακώματα.

Ορισμένα από αυτά τα θέματα έχουν γίνει πια θεσμοί. Εχουμε κλείσει επετείους από την πρώτη τους εμφάνιση και συνεχίζουμε κανονικά το έθιμο. Τα τελευταία δέκα χρόνια τουλάχιστον δεν έχει περάσει χρονιά να μην τσακωθούμε για τον στολισμό των δρόμων και για την επιλογή του δέντρου στο Σύνταγμα.

Ακούω ήδη τον αντίλογο από αρκετούς και πραγματικά συμφωνώ και με αυτόν. Οτι δηλαδή κι αυτό που κάνω εγώ εδώ δεν είναι και πολύ διαφορετικό. Εχω άποψη για εκείνους που έχουν άποψη για όλα και βάζω εντελώς αυθαίρετα ένα όριο στο τι αξίζει και τι δεν αξίζει να σχολιάσουμε. Σωστή η μομφή. Ας κλείσω μόνο λέγοντας να έχουμε άποψη αλλά να την έχουμε πληρωμένη. Το τζάμπα είναι εκείνο που μας ακυρώνει όλους όταν πιάνουμε το πληκτρολόγιο.