«Όλο και περισσότερες πολιτείες αυξάνουν τους κατώτατους μισθούς στις ΗΠΑ. Στη Νέα Υόρκη, οι εργαζόμενοι στα fast food πληρώνονται πλέον με 15 δολάρια ανά ώρα από την 1η Ιανουαρίου. Η Amazon το κάνει επίσης σε εθνικό επίπεδο. Τι συμβαίνει στην καρδιά του καπιταλισμού;» διερωτάται το γερμανικό περιοδικό Der Spiegel.
Το Νοέμβριο του 2012 εκατοντάδες εργαζόμενοι στις αλυσίδες fast food McDonald’s, KFC και Burger King στη Νέα Υόρκη κατέβηκαν σε απεργία και το αίτημά τους αντιμετωπίστηκε με δυσπιστία: κατώτατος μισθός 15 δολάρια την ώρα; Αδιανόητο, καθώς εκείνη την εποχή ο νόμιμος κατώτατος μισθός στην πόλη που δεν κοιμάται ποτέ ήταν μικρότερος από 7,25 δολάρια την ώρα.
Έξι χρόνια αργότερα το κίνημα «Αγωνιστείτε για 15 δολάρια την ώρα» έχει επιτύχει το στόχο του: από την 1η Ιανουαρίου οι αλυσίδες fast-food της πόλης θα πληρώνουν τους υπαλλήλους τους τουλάχιστον 15 δολάρια την ώρα.
Η Νέα Υόρκη δεν είναι το μόνο μέρος όπου συμβαίνει κάτι τέτοιο: 19 πολιτείες και 21 πόλεις έχουν αυξήσει το κατώτατο ωρομίσθιο. Στην Αμερική υπάρχει τώρα ένα πολύχρωμο συνονθύλευμα κανόνων. Έτσι, οι επιχειρηματίες στην Αλαμπάμα συνεχίζουν να πληρώνουν μόνο 7,25 δολάρια, ενώ υπάρχουν ωρομίσθια 12 δολαρίων στη Νότια Ντακότα και 9,10 δολαρίων στην πολιτεία της Ουάσινγκτον. Στην πόλη του Σιάτλ, όπου έχουν την έδρα τους η Amazon και τα Starbucks, το νόμιμο ελάχιστο ωρομίσθιο είναι τα 15 ή και τα 16 δολάρια.
Τοπικά δημοψηφίσματα
Η επανάσταση ξεκίνησε από το κίνημα «Αγωνιστείτε για 15 δολάρια» με μια επιδέξια εκστρατεία που συνδυάζει την ακτιβιστική δράση με την έντονη πολιτική άσκηση πίεσης. Πίσω από αυτό βρίσκεται όμως το συνδικάτο των υπηρεσιών SEIU, που κατάφερε να επιβάλει την αύξηση του ωρομίσθιου με τοπικά δημοψηφίσματα τα τελευταία χρόνια.
«Πριν από το 2010 η πρωτοβουλία για δημοψηφίσματα ήταν κυρίως ένα εργαλείο της δεξιάς, για να επιβάλει συντηρητικά θέματα. Αλλά ξαφνικά η Αριστερά έχει ξυπνήσει» δήλωσε ο Χέιντε Γκάι, συμπρόεδρος της Ένωσης για τα Δημοψηφίσματα, στην Washington Post.
«Και όπως αποδείχθηκε, ακόμη και στην καρδιά του καπιταλισμού, πολλοί πολίτες επιθυμούν να υπάρχει ένα προστατευτικό χέρι του κράτους» γράφει το Der Spiegel.
Σε δώδεκα πολιτείες οι ψηφοφόροι τα τελευταία χρόνια ψήφισαν υπέρ της αύξησης των κατώτατων μισθών. Για παράδειγμα, το πέτυχαν ακόμη και στο Αρκάνσας και στο Μιζούρι, όπου ο Ρεπουμπλικάνος Ντόναλντ Τραμπ είχε κερδίσει στις προεδρικές εκλογές του 2016.
Η πολιτεία του Αρκάνσας θα αυξήσει τα ωρομίσθια σε 11 δολάρια το 2021, που είναι το υψηλότερο ελάχιστο ποσοστό μεταξύ όλων των πολιτειών, αν συνυπολογιστεί η αγοραστική δύναμη σε σχέση με τις μέσες αποδοχές (το Αρκάνσας είναι στην πραγματικότητα μια από τις πιο φτωχές πολιτείες των ΗΠΑ).
Αντίθετα, τα 15 δολάρια στη Νέα Υόρκη ακούγονται μεν πολλά, αλλά σύμφωνα με υπολογισμούς της Wall Street Journal ένας εργαζόμενος πρέπει να εισπράττει τουλάχιστον 16,14 δολάρια την ώρα για να είναι σε θέση να ζήσει στην περιοχή του Μανχάταν. Στην Ουάσιγκτον το κόστος διαβίωσης είναι επίσης 17,11 δολάρια την ώρα, ενώ στο Αρκάνσας είναι μόνο 10,38 δολάρια.
Η Amazon εφαρμόζει ήδη τα 15 δολάρια
Οι οικονομολόγοι συζητούν στις Ηνωμένες Πολιτείες εάν και σε ποιο επίπεδο οι αυξημένοι κατώτατοι μισθοί θα βλάψουν ή θα ωφελήσουν την οικονομία και τους ίδιους τους εργαζομένους.
Ο online κολοσσός Amazon ανήγγειλε το περασμένο φθινόπωρο ελάχιστο ωρομίσθιο 15 δολαρίων για τους εργαζομένους του στην Αμερική, κάτι που επιβεβαίωσαν και στο ΑΠΕ-ΜΠΕ εργαζόμενοι ελληνικής καταγωγής.
Η εκπτωτική αλυσίδα Target θα ακολουθήσει μέχρι το 2020, ενώ η μεγαλύτερη εταιρεία λιανικής πώλησης Wal-Mart εξακολουθεί να υστερεί, με αρχικό μισθό 11 δολαρίων την ώρα.
«Οι εργαζόμενοι στη Wal-Mart έχουν κουραστεί να εργάζονται με μισθούς πείνας. Λέω την οικογένεια Walton της Wal-Mart, ότι πρέπει να κάνει το σωστό και να καταβάλει στους εργαζομένους ένα μισθό που θα μπορούν να ζήσουν» λέει ο γερουσιαστής των Δημοκρατικών, Μπέρνι Σάντερς.
Αλλά και η Νάνσι Πελόζι, η νέα πρόεδρος της Βουλής και ηγέτης των Δημοκρατικών στο Κογκρέσο, υποσχέθηκε το 2017 να περάσει ένα νομοσχέδιο στις πρώτες 100 ημέρες της προεδρίας της για την αύξηση του κατώτατου μισθού στις ΗΠΑ από 7,25 δολάρια σε 15 δολάρια την ώρα.
