ΤΟ ΒΗΜΑ –THE PROJECT SYNDICATE
Η προσφυγική κρίση στην Ευρώπη ήδη έσπρωχνε την ΕΕ προς τη διάλυση όταν, στις 23 Ιουνίου, ώθησε τους Βρετανούς να ψηφίσουν υπέρ του Brexit. Και τα δύο ενίσχυσαν ξενοφοβικά, εθνικιστικά κινήματα τα οποία θα προσπαθήσουν να κερδίσουν μια σειρά από επερχόμενες εκλογές _ μεταξύ των οποίων στη Γαλλία, στην Ολλανδία και στη Γερμανία το 2017, δημοψήφισμα στην Ουγγαρία για την ευρωπαϊκή προσφυγική πολιτική στις 2 Οκτωβρίου και την επανάληψη των προεδρικών εκλογών στην Αυστρία κατά πάσα πιθανότητα στις 4 Δεκεμβρίου.
Αντί να ενωθούν για να αντιμετωπίσουν τον κίνδυνο, τα κράτη-μέλη της ΕΕ είναι όλο και πιο απρόθυμα να συνεργαστούν μεταξύ τους. Ακολουθούν μονομερείς πολιτικές _ όπως η ανέγερση φράχτη στα σύνορα _ οι οποίες κατακερματίζουν ακόμη περισσότερο την ΕΕ, πλήττουν τους εταίρους τους και υπονομεύουν τα παγκόσμια πρότυπα για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Η ευρωπαϊκή απάντηση στην προσφυγική κρίση, που κορυφώθηκε με την συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας, έχει τέσσερα ουσιώδη λάθη. Πρώτον, δεν είναι πραγματικά ευρωπαϊκή _ την επέβαλε η γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ.
Δεύτερον, υποχρηματοδοτείται σοβαρά. Τρίτον, έχει μετατρέψει την Ελλάδα σε de facto μαντρί προσφύγων με ανεπαρκείς εγκαταστάσεις. Τέταρτο και σημαντικότερο, δεν είναι εθελοντική _ η ΕΕ προσπαθεί να επιβάλει ποσοστώσεις, αναγκάζοντας τους πρόσφυγες να μετεγκατασταθούν σε χώρες όπου δεν είναι καλοδεχούμενοι.
Όλα αυτά είναι ατυχή διότι η ΕΕ δεν μπορεί να επιβιώσει χωρίς μια ολοκληρωμένη πολιτική ασύλου και μετανάστευσης.
Η συμφωνία με την Τουρκία ήταν προβληματική από την σύλληψή της. Η βάση της _ ότι οι αιτούντες άσυλο μπορούν να επιστρέφονται νόμιμα στην Τουρκία _ είναι εσφαλμένη. Η Τουρκία δεν είναι «ασφαλής τρίτη χώρα» για τους περισσότερους σύριους αιτούντες άσυλο.
Μια συνολική ευρωπαϊκή προσέγγιση πρέπει να βασίζεται σε επτά πυλώνες.
Πρώτον, η ΕΕ οφείλει να δεχθεί σημαντικό αριθμό προσφύγων απευθείας από τις χώρες της πρώτης γραμμής με ασφαλή και οργανωμένο τρόπο. Αν η ΕΕ δεσμευόταν ότι θα δέχεται 300.000 πρόσφυγες τον χρόνο, οι περισσότεροι ειλικρινώς αιτούντες άσυλο δεν θα προσπαθούσαν να φθάσουν παράνομα στην Ευρώπη καθώς αυτό θα τους στερούσε το δικαίωμα της νόμιμης οδού.
Δεύτερον, η ΕΕ πρέπει να ξαναπάρει τον έλεγχο των συνόρων της.
Τρίτον, η ΕΕ πρέπει να βρει αρκετούς πόρους για να χρηματοδοτήσει μια συνολική πολιτική για τη μετανάστευση.
Υπολογίζεται ότι θα χρειαστούν τουλάχιστον 30 δισ. ευρώ τον χρόνο για πολλά χρόνια και τα οφέλη του να δαπανήσουμε ένα μεγάλο ποσό στην αρχή αντί του ίδιου ποσού μοιρασμένου σε αρκετά χρόνια είναι τεράστια.
Τέταρτον, η ΕΕ πρέπει να οικοδομήσει κοινούς μηχανισμούς για την προστασία των συνόρων, την εξέταση των αιτημάτων ασύλου και την μετεγκατάσταση των προσφύγων.
Πέμπτον, χρειάζεται ένας εθελοντικός μηχανισμός για την μετεγκατάσταση των προσφύγων. Ένα πρόγραμμα όπως του Καναδά θα εκμαίευε και θα συνταίριαζε τις προτιμήσεις τόσο των προσφύγων όσο και των κοινοτήτων που θα τους φιλοξενήσουν.
Έκτον, η ΕΕ οφείλει να προσφέρει πολύ μεγαλύτερη υποστήριξη στις χώρες που φιλοξενούν πρόσφυγες και να είναι πιο γενναιόδωρη προς την Αφρική.
Ο έβδομος πυλώνας είναι η ενδεχόμενη δημιουργία φιλόξενου περιβάλλοντος για τους οικονομικούς μετανάστες.

Λόγω της γήρανσης του ευρωπαϊκού πληθυσμού, τα οφέλη της μετανάστευσης ξεπερνούν κατά πολύ το κόστος της ένταξης των μεταναστών.

Η προσφυγική κρίση δεν είναι η μοναδική κρίση που αντιμετωπίζει η Ευρώπη αλλά είναι η πιο πιεστική. Και αν σημειωθεί σημαντική πρόοδος στο προσφυγικό, θα διευκολυνθεί η αντιμετώπιση των υπόλοιπων ζητημάτων _ από την ελληνική κρίση χρέους ως το Brexit και την ρωσική πρόκληση. Όλα τα κομμάτια πρέπει να ταιριάζουν μεταξύ τους και οι πιθανότητες επιτυχίας είναι μικρές. Αλλά όταν υπάρξει μια στρατηγική που μπορεί να πετύχει, όσοι επιθυμούν να επιβιώσει η ΕΕ πρέπει να την υποστηρίξουν.

*Ο κ. George Soros είναι πρόεδρος του Soros Fund Management και πρόεδρος των Open Society Foundations