Η χθεσινή απόφαση των χωρών-μελών του ΟΠΕΚ να μειώσουν την παραγόμενη ποσότητα πετρελαίου και η συνακόλουθη αύξηση της τιμής του «μαύρου χρυσού» απέφεραν κέρδη στα ασιατικά χρηματιστήρια. Επενδυτές ανέμεναν στο προοίμιο της συνόδου του ΟΠΕΚ απλά μια γενικόλογη «χαλαρή συμφωνία», επισημαίνει ο στρατηγικός αναλυτής της Broker IG στη Μελβούρνη, Κρις Ουέστον, σχολιάζοντας ότι «αντιθέτως αυτό που προέκυψε ήταν κάτι χειροπιαστό».
Η τιμή του πετρελαίου πιέζεται από το 2014 προς τα κάτω εξαιτίας της υπερπροσφοράς. Για τέτοιες περιπτώσεις ο ΟΠΕΚ είχε λάβει το 2008 απόφαση για εφαρμογή ενός μηχανισμού περιορισμού της παραγόμενης ποσότητας. Τα μέλη του οργανισμού επικύρωσαν χθες στη Βιέννη την επί της αρχής συμφωνία που είχε επιτευχθεί τον Σεπτέμβριο. Τότε οι 14 χώρες του ΟΠΕΚ, που έχουν συχνούς διαξιφισμούς, είχαν καταφέρει να συμφωνήσουν για περιορισμό της παραγωγής κατά 1,2 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως, που αντιστοιχούν σε συνολική ποσότητα 32,5 εκατομμυρίων βαρελιών.
Άνοδος μεν, προσωρινή δε
Σύμφωνα με το Κατάρ, που έχει αυτό το διάστημα την προεδρία του ΟΠΕΚ, χώρες που δεν ανήκουν στον οργανισμό συμφώνησαν έως τώρα σε περικοπή 600.000 βαρελιών – για παράδειγμα η Ρωσία ενέκρινε μείωση κατά 300.000 βαρέλια. Αθροιστικά, με τα 1,2 εκατομμύρια βαρέλια των χωρών του ΟΠΕΚ, προκύπτει μείωση της τάξης των 1,8 εκατομμυρίων βαρελιών, που αντιστοιχεί στο 2% της παγκόσμιας ημερήσιας παραγωγής.
«Ο ΟΠΕΚ πήρε αποφάσεις και οι άνθρωποι των αγορών έχουν αυτό που επιθυμούσαν», σχολιάζει ο Τζέισον Γκάμελ, ειδικός αναλυτής της επενδυτικής τράπεζας Jefferies. Όπως εκτιμά, «αυτή την στιγμή η τιμή του πετρελαίου έχουν ένα τεράστιο στήριγμα». Αναλυτές της Goldmann Sachs μάλιστα προβλέπουν άνοδο της τιμής του Brent στα 55 δολάρια το βαρέλι στο πρώτο μισό του 2017. Ωστόσο, όπως εκτιμούν οι ίδιοι, η τιμή δεν θα διατηρηθεί τόσο ψηλά σε διαρκή βάση, διότι οι μείωση της παραγόμενης ποσότητας από τον ΟΠΕΚ δίνουν χώρο σε άλλους παραγωγούς, όπως η βιομηχανία πετρελαίου των ΗΠΑ. Επιφυλάξεις διατύπωσαν πάντως και αναλυτές της Morgan Stanley, λέγοντας ότι παραμένει ανοικτό αν μεμονωμένες χώρες-μέλη του ΟΠΕΚ εφαρμόσουν με συνέπεια της αποφάσεις.
Αποφάσεις με ημερομηνία λήξης
Πάντως, σε πρώτη φάση η τιμή του πετρελαίου ανήλθε πάνω από το ψυχολογικό όριο των 50 δολαρίων ανά βαρέλι. Το αν η συμφωνία εντός του ΟΠΕΚ ωθήσει σε διαρκή αύξηση την τιμή του πετρελαίου βρίσκει τους αναλυτές διχασμένους. Ορισμένοι εκτιμούν ότι η αυξανόμενη εμπλοκή της αμερικανικής βιομηχανίας πετρελαίου στην αγορά θα αποτρέψει δραστικές αυξήσεις τιμών. Εξάλλου ο νεοεκλεγείς πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ θέλει να δώσει ώθηση στον ενεργειακό κλάδο των ΗΠΑ και συμφωνεί με την άκρως αμφιλεγόμενη από περιβαλλοντικής άποψης μέθοδο του φράκινγκ, την εξόρυξη πετρελαίου από σχιστόλιθο. Σύμφωνα με ειδικούς αναλυτές της Citigroup εξάλλου, ο συγκεκριμένος τρόπος παραγωγής είναι κερδοφόρος από την τιμή των 50 δολαρίων και κάτω.
Η γερμανική οικονομική εφημερίδα Handelsblatt εκτιμά ότι η απόφαση του ΟΠΕΚ είναι μια μάλλον μικρή επιτυχία. Όπως επισημαίνει, αυτό φαίνεται και στην προσεχή ημερομηνία λήξης της σχετικής συμφωνίας. Οι αποφάσεις για μείωση της παραγωγής θα ισχύσουν από τον προσεχή Ιανουάριο και μόνο για τους επόμενους έξι μήνες. Στη συνέχεια η «τράπουλα» θα πρέπει να ανακατευτεί πάλι από την αρχή.
Ρολφ Βένκελ / Άρης Καλτιριμτζής