Η διενέργεια του δημοψηφίσματος της Κυριακής της 5ης Ιουλίου υλοποιείται με όρους που παραβιάζουν ευθέως τη νομιμότητα και εγείρουν περαιτέρω και ένα τεράστιο ζήτημα συμβατότητας με το Σύνταγμα. Τι εννοώ;
Ο ν. 4023/2011 που εξειδικεύει και οριοθετεί τους όρους διεξαγωγής ενός δημοψηφίσματος στο άρθρο 3 ορίζει με ενάργεια ότι « το ερώτημα ή τα ερωτήματα και οι απαντήσεις τους διατυπώνονται κατά τρόπο σαφή και σύντομο».
Όμως η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός παραβιάζουν ευθέως την παραπάνω θεσμική εγγύηση που αφορά το ανόθευτο και τη γνησιότητα έκφρασης της λαϊκής βούλησης . Γιατί;
Γιατί το ερώτημα που θέτει η κυβέρνηση στους πολίτες είναι εντελώς ασαφές και αόριστο και καταλείπει τεράστια περιθώρια παραπλάνησης των πολιτών και φαλκίδευσης της ψήφου τους. Με ποια έννοια;
Ερωτώνται , λοιπόν, οι έλληνες πολίτες το ακόλουθο πράγμα:
Αν «πρέπει να γίνει αποδεκτό το σχέδιο συμφωνίας το οποίο κατέθεσαν η Ευρωπαική Επιτροπή , η Ευρωπαική Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στο Eurogroup της 25. 06. 2015 και αποτελείται από δύο μέρη , τα οποία συγκροτούν την ενιαία πρότασή τους : To πρώτο έγγραφο τιτλοφορείται «Μεταρρυθμίσεις για την ολοκλήρωση του τρέχοντος προγράμματος και πέραν αυτού» και Το Δεύτερο « Προκαταρκτική ανάλυση βιωσιμότητας χρέους».
Μέσα σε αυτό πλαίσιο εγείρονται τα ακόλουθα σοβαρά ζητήματα νομιμότητας :
1. Δεν υπάρχουν στο ψηφοδέλτιο τα δύο επίμαχα έγγραφα τα οποία προσδιορίζονται απλώς ονομαστικά και επί του περιεχομένου των οποίων είναι αδύνατο να κάνει μια στοιχειώδη επισκόπηση ο έλληνας πολίτες , ώστε να διαμορφώσει στοιχειωδώς την εκλογική του βούληση!
2. Δεν είναι σαφές , αν τα ανωτέρω έγγραφα στα οποία αναφέρεται η Κυβέρνηση αποτυπώνουν όντως το «τελικό στίγμα» της ιδεολογικής κατεύθυνσης των «θεσμών», αφού μόλις χθες ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Γιούνγκέρ έδωσε στη παγκόσμια δημόσια σφαίρα άλλη πληροφόρηση και με άλλες ρυθμίσεις ( π.χ ως προς τον Φ.Π.Α. των ελληνικών νησιών), γεγονός που προκαλεί τεράστια σύγχυση πάνω σε τι ακριβώς καλούνται οι έλληνες να εκφράσουν την άποψη τους !
3. Λόγω των ανωτέρω δομικών αμφισημιών είναι άδηλο , αν οι έλληνες πολίτες είναι σε θέση να κατανοήσουν τις ευρύτερες συνέπειες που εκκολάπτονται από ένα «ναι» ή ένα «όχι» ( κάτι που αφορά βεβαίως σε τελευταία κατάληξη και την παραμονή μας ή όχι στην Ευρώπη)!
Υπό αυτήν την έννοια αφήνονται τεράστια περιθώρια καταστρατήγησης της λαϊκής κυριαρχίας και σκόπιμης φαλκίδευσης της ψήφου των πολιτών.
Και τίθεται καταρχήν το ερώτημα , πώς ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας συναίνεσε στην υπογραφή του σχετικού Προεδρικού Διατάγματος για το δημοψήφισμα!
Περαιτέρω είναι απαραίτητο οι Δικηγορικοί Σύλλογοι – ιδίως- και οι επιστημονικές ή συνδικαλιστικές οργανώσεις να προσφύγουν στο Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο, το οποίο είναι το μόνο αρμόδιο να κρίνει επί του ζητήματος τούτου (ν. 345/1976).
Το συμπέρασμα; Είναι σαφές , ότι ο πρωθυπουργός κ. Τσίπρας χρησιμοποιεί προσχηματικά και καταχρηστικά το σημαντικό θεσμό του δημοψηφίσματος – που υπό ορθούς όρους «δημοκρατικοποιεί» όντως τη δυτική δημοκρατία- για να εκμαιεύσει τη συγκεκριμένη απάντηση του «όχι» κατά παράκαμψη του Συντάγματος και του νόμου!
Και αυτό είναι ιδεολογικά ολέθριο, γιατί πριν από μερικά χρόνια οι Ιρλανδοί αμφισβήτησαν το σχέδιο της Συνταγματικής Συνθήκης της Λισσαβόνας – μέσω δημοψηφίσματος – αλλά το έκαναν με όρους νομιμότητας.
Ο πρωθυπουργός , δυστυχώς, καταστρατηγεί τη νομιμότητα και σε αυτό το επίπεδο υπερβαίνει ακόμη και το κακέκτυπο μοντέλο των «σοβιετικών δημοψηφισμάτων» !
* Ο Γρηγόρης Καλφέλης είναι καθηγητής της Νομικής Σχολής του Α.Π.Θ