Χιλιάδες υποψήφιοι, άνδρες και γυναίκες, σε όλη τη χώρα. Από τη μικρή κοινότητα μέχρι τον ευρωπαϊκό ορίζοντα. Μια ενδιαφέρουσα κατάσταση. Πλούτος για τη δημοκρατική λειτουργία. Η συμμετοχή είναι το ύδωρ που ποτίζει τις ρίζες της.
Η συμμετοχή είναι μια ευκαιρία λόγου. Και πρόσκληση λόγου. Λόγου, επικοινωνίας και διαλόγου.
Ας μου επιτρέψουν οι υποψήφιοι να θέσω υπ’ όψιν τους μια ιδέα. Να μελετήσουν το μικρό έργο «Περί ύψους».
Πρόκειται για μια σύντομη πραγματεία για τον λόγο. Πρόκειται για μελέτη πάνω στο εκφραστικό μέσο του λόγου. Γραμμένο γύρω στον 1ο μ.Χ. αιώνα. Από άνθρωπο «με πάθος για τα μεγάλα πρότυπα του λόγου», όπως σημειώνει στην υπέροχη εισαγωγή του ο, και μεταφραστής του έργου, Κώστας Χωρεάνθης (εκδόσεις Αστρολάβος/Ευθύνη).
Δεν έχει σημασία εδώ μια συζήτηση για τον συγγραφέα του μοναδικού αυτού περί τον λόγο πονήματος. Ας δεχθούμε την εκδοχή του Ανωνύμου.
Ο Ανώνυμος λοιπόν αυτός μελετητής της τέχνης του λόγου, της εκφραστικής δύναμης και της ανύψωσης του ομιλούντος στο ανώτερο επίπεδο της βέλτιστης έκφρασης μας μιλάει για τη δύναμη του λόγου. Μας καλεί σε μια μύηση στη δύναμη του λέγειν. Και ως καλός γνώστης των κλασικών έργων, βγάζει τα συμπεράσματά του για την τέχνη που έχουν μέσα τους.
Είναι το έργο μια προτροπή να ανακαλύψει κανείς την ανυπέρβλητη γοητεία αυτού του λόγου. Μέσα από την ήδη κατακτηθείσα τέχνη. Οταν οι λέξεις μπουν στην κατάλληλη θέση, αποκτούν μαγική δύναμη, μας λέει.
Θα ήταν χρήσιμο, νομίζω, για τους υποψηφίους να ρίξουν μια ματιά στις σελίδες του, ή και να μελετήσουν ίσως ακόμη τις καρποφόρες σκέψεις του Ανωνύμου. Θα βρουν έναν οδηγό για τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να επιτευχθεί το υψηλό στον λόγο. Το ωραίο, το ουσιαστικό, το πλήρες, το μουσικό, το πειστικό.
Θα βρουν εκεί ότι για την αποδοχή, την επιτυχία, την πειστικότητα του λόγου, ο συγγραφέας ή ο εκφωνητής θα πρέπει «να έχει ήθος και φρόνημα υψηλό και ευγενές».
Θα βρουν επίσης εκεί μια ισχυρή προτροπή να καταβάλλουν μεγάλη φροντίδα και να δείχνουν ιδιαίτερη επιμέλεια για την τέλεια έκφραση, επιλέγοντας και χρησιμοποιώντας τις κατάλληλες λέξεις.
Προτείνω ένθερμα στους υποψηφίους να συναντηθούν με το «Περί ύψους», αυτόν τον εκλεπτυσμένο και υψηλό οδηγό για τον δημόσιο λόγο.
Το ζήτημα δεν είναι να συναγωνιστούν σε ένταση «το αστροπελέκι του Δημοσθένη», αλλά να πλουτίσουν τη δεξαμενή του λόγου που ποτίζει τις ρίζες της Δημοκρατίας.
Ο κ. Λευτέρης Κουσούλης είναι πολιτικός επιστήμονας.
